Экономикалық рентабельділік көрсеткіштері 10

жүктеу 0,62 Mb.

бет	8/13
Дата	21.06.2020
өлшемі	0,62 Mb.
	#31032

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Табыс пен рентабельділік көрсеткіштері

тікелей есептеу әдісі;

талдамалық әдіс;

аралас есеп айырысу әдісі.

Тікелей есептеу әдісі қазіргі жағдайда шаруашылық жүргізудің кәсіпорындарда аса кең тараған түрі. Ол аса үлкен емес ассортиментте шығарылатын өнімдер үшін қолданылады. Оның мәні пайда өнімдерді өткізуден (ҚҚС пен акциздерді есептегендеп бағаларға сәйкесті) және толықтай оның өзіндік құлынан арасынан түскен түсімнен есептеледі. [5,182-б.]

Жоспарлы пайданың есебі мына формула арқылы есептеледі:

(3)

мұндағы К - табиғи көрсетілімдегі жоспарлы кезеңде шығарылған өнім көлемі;

Б - өнім бірлігіне шаққандағы баға (ҚҚС пен акциздерді есептегендегі);

Ө - өнім бірлігінің толық өзіндік құны.

Тауарлық шығарылым бойынша пайда жоспарлы кезеңде тауарлық шығарылымның өзіндік құны анықталатын өнімдерді өндіру мен өткізуге кеткен шығындар сметасы негізінде жоспарланады:

(4)

мұндағы Бтп - әрекет етуші бағадағы өткізілген жоспарлы кезендегі тауарлық шығарылымның құны (ҚҚС-ті. акциздерді, саудалық және т.б.жеңілдіктерді есепке алмағанда);

Өтп - жоспарлы кезеңдегі тауарлық өнімнің толық өзіндік құны (өнімді өндіру мен өткізуге кеткен шығындар сметасынан есептеледі).

Тауарлык шығарылымның есебіндегі жоспарлы көлемді пайданы өнімді өткізу көлемінен жоспарланатын пайдадан айыра білу керек. Өнімді өткізуден түскен пайданы жалпы түрде келесі формуламен есептелінеді:

(5)

мұндагы Төө - эрекет етуші бағада өнімді өткізуден түскен жоспарлы түсім (ҚҚС-ті, акциздерді, саудалык және т.б.жеңілдіктерді есепке алмағанда);

Өөө - келер кезеңде өнімдерді өткізудің толық өзіндік кұны.

Жоспарлы кезенде өнімді өткізу көлемінен түскен пайда жоспарлы кезеңнің басындағы өткізілмеген өнімнің пайда қалдыктар соммасына жоспарлы кезендегі тауарлық өнімді шығару көлемінің пайдасын қосып, жоспарлы кезеңнің соңындағы өткізілмеген өнімнің пайда қалдықтарын алғанға тең. Оны келесі формула арқылы есептеуге болады:

(6)

Пайданы жоспарлаудың талдамалық әдісі тікелей есептеу әдісіне қосымша ол жоспарлы пайдаға әсер ететін әр түрлі факторларды айқындауға көмектесетін косымша ретінде және үлкен көлемді ассортиментте шығарылатын өнімге қолданады. Бұл әдісте пайда жылда шығарылатын өнімнің әрбір түріне емес, өнімнің толықтай барлығына есептелінеді. Салыстырмалы өнім бойынша пайда бөлек анықталады.

жүктеу 0,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13