31
2.4 ДҚ диаграммасы
Концептуалды моделді дерекқордың сәйкес құрылымына енгізілу тәсілі
қандай болса да, ДҚ реляционды сұлбасы жобаға сәйкес болу керек.ДҚ
диаграммасы 2.2-суретте көрсетілген.
2.2-cурет – ДҚ диаграммасы
32
3 VISUAL BASIC программалау тілі
3.1 VISUAL BASIC туралы жалпы түсінік
VISUAL BASIC – тiң бүкiл программалауы оқиғалардан құралған. Өңдеу
дегенiмiз бiрiншi жолда оқиғаны өңдеушiнiң атын көрсететiн процедура.
Бейсик (Basic, Beginner, All purpose Symbolic Instruction Code жаңадан
үйренiп жүргендерге арналған көп мақсаттық символикалық код) оқу
мақсатында 60 жылдар барысында Дармут колледжiнде дайындалған. өзiнiң
қарапайымдылығының арқасында ол тез халық арасында жайылды және үй
компьютерлерiнде қолданылды. 70 жылдары Бейсик сол заманның ең
қарапайым программалау тiлi ретiнде Altair дербес компьютерлерiнде жүзеге
асырылды.Бұл жұмысты Билл Гейтс , Microsoft-тың қазiргi президентi , өзiнiң
серiктесi Пол Алленмен бiрге орындады. Гейтстiң арқасында Бейсик IBM PC
платформасына көшiрiлдi, ал оның ең жетiлдiрiлген QBASIC версиясы
(QBASIC, жылдам Бейсик) MS DOS операциялық жүйесiнiң базалық
жабдықтауына ендi.
Қазiргi күнге дейiн Гейтстiң күш салуы және қаржылай қолдауы
арқасында Бейсиктi дамыту белсендi жалғасуда.
QBASIC
тiлiнiң
Бейсиктiң
бұрынғы
версияларынан
негiзгi
айырмашылығы құрылымдық программалау тiлi Паскаль және Си тiлiндерiне
ұқсас. Солай дегенмен, жаңадан үйренушiлер үшiн QBASIC тiлi , барлқ
айнымалыларды жөндеу құралдарының икемдлiгiне орай Паскаль тiлiнен
әлдеқайда жеңiл.
QBASIC тiлiнiң құндылығы ол бойынан программалаудың диалогтық
құралдары ретiнде Бейсик тiлдерiнiң ең жақсы қасиеттерiн, Паскаль және Си
сияқты тiлдердiң құрылымдық және модульдiк программалауының ең жақсы
құралдарын жинаған. Бұл тiл көптеген операциялық жүйелер үшiн жүзеге
асырылған. Жекелеп алғанда, MSDOSоперациялық жүйе үшiн QBASIC және
VISUAL Basic for MSDOS нұсқасы бар. WINDOWS үшiн жыл сайын дерлiк
VISUAL Basic-тiң жаңа жаңа нұсқасы шығарылып тұрды. Барлық офистiк
қолданбаларға Microsoft компаниясы өзгеше бiр макротiл ретiнде
қолданылады.
3.2 VB-те программалау
Программалау – адамның ЭЕМ-мен қарым – қатынас жасау
құралдарының бірі. Ол дайын программаларды қолданудан ерекше. Біріншіден
ондай программалар қолданушы сұранысын әр уақытта қанағаттандыра
алмайды. Сондықтан қандай да бір нақты есепті орындауға арналған программа
құру қажеттілігі туындайды.
Осындай мағынада Visual Basic программалау ортасы Windows
операциялық жүйесі үшін программалық қамтамасыз етуді құруға арналған
33
универсал құралдарының бірі ьолып табылады. Және де, олардың ауырлық
деңгейі қарапайым қосымшалардан мәліметтер қорын өңдеуге арналған күрделі
программаларға дейін өзгеріп отыруы мүмкін.
Әрі қарай визуальді программалау тілінің көмегімен қалай программа
құруға болатындығы туралы сөз болады.
бөлігін қолданушының графиктік интерфейсі деп атайды.
Динамикалық құрылымды мәндер (ДҚМ)
VBA тілінің негізгі бөлігі – Collection класы динамикалық құрылымды
мәндермен жұмысты жеңілдетеді, яғни әр түрлі типті мәндерді және тиімді
құрылған қасиеттер мен әдістерді жинақтау арқылы жүзеге асырылады.
VBA-дағы коллекция – әр түрлі типті реттелген элементтер жиынтығы.
Коллекцияның массивтен айырмашылығы осында. Барлық элементтері
индикстелген. Коллекцияның өлшемі алдын-ала анықталмайды және
динамикалық түрде өзгеруі мүмкін. Коллекциядағы кез-келген элемент
жойылуы мүмкін және элементтер қайта нөмірленеді де индекстер тізбегі
үзілмейді. Жаңа элемент коллекцияның кез-келген жеріне қойылуы мүмкін.
Collection класының Count қасиеті элементтерінің санын, ал әдістері:
– add әдісі – коллекцияға элементті қосады;
– remove әдісі – коллекциядан элементті жою;
– item әдісі – берілген мән бойынша элементтің мәнін береді.
Берілген мән ретінде элементтің индексі аталады.
3.3 Қолданушының графиктік интерфейсін құру
3.3.1 Графикалық интерфейстің формаларымен жұмыс
Графиктік интерфейсті құруды бір қосымша негізінде түсіндірейік. Ол
саймандар тақтасында орналасқан екі басқару элементтерінің көмегімен
құрылады: «батырма» және «тексттік өріс».
Графиктік интерфейсті құру үшін қажетті басқару элементтерін формаға
орналастыру қажет. Ол үшін :
– Тышқанның курсор көрсеткішін саймандар тақтасында таңдалатын
элемент пиктограммасына орналастыру керек (мысалы «батырма» - оң жақ
бағандағы жоғарыдан үшінші компонент);
– Таңдалған пиктограмманы екі рет шерту нәтижесінде форма
терезесінде "батырма” элементі пайда болады;
– Тышқан көрсеткішін форма терезесіне апару. Көрсеткіш форма
терезесіндегі батырма үстінде болғанда, тышқанның сол жақ батырмасын
басып отырып форманың қажетті жеріне жылжытуға болады;
– Формаға тағы бір "батырма” қосу үшін, саймандар тақтасына барып,
CommandButton (Командалық батырма) пиктограммасын екі рет шерту керек.
Формада тағы бір «батырма» пайда болады. Келесі батырманы орналастырмас
бұрын, бірінші батырманы орма центрінен шетіне қарай жылжыту керек.
Әйтпесе, екінші батырма мүлдем көрінбей қалады;
