57
Материалдар шығысы мына формула бойынша орындалады:
М
i
= (З
осн
⋅ Н
мз
) / 100% (4.14)
мұнда Н
мз
− негізгі еңбекақыдан (3–5%) материалдар шығысының нормасы:
M
i
= 88182
⋅ 0,03 = 2645,46 (тенге).
«Машиналық уақыт» шығыстар бөлігі Р
мi
машиналық уақыт сипатына
қарай шешілетін міндеттердің және типті дербес компьютердің бастапқы
кодтың (Hмв) 100 жолдар (машина-сағат түрінде) нормативтер бойынша
анықталатын бағдарламаның жүзеге асырылуы мен жөнделуі ушін
машиналық уақыт төлемін қамтиды:
Р
мi
= Ц
мi
⋅ (V
oi
/ 100)
⋅ H
мв
(4.15)
мұнда Ц
мi
– бір машиналық уақыттың бағасы (мың теңге);
Н
мв
– бастапқы кодтың (машина-сағат түрінде) 100 жолын ретке
келтіруіне кеткен машиналық
уақыттың шығын нормативі;
V
oi
− ПО жалпы көлемі (бастапқы код жолдары).
Бастапқы кодтың (машина-сағат түрінде) 100 жолын ретке келтіруіне
кеткен машиналық уақыттың шығын нормативі Д.1 (Д қосымшасы) кестесінде
анықталады және 12 сағат/ 100 жол код
Р
мi
= 284
⋅ (4348/ 100) ⋅ 12 =148180 (теңге).
«Өзге де шығындар» П
зi
бөлімінің шығындары белгілі бір қосымша
үшін өзіне иемденуіне арналған шығынды, сонымен қатар дайындауға арнайы
ғылыми–техникалық ақпаратты және арнайы әдебиеттерді қамтиды. Олар
норматив бойынша іске асырылатын жалпы ұйымдастыру, негізгі жалақы
пайызбымен анықталады:
П
зi
= З
oi
⋅ H
пз
/ 100 (4.17)
мұнда H
пз
– жалпы ұйым бойынша өзге де шығындар нормативі (20%).
Осылайша:
П
зi
= 88182
⋅ 0,2 = 17636,4 (теңге).
«Үстеме шығындар» Р
нi
бөлімінің шығындары жұмыскердің негізгі
жалақысына пайыздық қатынасымен Н
рн
нормативі бойынша есептеледі.
Норматив жалпы ұйым бойынша орындалады:
58
P
нi
= З
oi
⋅ Н
рн
/100% (4.18)
мұнда P
нi
– белгілі бір ПО үстеме шығындары (мың теңге);
Н
рн
– 70% ұйым бойынша жалпы үстеме шығындар нормативі.
P
нi
= 88182
⋅ 0,7 = 61727,4 (тенге).
Деректер базасын құруға кеткен толық шығындар, формула (4.1).
С
ni
= 108463,86 + 10738+ 2645,46 + 148180 + 17636,4+ 61727,4 =
349391,12(теңге).
Деректер базасын құруға кеткен толық шығындар нәтижесі және
олардың құрылымы 4.6-кестесінде және 4.1 -суретте көрсетілген.
Кесте 4.6 – Деректер базасын құруға кеткен толық шығындар қорытындысы
Құрастыруға кеткен
шығындар
Шартты
белгі
Мәні, теңге
Жалпы соммадан
процент
Еңбекақы төлеу қоры
З
фот
108463,
86
25
Әлеуметтік салық
З
cзi
10738
3
Материалдар
M
i
2645,46
1
Машиналық уақыт
Р
мi
148180
53
Өзге де
шығындар
П
зi
17636,4
4
Үстеме шығындар
Р
нi
61727,4
14
Қорытынды
349391,12
100
Сурет 4.1 – Мобильді қосымша үшін деректер базасын құруға кеткен
шығындар құрылымы
Зфот
25%
Зcзi
3%
Mi
1%
Рмi
53%
Пзi
4%
Рнi
14%
Шығындар құрылымы
Зфот
Зcзi
Mi
Рмi
Пзi
Рнi
59
4.3 Бағдарламалық өнімнің бағасын есептеу
Таралымға арналмағын басқа ұйымның тапсырысы бойынша бір ұйым
жүзеге асырған бағдарламалық өнімнің бағасын есептеу мына формула
бойынша есептеледі:
Ц
пп
= З
рпр
+ П
п
+ НДС (4.19)
мұнда Ц
пп
– бағдарламалық өнімнің бағасы, теңге;
П
п
– жоспарланған пайда, теңге;
З
рпр
– жобаны іске асыруға арналған шығындар, бұл жағдайда
бағдарламалық өнімді, теңге;
НДС – қосылған құн салығы, теңге.
Жоспарланған пайда өзіндік құн әзірлеудің 20% құрайды
П
п
= 349391,12
⋅ 0,2 = 69878,2 тенге.
НДС, бағдарламаға есептелген, келесі түрде жүзеге асырылады:
НДС = (З
рпр
+ П
п
)
⋅ k
НДС
(4.20)
мұнда k
НДС
– қосылған құн салығының ставкасы.
Формулаға 4.20 деректерін қойсақ, аламыз
НДС = (349391,12+ 69878,2)
⋅ 0,12 = 50312,3 теңге.
Формулаға 4.19 деректерін қойсақ, аламыз
Ц
пп
= 349391,12+ 69878,2+ 50312,3= 469581,62 теңге.
4.4 Техникалық–экономикалық бөлімнің қорытындысы
Дипломдық жоба Android операциялы жүйесі негізінде «Қазақтелеком»
АҚ ИКТАД бөлімінің оқу порталы үшін мобильді қосымшасы құрылуы
кезінде барлық мүмкін шығындар 349391,12 теңгені құрастырды.
Мобильді қосымшаны әзірлеу міндетті түрле компьютерлік техниканы
қажет ететін, көптеген интеллектуалды және қаржылық шығындарды талап
ететін қымбат жоба болып табылады.
Есептеулер көрсеткендей, жобаны әзірлеу сапалы өнімді және
жарнамалық науқанның белсенді жүзеге асырылуы шартымен, белгілі бір
уақыт өткеннен кейін табыс әкелетін бағдарламалық жобаны экономикалық
жағынан орынды, тиімді және рентабльді деп санауға болады.
