Дәріс конспектісімен жұмыс Тақырып: Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелдер Мақсаты

жүктеу 32,7 Kb. бет 1/2 Дата 15.11.2022 өлшемі 32,7 Kb. #40155 түрі Конспект

Дәріс конспектісімен жұмыс Тақырып: Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелдер Мақсаты: Кәсіпкерлік (шаруашылық) тәуекелдің мәні. Тәуекелдер мен жоғалатулардың түрлері, олардың жіктелуі. Тәуекелді тудыратын факторлар. Тәукелді бағалау әдістері: статистикалық, эксперттік, есептеу-талдаулық. Тәуекелді басқару үрдісі мен әдістері. Сұрақтар: 1.Кәсіпкерлік (шаруашылық) тәуекелдің мәні. Тәуекелдер мен жоғалатулардың түрлері, олардың жіктелуі. Тәуекелді тудыратын факторлар. 2.Тәукелді бағалау әдістері: статистикалық, эксперттік, есептеу-талдаулық. Тәуекелді басқару үрдісі мен әдістері. Кәсіпорындағы жоспарлардың барлық түрлері басқару деңгейі, дәлелдеудiң әдiстерi, әсердiң уақыты, қолданылу аясы, өңдеудi кезеңдері, дәлдiктiң дәрежесi сияқты мынандай негiзгi классификациялық белгiлері бойынша жүйелене алады. Жоспарлардың мазмұны бойынша техника-экономикалық, жедел - өндiрiстiк, ұйымдастырушылық - технологиялық, әлеуметтiк-еңбектік, жабдықтау-өткiзу, қаржылай-инвестициялық жоспарлау, сонымен бiрге бизнес- жоспарлау деп ерекшелеу керек Сызықты буындардың санына байланысты кәсiпорындарды фирмалық,ұжымдық, деп деңгейлері бойынша мынадай жоспар түрлеріне бөлу жоғарғы басқару буынына жататын немесе барлық шаруашылық ұйымының Басқаруына негізделген. Басқарудың орташа деңгейінде әдеттегiдей цехтық жоспарлау жүйесi, төменгiгеде өндірісті жоспарлау жүйесi қолданылады, - және бұл жоспарлаудың жеке объекттілерiн қамти алады (бөлiмше, бригада, жұмыс орыны және тағы басқалар). Дәлелдеу әдiстері бойынша келесi жоспарлау жүйелерi қолданысын табады: нарықтық, индикаторлық және әкiмшiлiк немесе орталықтандырылған. нарықтық жоспарлау шығарылатын тауармен қызметінің Сұранысына, ұсынысына және бағаларының өзара әрекеттесуiне негiзделген.Индикативтік жоспарлау - бұл бағалар және тарифтердің, салық мөлшерлемелерінің, кредит үшін жасалған банктiк проценттiк ставкаларының төлемдерінің, ең төмен еңбекақы мөлшерiнің, макроэкономикалық көрсеткiштер жіне тағы басқалар негiзiнде мемлекеттiк реттеулер. Жоспарлардың әсер ету уақытына байланысты ұзақ мерзiмдi (10 жыл және одан көп), орташа мерзімді(3-5 жыр) жедел, ағымдағы қысқа мерзiмдi (бiр тәуліктен бiр жылға дейін) болып бөлінеді. Жоспарлаудың қолданылу аялары бойынша цех аралық, цех iшiндегi, бригадалық және жеке болып бөлінедi. Жоспарлаудың өңдеу кезеңдеріне байланысты алдын ала және ақырғы болады. Жоспарлаудың дәлдiк дәрежелерi бойынша үлкейтілген және анықтап алынған бола алады. Жоспарлауда есептелетiн мақсаттардың түрлерi бойынша жедел, тактикалық, стратегиялық немесе нормативтiк сияқты болып анықтала алады. Оперативтiк жоспарлау әдетте қысқа мерзiмдi болады және оның негізгі мүддесі жұмыс көлемiнің немесе алда тұрған жедел есептердiң орындалуы үшiн қажет құралдарды және қорларды таңдауынан тұрады. Тактикалық жоспарлау есептердiң және мақсаттардың дәйектемесiнде болады, алдын ала белгiленген немесе дәстүрлi мақсаттардың табыстары үшiн қажет. Стратегиялық жоспарлау кәсіпорынның дәстүрлі идеяларына жету және оның табысы үшiн таңдау және құралдардың дәйектемесiн,мақсаттар мен есептердi іске қосады. Мұндай жоспарлау ұзақ мерзiмдi болып келеді. Нормативтiк жоспарлау құралдарды, есептерді, мақсаттарды және идеалдарды қисынды, ашық таңдауын талап етедi. Онда қойылған шекаралар немесе бекiтiлген көкжиектер болмайды. Бұндай жоспарлауда идеалды дұрыс таңдау немесе фирманың тапсырмасы шешуші рөлді ойнайды. 2. Бiртұтас қаржы жоспар кәсiпорын қызметiнiң өндiрiстiк - шаруашылық жоспарлауды бiтiредi. Бiртұтас қаржы жоспар - бұл қаржыларының (бiр жыл ) ұзақ мерзiмдi және қысқа мерзiм (бiр жылға дейiн) ағымдағы жұмсаулар түсудiң есептеу болатын қорытылған жоспарлы құжат. Қаржы жоспарлаудың мәнә төмендегiдей болады: 1) болжалды кәсiпорынның стратегиялық мақсаттары қаржылай-экономикалық көрсеткiштердiң формаларында ұйғарылады: сату көлем, өзiндiк құндар, пайда, инвестициялар, ақшалай ағындар тағы басқалар. 2) олардың орындауы туралы қаржы жоспар және есептеу нәтижелерiнiң формадағы қаржы мәлiметiнiң түсуi үшiн стандарттарды бекiтiледi; 3) ұзақ мерзiмдi және жедел жоспар кәсiпорынға iске асыру үшiн қажеттi қаржы ресурстердi қолайлы шекаралар қажеттi анықталады; 4) Жедел бiртұтас қаржы (бiр айлық, тоқсан)жоспарларды өңдеу және кәсiпорынның ортақ қаржы стратегиясының түзетуi үшiн пайдалы мәлiметтердi iлiгедi. Қаржы жоспарлауыны ң маңызды мақсаты фондылық нарықтан көз тартылған арқасында меншiктi, қарыз құрастырылатын ақшалай ағындардың шаманың болжауын негiзде болуы мүмкiн қаржы ресурстердiң көлемдерi, капитал және резервтердiң анықтауы болып табылады. Осы глобалдi мақсаттар жергiлiктi мақсаттарға бөлiне алады -меншiктi құралдар ең алдымен өндiрiстiк, ғылыми-техникалықпен және кәсiпорынның әлеуметтiк дамытуын қамтамасыз ету арқасында; -сату көлемi және өндiрiстiң шығындарды төмендетуi және үндеу пайданың үлкеюi көбiнесе өсу есебiнен; -қаржы орнықтылығы және кәсiпорынның өтiмдiгiнiң қамтамасыз етуi, үлкен масштабпен инвестициялық жобаларды iске асырудың мерзiмiне әсiресе сай. Бiртұтас қаржы жоспарды тағайындау, бiр жағынан - жедел қаржы перспективасының болжамы, басқа - ағымдағы өткiзуден тыс табыстар мен шығындарды анықтау. Қаржы жоспарлауының ең маңызды объекттілерi: 1) өнiмдердi сатудан, жұмыстардан және қызметтерден пайдасы; 2) тиiстi бағыттар бойынша пайдасы және оның үлестiрiлуi; 3) арнайы тағайындаудың қорлары және оларды қолдану; 4) бюджетте төлемдерiнiң көлемi және әлеуметтiк қорлары; 5) несие нарығынан жақындатылатын қарыз қаражаттардың көлемі; 6) айналымдағы ақшалардағы жоспарлы қажеттiлігі; 7) iргелi салым және олардың қаржыландыруының көздерiнің көлемі тағы басқалар. Қаржы жоспарлауы келесi бөлiмдердiң өңдеуiн қосады: -қаржы нәтижелерi бойынша жоспар және пайданың үлестiрiлуi; -(кәсiпорынның бюджетi) кiрiс пен шығыс балансы; -инвестицияларға, олардың қаржыландыруы және несие беру бойынша жоспары; -жоспарлы агрегатталған кәсiпорынның балансы; -өндiрiстiң шығынсыздығын қамтамасыз ету жоспары. 2. Қаржы жоспарлауының ерекше қағидаларына мыналар жатады: 1.(алтындай банктiк ереже) мерзiмдердiң қаржы байланысының қағидасы - алу және қолдану құралдар белгiленген мерзiмдерде болуы керек. 2.Төлеу қабылетiнiң қағидасы - қаржылардың жоспарлауы жыл кәсiпорынның төлеу қабылетi кез келген уақытта қамтамасыз етуi керек. 3.Тиiмдiлiктiң қағидасы iргелi салым - капитал жұмсаулар үшiн (қаржы лизингi, инвестициялық селенгалар тағы басқалар) қаржыландырудың өзi арзан әдiстерiң таңдауға тиіс. 4. Тәуекелдердiң тепе-теңдiгiнiң қағидасы - әсiресе тәуекел ұзақ мерзiмдi инвестициялар амортизациялық төлемдердiң таза пайдасының меншiктi құралдарын орынды арқасында қаржыландыру. 5.Нарық қажеттiліктерiне құрал-сайманның қағидасы - кәсiпорын үшiн кредиттер беруден нарық конъюнктурасы және өз тәуелдiлiгiн маңызды есепке алу. 6.Шектi тиiмдiлiктiң қағидасы - сол максимал тиiмдiлiктерiн қамтамасыз ететiн капитал жұмсаулар орынды таңдау. жүктеу 32,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз