Дадыбаева Фатима Бекназаровна Қазақ тілінен 2-сыныпқа арналған сабақ

Ә) Күз мезгілінің айлары: қыркүйек, қазан, қараша

Бағалау

Оқушыларға дауыссыз л мен р әріптерінің айтылуы мен жазылуы

туралы түсінік беру. Жаттығулар орындай отырып, сауаттылыққа

үйрету. Сөздік қорларын дамыту. Ұқыптылыққа тәрбиелеу

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.

Дауыссыз л мен р

Көркем жазу Лл Лл Лл

Үнді дауыссыздар л,м,н,ң,р,й (у)

Оқулықпен жұмыс.

119- жаттығу Сөздерді көшіріп жазу.

Сөз басында л мен р дыбысының айтылуына назар аудару.

Сөздердің мағынасын түсіндіру.

Сергіту сәті :

120- жаттығу.Мақалдарды оқып, жатқа жазу.

Сөз басындағы л, р әріптерінің астын сыз. Олардың айтылуы мен жазылуын салыстыр.

121-жаттығу л дыбысынан басталатын сөздерді бір бөлек, р дыбысынан басталатын сөздерді бір бөлек топтастыру

Ребусты шешу: қатар бойынша жұмыс, ребустың шешуін сипаттау.

Ә)Карточкамен жұмыс

Б)жеке жұмыс.

122 жаттығу

Сөздерді салыстыру,қорытынды жаса.

ҚОРЫТЫНДЫЛАУ Бүгін не өттік?

2 қатар жарысу

1 қатар л дыбысына сөз ойлау 2 қатар р дыбысына сөз ойлау.

Үйге тапсырма

123-жаттығу 41-бет РЕБУСТЫ ШЕШІП, ШЕШУІНДЕГІ ГҮЛДІ СИПАТТА

Дауыссыз л мен р әріптерінің жазылуы туралы білімдерін жетілдіру.Сауатын есте сақтау, ойлау қабілеттерін дамыту. Зеректікке, саналылыққа тәрбиелеу.

Дауыссыз л мен р дыбысын қайталау, білімдерін тиянақтау

Сөздік қорын, тіл байлығын жетілдіру,ойлау қабілеттерін арттыру.

сауатты да, көркем жазуға тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: жеке сюжетті суреттер, тірек-сызба, ребус,

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.

Қазақ тілім-өз тілім,ана тілім,

Абай,Мұхтар сөйлеген дана тілім.

Қастерлейді ұл-қызың мәңгі сені,

Болашағым,бақытым дара тілім.

Қазір қай сабақ ? (Қазақ тілі)

• 
  Мұғалімнің кіріспе сөзі.
  

123-жаттығу РЕБУСТЫ ШЕШІП, СИПАТТАУ

Оның қақпасы жабық, аузында құлып тұр. Оны ашу үшін кілт керек. Кілт қоржында. Тақтаға шыққан оқушы тапсырманы дұрыс орындаса, үлкен үйге кіру үшін кілтті алады.

- Дауысты дыбыстар нешеге бөлінеді?

- Оның түрлері ?

-Енді балалар кішкене ойланып ой өозғап алайық «Ой қозғау»
Екінші бекет «Дауыссыз дыбыстар бекеті »

Сұрақтарға дұрыс жауаптар айтылса, үлкен зәулім үйдің сыртқы есігі ашылады.

– Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді?

- Оның түрлері?

Мына суреттегі аңдардың атдарын қатыстырып сөйлем құраса үш бөлменің біреуінің есігі ашылады. (аю, арыстан)

Келесі бекет «Дыбыстық талдау»

• 
  Бұл бекеттің тапсырмасын орындасақ, бөлменің келесі есігі ашылады.
  
• 
  - лақ,лебіз,рас,ренжу сөздеріне дыбыстық талдау жасау.
  

- Балалар, бұл бекетте көптеген қызықтар бар. Әрбірін біз терең білу үшін тапсырмалар орындауымыз қажет. Олай болса бір сергіп алайық.

Бір,екі,үш

Бойға жинап күш.

Әдемі етіп жазайық,

Біз бақытты баламыз.
Дәптермен жұмыс «Дәптердің тапсырмасы»
ІІ. Білімді тексеру: күн ретін жазу, көркем жазу

Рр Рр Рр. рақмет

125 жаттығу Ауызша орындату. Суреттегі сөздердің бір әріпін өзгерту арқылы л әріпінен басталатын сөздер жаса.

• 
  Өз бетінше жұмыс «Ақ кептердің тапсырмассы»
  
• 
  Балалар әрі қарай саяхатты жалғастырады. Алдарынан «ақ кептер» ұшып шыға келеді. Аузында тістеген хаты бар. Бір оқушы хатты алып оқиды.
  
• 
  «Құрметті жас саяхатшылар, сендер саяхатқа бара жатқан “Дыбысқа саяхат” елінен келемін.» Қазір оқулықта берілген
  
• 
  127 – жаттығуды орындап шықсандар “Дыбысқа саяхат” еліне жетесіңдер.
  

127. 
     – жаттығу.Сөздерге дыбыстық талдау жасау.Ырыс, Іле, ірге, раушан, лашын.
     

2. Білемін.

3. Білгім келеді?

ІҮ. Үйге тапсырма: 126-жаттығу. Ереже жаттау.

Сабақтың тақырыбы: Дауыссыз н мен ң 129 – 134 жат

Сабақтың мақсаты:

1. Дауыссыз «н» мен «ң» дыбыстарының айтылуы мен жасалу жолдарымен танысу, сөздердің мағынасына мән беру;

2. Жаттығулар мен тапсырмалар арқылы оқушылардың шығармашылық қабілеттерін, ойын, қиялын дамыту;

3. Оқушының, өз ойын дәлелдеп сөйлеуге, жануарларды қорғауға тәрбиелеу

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.

Жарқырап күн де шығады,

Айналаға нұр шашылды.

Қайырлы күн! Біз көңілді баламыз,

Қайырлы күн! Сәлемдесіп аламыз.

Әрбір адам? Досым, сыныптасым

Әрбір сабақ? Үйрену, оқу, іздену.

Әрбір ісің? Тірлік, тірек, адалдық,

Әрбір сөзің? Шындық, бірлік, адалдық.

Ендеше, балалар, бүгінгі сабағымызға сәттілік тілейміз!

Балалар, біз бүгін дауыссыз «н» мен «ң» дыбыстарының емлесін оқып, танысамыз.

Дыбыстайық: н ң н ң н ң н ң н ң«Н» мен «ң» дыбысты сөздер айтайық.Сөздерді салыстыр. Мағынасын айт.

Он - оң тон - тоң

Шын - шың мен - мең

Күн - күң сен - сең

1. Менің бір жолдасым бар. Жолдас болғанда бір түрлі. Қайда барсам да қасымнан қалмайды. Менсіз ешқайда бармайды. Тұрсам тұрады, жүрсем жүреді. Бірақ үндемейді. Жарықта қасымда жүреді, қараңғы болса ғайып болады. Сендерде сондай жолдас бар ма? Ол не? / Көлеңке/

2. Сені кішкентайдан жарық дүниеге әкеліп, өсіріп баққан еді. Сені еркелеткен еді. Саған тамақ беріп, ұйықтатқан еді. Ол кім? / ана/

3. Олар жабайы. Далада жүреді. Жыртқыш. Өлексемен қоректенеді. Кейбіреуі тамағын өздері табады.

Жүгіреді, секіреді. Ол не? / аң/

4. Ас атасы. Оны жерге тастауға болмайды. Қиқымын шашпаңдар, жерде жатса қастерлеп, торғайларға тастаңдар. / нан/

КӨЛЕҢКЕ, АНА, АҢ, НАН

Шығармашылық тапсырма: Суреттің аттарын қатесіз жаз.

Қоңырау, шаңғы, жаңғақ, қоян, қайың, елтаңба, күн

Қаңбақ, жаңғақ, аң, шың, жең,

Жаңбыр, қайың, таң, тың, сең -

Ң - нан сөз жоқ басталған -

Ң - үлестен бос қалған.

127. 
     - жаттығу.н, ң дыбыстарды салыстыру
     

Амандық, аңғарғыш, енжарлық, жоңқа, заңғар, қант, перзент, шоңайна, таңдай, жаңқа, жайын, құ - лыншақ, сұңқар.

Не?

.. ң /соң/

... ң /қолаң/

.... ң /сараң/

Не істеді?

... /шаңдатты/

... /бұлаңдады/

... / жеңді/

... / тоңды/

Қандай?

Бойша...

Күре...

Шудаларын шаң басқан.

Төрт аяғын тең басқан,

Екі өркешін қом басқан. (түйе)

Топтастыру: ТҮЙЕ

ҚОЯН - орғыды

ҚОҢЫРАУ - Соғылды

ЖАЙЫН - жүзді

ДӨҢГЕЛЕК - дөңгеледі
Жеке жұмыс: Қате жазылған сөзді ата.

Жәңдік, бәтеңке, үңгір шанғышы кең терең

131-жаттығу (нг, ңғ, ңг әріптерінің тиістісін қойып жазу)
ІІІ. Қорытынды: Біз бүгінгі сабақта не білдік?

ІV. Бағалау.

V. Үйге тапсырма: «Менің досым» тақырыбында әңгіме жазу
Сабақтың тақырыбы: Жаттығу жұмыстары

Сабақтың мақсаты:

Өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін пысықтау.Сөз ішінен н мен ң-ды табу, оларды бір-бірінен ажырата білуге дағдыландыру.

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.

«Менің досым» әңгіме құрау

Бір жарым-8 әріп, 8 дыбыс, 3 буын, 3 дауысты, 5 дауыссыз дыбыс

АЛЫП- 4 әріп, 4 дыбыс, 2 буын, 2 дауысты, 2 дауыссыз

САҚТАУЛЫ-8 әріп, 8 дыбыс, 3 буын, 5 дауыссыз дыбыс

А-жуан дауысты

Л-үнді дауыссыз

Ы-жуан дауысты

П-қатаң дауыссыз

Маң-маң басқан, маң басқан,

Шудаларын шаң басқан

Төрт аяғын тең басқан

Екі өркешін қом басқан
3-жаттығу (КЕСТЕНІ ТОЛЫҚТЫРУ)

4-жаттығу (СӨЗ ОЙЛАП ЖАЗУ: я,ю)

Аю, қоян,....

ҚОРЫТЫНДЫЛАУ

Өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін пысықтау.Сөз ішінен н мен ң-ды табу, оларды бір-бірінен ажырата білуге дағдыландыру.

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.

Дауыссыз дыбыстардың түрлерін жаттау

ДӨҢГЕЛЕК сөзінен бірнеше сөз ойлап шығар

Дөң, өң, лек,
Ә)СӨЗДЕР ҚҰРА

Әңгіме

Ертеңгі

Шеңгел

Кемеңгер

Жалқауды... жа...ы тәтті

1)Дауысты у дыбысы бар сөзді тап. А)тау Ә)сусын Б)әуен

2)Дауыссыз у дыбысы бар сөзді тап. А)қауын Ә)сурет Б)елу

3)Қатаң дыбыстан басталған сөзді тап. А)мал Ә)бұлақ Б)кітап

4)Ұяң дыбыстан басталған сөзді тап. А)ғарыш Ә)ұршық Б)парақ

5)Үнді дыбыстан басталған сөзді тап. А)бұзау Ә)қозы Б)лақ

6)Дұрыс жазылған сөзді тап. А)сайа Ә)сая Б)сайи

ҚОРЫТЫНДЫЛАУ

Мәтін туралы түсінік беру .Мәтіндегі негізгі ойды анықтау Оқушыларға тақырыпты түсіндіріп ,білімдерін жүйелеп жинақтау .Сурет бойынша әңгіме құрай білуг жаттықтыру . Оқушыларды сауатты көркем жазуға баулу .Өз елінің жан –жануарларын қорғауа машықтандыру Оқушылардың ойлау қабілеттерін .сөйлеу мәнерін тілін дамыту ;Мәтін құрастыруға ,мазмұнына лайықты ат қоя білуге , байланыстырп сөйлеуге дағдыландыру .

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.

-Бүгін біз дауыссыз дыбыстарды қайталай отырып тапсырмаларды дұрыс орындауға тырысамыз .Білім сарайына қонаққа барамыз .

-Білім сарайына кіру үшін ,есікті шау үшін бізге не керек ? -Кілт. -Балалар , дұрыс ,тағы не керек ? -Білім . -Білімді көрсету үшін ойын арқылы сұрақтарға жауап береміз .

Ойынның аты -«Сан қатары»

Сандар шашылып тұр.Сандарды дұрыстап қойсақ бүгінгі жаңа сабақтың аты шығады .Ал сан қатарын ретімен қояйық .Әр санның қатарында сұрақ бар .Сол сұраққа жауап беру керек .

1.М Қазақ тілінде неше әріп бар ?

2.Ә Дыбыстар неше топқа бөлінеді ?

3. Т Дауысты дыбыстардың түрлерін ата ?

4. І Дауыссыз дыбыстардың түрлерін ата ?

5. Н Нмен Ң дыбыстары дауыссыз дыбыстың қай түріне жатады ?

Енді « Мәтін » сөзіне дыбыстық талдау жасайық .

М- дауыссыз, үнді

Ә- дауысты ,жіңішке

Т- дауыссыз ,қатаң

І- дауысты , жіңішке

Н- дауыссыз , үнді

5-әріп ,5-дыбыс ,2- буын мә-тін

-Білім сарайының есігі ашылды .Енді барлық тапсырмаларды ойдағыдай орындауымыз керек .

-Қазір қандай ай?.Қандай мезгіл ? / Күз мезгіліне 2-3 сөйлем құрастыру ./

Күз.

Күз келді. Жапырақтар сарғайып жерге түсе бастады .Құстар жылы жаққа ұшып кетті .

-Сөз арқылы не құрауға болады ?/ Сөйлем құрайды /

-Сөйлем арқылы мәтін құралады екен .

2-бөлме Тақырыбы болады .

Жазбаша және ауызша Мәтін Бірнеше сөзден құралады .

ой жеткізу

бір-бірімен мағынасы жағынан

байланысып тұарды .

БАСЫ

НЕГІЗГІ

135-жаттығу Бірінші ,екінші бағандағы сөздерді салыстырып оқы ./ауызша орындалады /

136-жаттығу орны ауыстырылып берілген сөйлемдерден мәтін құра /тақтаға орындалады ./

Сұрақтарға жазбаша жауап бер.

1Бұғы қандай жануар ?

2.Оның қандай ерекшеліктері бар ?

3.Солтүстік бұғысы немен қоректенеді ?

-Мәтін неше сөйлемнен құралған ?Мәтінге қандай ат қойюға болады ?

8-бөлме 139 –жаттығу Қайысысы мәтін екенін дәлелде . /ауызша талдау /

Үйге тапсырма

138- жаттығу.

Оқушылардың танымдылық қабілетін артыру, жан-жақты етіп тәрбиелеу.

Оқушыларды логикалық мағынасын бұзбай мәтін құрастыру. Мазмұнына лайық ат қоюға үйрету. Мәтін түрлерін білуге дағдыландыру. Құстардың тірі, тіршілігі туралы білімдерін. Оқушылардың ойлау қабілетін сөздік қорын дамыту, сөйлеу, әңгімелеу дағдысын детілдіре отырып, мәнерлеп сөйлеуге, әдемі жазуға, өз бетінше жұмыс орындауға баулу.

Құстарды қорғауға, қамқоршы болуға, табиғатты сүюге тәрбиеле.

Сабақ түрі: Аралас сабақ.

Сабақтың типі: Дағдыны қалыптастыру.

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру. СТО стратегиялары «Аралап кеткен оқиғалар», «Ой қорғау», «Топтастыру» танымдық сұрақтар.

Пәнаралық байланыс: Ана тілі, дүниетану.

Сабақтың барысы. І.Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық дайындық

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру

- Дыбыс, әріп, буын, сөз, сөйлем, мәтін.

- Мәтін туралы не білесіңдер?

- Мәтін деген не?

- Қандай түрлері болады?

- Неше бөлімге бөлінеді?

«Топтастыру» стратегиясын қолданып сабақтың мақсатымен таныстыру. Магниттік тақта да сызба:

Ана тілі Дүниетану Қазақ тілі

Мәтін жоспар ауа райы құстар мәтін

Бүгінгі қазақ тілі сабағы ана тілі, дүниетану сабақтарымен байланысты өтеді. Дүниетану, ана тілі сабақтар да табиғат ауа райы, құстардың тіршілігі туралы алған білімдері қазақ тілі сабағында әр-түрлі мәтін құрастырып, көрсете аласыңдар.

2. Мағынаны ажырату.

1.Мәтін сөзіне дыбыстық талдау жасау.

2.Мәтін құрастыру, оқушыларға берілген корточкалар бойынша магниттік тақтаға мәтін құрастыру.

- Балалар қазіргі жылдың қай мезгілі?

- көктем

Суреттегі көктем көрінісін сұрау, Мәтінді оқу.

-Мәтінің қай түрі?

- Пайымдау

- Дәлелдеу.

3.Шығармашылық жұмыс.

Ой қозғау.

-Көктем келді. Көктемде ауа райы қандай?

Өз ойларыңнан жалғастырып мәтін жазыңдар. Тірек сөздері: сәуір, күн, жаңбыр, жапырақтар, су, құстар.

Мәтінді жазған кезде әдемі жазу керек екенін ұмытпандар.

Тексеру.

-Мәтінің қай түрі?

- Әңгіме

-Дәлелдеу

Себебі: Әңгімелер айтылады.

Сергіту сәті:

Аю отыр парта да,

Екі қолы қалта да.

А дейді Б дейді,

Р-ға тілі келмейді.

140-жаттығу (мәтінге ат қою)

Тиін

141-жаттығу (мәтінді қайта құрастыру)

1. Оқушыларды берілген мәтіндердің бір - бірінен айырмашылығын табуға, олардың түрлерін ажырата білуге мүмкіндік туғызу;

2. Байланыстырып сөйлеу, тілін, ақыл - ойын дамыту, сауатты жазу дағдыларын арттыру

3.Үлкендерді сыйлауға, адамгершілік тәрбиелеріне баулу.

Әдісі: сұрақ-жауап, талдау, іздендіру.

Күн жарығын алақанға саламын

Жүрегіме басып ұстай қаламын.

Ізгі әрі нәзік, жарық, мейірімді

Болып кетер дереу сонда жан - жағым.

- Міне жүрегіміздегі осындай жылумен сабағымызды бастаймыз.

2. Сөзжұмбақ шешу: 18 10 21 14 16 Т - 3*7

М Ә Т І Н Н - 2*8

М - 3*6

І - 2*7

Тақырып дегеніміз не? Негізгі ой дегеніміз не?

Топпен жұмыс: 1 - ші топ "Білгірлер" 2- ші топ " Тапқырлар"

1. топ 2 - топ

1. Мәтіннің құрылымы 1. Мәтіннің түрлері

2. Мәтіннің әр бөлігі қалай жазылыды? 2. Әр мәтінге қандай сұрақ қойылады?

Басы Негізгі бөлімі Соңы Әңгімелеу Сипаттау Пайымдау

жолдан бастап жаз

қайта құрастыр.

1 -топ Ердостың атасы - шопан.Қыстың суық бір күні атасының қызуы көтеріліп, жатып қалды.Шашқан шөпті лезде тауысқан қойлар маңырай бастады.Атасының тынышы кетті. Керік- жер бетіндегі ең биік жануар.Оның бойы 6 метрдей болады.Осы биіктің жарым - жартысы мойынға кетеді.

Біраздан соң ол ауырғанына қарамай,киініп сыртқа шықты.Қорада мал да,ерттеулі ат та жоқ.Қарт алысқа көз салды.Малды өріске айдап бара жатқан немересін көрді.Ол Ердос еді.

Балалардың бәрі сабақта.Ал Ермек болса ауырып үйде қалды.Жалғыз өзі әбден зерікті.

Бұғы сиырға ұқсас мал.Оның мүйізі бұтақша тармақтанып өседі.Олар суыққа төзімді.

Бүгін оған Алмас пен Нұрлан келді.Халжағдайын сұрады.Олар Ермекке әдемі суретті кітап әкепті.Ермектің осындай достары бар.

Күзде күн қысқарып,суыта бастайды.Жиі-жиі жаңбыр жауады.Жапырақтар сағайып жерге түседі.Су салқындайды.Құстар жылы жаққа кетеді.