|
 Бағдарламасы (syllabus) оқу бағдарламасы негізінде әзірленді. Құрастырушылар: Пән оқытушысы:Әдебиет
[2], [5], [6, [7], [8], [9], [10], [19], [20]. [25], [30].
№4 тақырып. Жеке бизнес құрудың негізгі бағыттарыКәсіпкерлік негіздері және Көшбасшылық СиллабусӘдебиет
[2], [5], [6, [7], [8], [9], [10], [19], [20]. [25], [30].
№4 тақырып. Жеке бизнес құрудың негізгі бағыттары
Сағат саны - 1
Тақырыптың негізгі сұрақтары/ жоспары
Жеке кәсіпті құрудың жалпы шарттары мен кезеңдері.
Нарықты зерттеу және талдау
Бірегей бизнес ұсынысты қалыптастыру. Старт аптардың ерекшеліктері мен түрлері
Бастапқы инвестицияларды есептеу және бизнес жоспарды әзірлеу
Тақырыптың мақсаты: Жеке кәіпті құрудың жалпы шарттары мен кезеңдерін, нарықты, стартаптардың ерекшеліктерін мен түрлерін, бастапқы инвестицияны есептеуді және бизнес жоспарларды әзірлеуді түсіндіру.
Дәріс тезисі
Жеке кәсіпті ұйымдастыру – бизнесті жетілдіру және пайданы, өзінің экономикалық өсімін барынша көбейту қызығушылықтарымен байланысты кәсіпкерлердің өзіндік іс әрекеті. Сонымен қатар, өз бизнесін құру белгілі бір ұйымдық нысанда және келесі шарттардың болуына негізделеді: -бастапқы материалдық және қаржылық ресурстар; -болашақ бизнестің жоспарлы жұмыс түрлерін жүзеге асыру үшін кеңсе, цехтар мен басқа да өндірістік объектілерді ұйымдастыру үшін қажетті тұрғын емес үй-жайлар; -өңір немесе аймақтың ерекшеліктерін, нарық сегментін ескере отырып, тауарлар мен қызметтерді өндіруге сұраныс пен ұсынысты зерттеу; - кәсіпорын болашақ персоналының қызметкерлері, жоғары білікті мамандармен қамтамасыз ету. Жеке кәсіпті құрудың негізгі шарттарының бірі - адамдардың осы анықтамаға сәйкестігі және, тиісінше, кәсіпкерлер болу; қалғандары жеке кәсіпті бастамау үшін бірқатар сылтау табады: • Егер ештеңе шықпаса ше? • Әлеуетті клиенттерде ақша жоқ. • Салық органдары кез келген бастаманы мазалайды. • Елде экономикалық дағдарыс бар. • Бастапқы капитал жоқ. • Қылмыстық қысым көрсету қаупі бар. Жеке кәсіпті құрудың себептері әртүрлі.
Маркетингтік зерттеулер - бұл кәсіпорынның нақты нарық жағдайына қатысты деректер мен ақпаратты жүйелі іздеу, жинау, талдау және ұсыну. Маркетингтік зерттеулерді, сондай-ақ, маркетингтік ортада шешім-дерді қабылдау және бақылау рәсімдерінің сапасын жақсарту мақса-тында маркетинг және маркетингтік мәселелер бойынша мәліметтерді жүйелі жинау, есепке алу және талдау ретінде анықтауға болады. Маркетингтік зерттеулердің мақсаттары: -Іздеу мақсаты - мәселені алдын-ала бағалау және оны құрылымдау үшін ақпарат жинау; -Сипаттама мақсаттары - таңдалған құбылыстардың, зерттеу объектілерінің және олардың жағдайына әсер ететін факторлардың сипаттамасы; -Каузалды (себепті) мақсаттар - себеп-туыстық қатынас туралы гипотезаны тестілеу; -Тестілік мақсаттар - болашақ нұсқаларды таңдау немесе қабылданған шешімдердің дұрыстығын бағалау; -Болжамдық мақсаттар - болашақта объектінің жай-күйін болжау. Маркетингтік зерттеулердің ішкі және сыртқы ақпаратты жинау мен талдаудан ерекшелейтін іргелі өзгешелігі , ол нақты проблеманы немесе маркетингтік мәселелерді шешуге бағытталған. Кәсіпкерлік ұйымдар маркетингтік ақпаратқа қажеттіліктеріне және мүмкіндіктеріне қарай маркетингтік зерттеулердің тақырыбы мен көлем ауқымын анықтайды, сондықтан түрлі фирмалар жүргізген маркетингтік зерттеулердің түрлері әртүрлі болуы мүмкін.
Бизнес-идея - ұсынылатын бизнестің қысқаша және дәл анықтамасы болып табылады. Өзіңіздің бизнесіңізді бастау үшін сіз дәл не істегіңіз келетінін нақты түсінуіңіз керек. Жобаның табысы оның негізінде жатқан бизнес-идеямен тікелей байланысты. Бизнес-идея: - тұтынушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға; - табыс табуға; - кәсіпкерге моральдық қанағаттандыру беруге қажет. Мыңдаған идеялар бар, ондағаны іске асады, ал табысқа бірең-сараңы ғана жетеді. Табысты идеяны табу және таңдау құпиялары қандай? Бизнеске арналған идеяларды таңдау ережелері. Бірінші ереже: идеялар көп болу керек. Көптеген идеялардың болуы олардың әрқайсысының бірегей емес, бірі екіншісінен перспективалы, аз бюджеттік екендігіне түсінік береді. Мұның бәрі бізге осы идеяларды салыстыруда артықшылығы барын ұйымдастырудаға мүмкіндік береді. Екінші ереже: идея бизнесті бастаушыға түсінікті қызмет саласынан болуы керек. Кәсіпкерге құзыреттілігі жоқ салалардағы жобаларға қатысудың қажеті жоқ - табысқа жету мүмкіндігі бірнеше рет төмендейді. Үшінші ереже: идея қызықты болуы керек. Кәсіпкер бизнестің басында әдетте жұмыс және бос уақытың бәрін жобаға жұмсайды. Сондықтан, қызықсыз жоба кәсіпкерге моральдық қанағаттандыруды қамтамасыз ете алмайды. Төртінші ереже: идея бір немесе екі сөйлемге негізделуі керек. Тым күрделі және ұзақ түсініктер әлсіз және дамымаған идеяны жасырады.
«Стартап» сөзі ағылшын тілінен аударғанда «start-up» — іске қосу, бастап кету және жуырда құрылып, дами бастаған немесе келешекті нарықтарды зерттеу кезеңіндегі компания. Яғни, компанияда дамуды және өрлеуді қажет ететін қандай да бір бизнес идея бар, бірақ оның құрушылары әлі күнге дейін нарықтық зерттеулермен айналысады және оны жүзеге асырудың жолдарын іздейді.
Бақылау сұрақтары
1. Жеке кәсіпті ұйымдастыру дегеніміз не?
2. Жеке кәсіпті құрудың негізгі шарттары қандай?
3. Бастаушы кәсіпкер өз компаниясын құруда және әрі қарай дамытуда нені ойлау және ескеру керек?
4. Кәсіпкерді жеке тұлға ретінде сипаттаңыз?
5. Қандай 3 «фронт» кәсіпкерлік қызметтің дамуына әсер етеді?
6. Бірегей бизнес-ұсынысты қалыптастыру деген не?
7. Бизнеске арналған идеяларды таңдау ережелері қандай?
8. Бизнес-идеяларды табудың негізгі әдістері қандай?
9. Мемлекеттік тіркеудің, жеке кәсіпкерлердің, фирмалардың ерекшеліктері қандай?
10. Франчайзингті жүзеге асырудың мақсаттары қандай? Қандай ерекшеліктері бар?
Глоссарий/түйінді сөздер
Стартап, бизнес жоспар, бизнес идея, маркетингтік зерттеулер, жеке кәсіп.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
