Үйқы безі,
орналасуы, құрылысы мен атқаратын қызметі. Бездің
ішкі секреторлық бөлігі.
Ішперде.
Ішперденің париетальдық және висцеральдық
жапырақшалары. Құрсақ қуысы. Ішкі мүшелердің ішпердеге қатысы.
Ішперденің құрылыстары: шажыркайы, байламдары, шарбылары,
ішперденің атқаратын қызметінің мәні. Спортшы әйелдердің құрсақ
қуысының ерекшеліктерін ескере отырып, оларға берілетін дене
жаттығуларын дұрыс мөлшерлеу.
Тыныс алу жүйесі.Тыныс алу мүшелердің жалпы сипатгамасы.
Өкпе және тыныс жолдары. Мұрын қуысы. Мұрын жолдары, оның
кұрылысы, атқаратын қызметінің мәні. Жұтқыншақ ауа өткізетін
;
жол.
Көмекей. Оның орналасуы мен атқаратын қызметі. Көмекейдің
каңқасы шеміршектер және олардың байланыстары. Көмекейдің
:
байламдары. Дауыс саңлауы. Көмекей қуыстары, кілегейлі қабықшаның
құрылысындағы ерекшеліктер. Көмекейдің бұлшық еттері: көмекей
саңылауын кеңейтуі, көмекей саңылауын тарылтуы және дауыс
байланыстарының өзгеруі. Дауыс құрылымының механизмдері.
Кеңірдек. Оның қабырғалырының құрылысы мен орналасу
жағдайы.
Бронхылар оның құрылысы мен бұтақтану сипаты. Бронхиальдік
ағашы.
Өкпе. Орналасуы, пішіні, жоғарғы қабаты, шеттері, бөлімдері және
атқаратын қызметі. Өкпенің қақпасы және тамыры. Өкпенің газ алмасу
механизмдері. Өкпенің сегменттері. Өкпенің бөлшегі Ацинус пен
альвеолдық құрылысы. Өкпенің газ алмасу механизмдері.
Плевра.
Оның
париетальдық
және
висцеральдық
жапырақшалары. Өкпе жене плевра шекарасының адам денесінің
жоғарғы қабатына жобалануы. Плевра қуысы, синустар. Көкірек қуысы.
Бөлімдері, бөлімдеріндегі мүшелер.
Көкірек қуысы. Оның бөлімдері және әр бөлігінде орналасқан
мүшелер.
Несеп
-
жыныс жүйесі. Несеп шығару мүшелері. Жалпы көрінісі.
Бүйректер, олардың орналасуы, пішіні, құрылысы, атқаратын қызметі.
Бүйректің қақпасы, бүйректің үлкен жөне кіші табақтары, бүйректің
бекіту аппараты. Бүйректің ішкі құрылысы: қыртыс және милы заттар.
Бүйретің сегментгері. Нефрон құрылысы. Бүйрек қан айналысының
ерекшелігі.
Несепагар, орналасуы, қабырғаларының құрылысы, атқаратын
қызметы.
Үрпі канал, құрылысы, атқаратын қызметі жөне жыныстық
ерекшелігі. Несеп шығару мүшелердің адам денесінің жоғарғы
қабатына жобалануы.
Ер адамның жыныстық мүшелері. Жалпы көрінісі. Ен (аталық ұрық
безі) оның ішкі, сыртқы құрылысы. Еннің қосалқысы, шәуһат өзегі,
шәуһат көпіршігі, олардың қызметі мен құрылысы, орналасу жағдайы.
Бөліп шығару өзек, қуық түбі безі, шәуһат шығарғыш өзек жолы
бульбоуретралық бездер, олардың орналасуы, кұрылысы жөне
атқаратын қызметтері. Сыртқы ер жыныс мүшелер. Ер шаты. Несеп
жыныс диафрагмасы.
Әйел адамдардың жыныстық мүшелері. Жалпы көрінісі. Аналык
безі оның орналасуы, құрылысы мен атқаратын қызметі. Жатыр
түтіктері олардың құрылысы, орналасу жағдайы, атқаратын қызметі.
Жатыр, оның қабырғасының құрылысы мен атқаратын кызметі. Жатыр
қуысы. Жатыр байламдары. Овариоменстральдік кезеңі. Қынап, сыртқы
жыныс мүшелері. Әйел шаты. Сүт бездері.
9. Жүрек қан тамырлар жүйесі
Тамырлар жүйесінің жалпы көрінісі. Қан өткізу жүйесінің қызметі.
Тамырлардың топтастырылүы. Қан
тамырлар
қабырғаларының
құрылысы. Артерия мен вена тамырларының айырмашылығы. Бұлшық
етті және эластикалық артериялар. Мүшелердің сыртындағы және
ішіндегі тамырлар.
Капиллярлар. Қан микроциркуляторлық жолдары: артериялар,
капиллярлар, соңғы капиллярлар және венулалар. В.В.Купряновтың
мектебі, соның әдісімен шағын айналымындағы қан ағысын зерттеу.
Қан айналым шеңберлері: үлкен, кіші және жүректің. Артерия
тамырлардың зандық жалпы қалыптасуы. Вена арнасының қуысы.
Мүшелердің ішкі қан айналымы. Ғажап торы. Веноздық қойнаулары
(синустары). Анастомоз және коллатераль қан айналымы туралы
түсініктер. В.Н. Тонковтың жұмыстары және оның коллатеральдік қан
айналымы туралы мектебі.
Жүрек. Пішіні, орналасу жағдайы, жоғарғы қабаты, шеттері,
шекарасы. Жүректің фиброздық құрамы. Жүректің құрылысы:
эндокард, миокард, эпикард, перикард. Жүрек бөліктері: жүрекшелер,
қарыншалар, олардың құрылысы мен аткаратын қызметі. Оң жақ және
сол жақ жүрекше-қарынша саңылаулары. Жүректің қақпақшалары,
олардың құрылысы, орналасуы және атқаратын қызметі. Жүректің
емізік бұлшық еттері мен сіңірлі шектері. Жүректен қанды алып
шығатын тамырлар (қолқа, өкпе тамыр), жүрекке қан алып келетін
тамырлар (жоғарғы жөне төменгі қуысты веналар). Жүректің қанмен
қамтамасыз етілуі және жүйкелендірілуі. Жүректің өткізу жүйесі және
атқаратын қызметінің мәні.
Үлкен қан айналымдағы тамырлар. Қолқа. Оның бөліктері мен
орналасу жағдайы. Қолқаның өреу бөлімінің тарамдары. Қолқа
доғасының бұтактары: иық-бас күретамыры, жалпы оң және сол жақ
жалпы үйқы артериялар, олардың жолдары және қамтамасулары.
Сыртқы үйкы артерия және оның негізгі тарамдары. Ішкі үйқы
артерия оның орналасуы, жолы, негізгі тарамдары, қамтамасыз ету
аймақтары. Үлкен ми негізіндегі қан айналымы. Бүғана асты
артерия, оның орналасу жағдайы, тарамдары, қамтамасыз
ету орындары. Қолдағы артериялар: қолтық асты, қар, шынтақ, шыбық,
қол бас, олардың жолдары және олардың қамтамасулары. Төмендеген
қолқаның бөліктері: кеуде қолқа жөне құрсақ қолқа. Қолқаның кеуде
бөлігі, оның париетальді және висцеральді тарамдары. Қолқаның
құрсақ бөлігі, оның париетальді жөне висцеральді тарамдары. Жалпы
мықын артериялар, олардың ішкі жөне сыртқы тамырларға бөлінуі. Ішкі
мықын артерияның қамтамасыз ету аймақтары. Сыртқы мықын
артерияның бұтақтары, аяқты қамтамасыз етуі.
Аяқтагы артериялар: сан, тізе асты (тақым) артериялар, үлкен
жіліншіктің артқы және алдыңғы артериялар, аяқ бастың артериялары.
Веналар. Жоғарғы қуысты вена, орналасуы мен ағысы. Мойын мен
бас вена тамырлары. Бүғана асты вена. Қолдың сыртқы және терең
веналары. Төменгі қуысты вена, орналасуы мен ағысы. Қақпа венасы.
Терең және сыртқы аяқ веналары.
