99
алумен бірге, АКТ-ның жаңа салаларын қатар игеруге ұмтылатын оқушылар екі салада да,
яғни АКТ-ны қолдану мен білімді игеруде де бірдей мықты бола алмайды.
Сондықтан төменде оқытудың бес аспектісіне ықпал етуге арналған оқу құралы ретінде
АКТ-ны қалай пайдалануға болатындығының үлгілері ұсынылған:
Көрсетілім
АКТ-ны не үшін пайдалануға болады?
• оқушылардың түрлі амал-тәсілдерді көрсетуі (мысалы, нақты ғылымда заттарды қалай
өлшеуге болады және т.б.);
• идеяларды салыстыру (мәселен, өнер мен музыка саласында және т.б.)
• зерделеу және талқылау мақсатында басқа оқушылармен жұмыстарын алмастыру
(мәселен, көркем жазу және тарихта т.б.);
• оқушылардың жұмысы мен түсініктемелерін салыстыру (мәселен, бейнеклиптер).
Модельдеу
АКТ-ны не үшін пайдалануға болады?
• оқушыларға өмірдегі нақты проблемалар немесе оқиғалардың модельдерін ұсыну (мы-
салы, ғылымдағы сызба немесе географиядағы табиғи өзгерістердің көрінісі және т.б.);
• оқушыларға мәтінді талдаудың және жазбаша нысанды пайдаланудың әдістерін көрсету
(мәселен, көркем жазуда немесе тарихта т.б.);
• тұжырымдаманы көрсететін бейнелерді беру (мысалы, түрлі эмоциялар мен сезімдерді
модельдеу үшін дыбыс пен бейнені пайдалану, математикалық модельдер ретінде
кестені пайдалану – «егер... болса, не болады?»).
Бағалау мен талдау
АКТ-ны не үшін пайдалануға болады?
• оқушылардың түрлі нысандағы ақпараттарға қол жеткізуін қамтамасыз ету (мәселен,
DVD-дискілер, аудиокассеталар, белгілер, символдар, басқа тілдер);
• оқуда жаңалық жасауға ықпал ету (мәселен, веб-сайттан кез келген пән бойынша
ақпарат іздеу);
• оқушыларға мәтіндердің түрлерін көрсету (мәселен, көркем жазу бойынша ғылыми-
танымал мәтіндер, эмоция мен сезімін білдіру үшін авторлардың сөздерді пайдалану-
ын талдау және т.б.);
• балама таныстырылымдар мен суреттер ұсыну (мәселен, жиналған деректер үшін
неғұрлым жақсы келетін кесте туралы шешім қабылдау, әртүрлі суретшілердің
жұмыстарын салыстыру, сызба немесе тізбек жасау, мәселен, музыкадағы дыбыс не-
месе математикадағы сандар және т.б.).
Ұсыну, қайталай ұсыну және қарым-қатынас
АКТ-ны не үшін пайдалануға болады?
• балалардың идеялары, жұмыстарымен алмасуы (мәселен, олардың дизайн мен техно-
логия саласында әзірлеген жобалары);
• ақпарат алмасу (мысалы, PowerPoint таныстырылымы; мүгедек балаларға арналған
байланыс құралдары);
• балалар жұмысының сапасын жетілдіру және арттыру (мәселен, көркем жазу бойынша
мәтінді редакциялау және т.б.);
• пікірлер мен ақпаратты қорыту, жалпылау (мәселен, балалар электронды пошта арқылы
басқа балаларға географиядан жергілікті экологиялық мәселе туралы хат жаза алады,
математикадан есеп шығарудың кезеңдерін қадамдап жазу).
Тестілеу және растау
АКТ-ны не үшін пайдалануға болады?
• «Егер ... болса?» сұрағын қою және болжамдарды тексеру, растау немесе теріске
шығару үшін мәліметтерді жинау (мәселен, бір факторды өзгертудің әсерін салыстыру
үшін ғылыми деректерді тіркеуге арналған құрал-жабдықтарды пайдалану және т.б.);
100
• дерекқорды зерделеу (мәселен, бірқатар АКТ-ресурстарын пайдалана отырып,
географиядағы өзгерістердің қоршаған ортаға әсерін зерделеу, суреттердің көмегімен
өзгерістердің әсерін қадағалау);
• интербелсенді оқу бағдарламасын пайдалану (мәселен, кейіннен тексеруге болатын
жалпы қорытынды шығаруға көмектесетін математика саласындағы сандар тізбегін,
нысандар мен модельдер жасау және т.б.).
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ
Beauchamp, G. (2006). New technologies and ‘new teaching’, a process of evaluation [Жаңа
технологиялар, “жаңаша оқыту”, эволюция үдерісі]. In R. Webb (Ed.), Changing teaching and
learning in the primary school. Buckingham: Open University Press
Becta. (2003). Primary School: ICT and Standards. An analysis of National data from Ofsted
and QCA [Бастауыш мектеп: АКТ мен стандарттар. Ofsted және QCA ұлттық мәліметтерін тал-
дау]. Coventry: Becta
Birnbaum, I. (1990). The assessment of ICT capability [АКТ мүмкіндіктерінің бағасы]. Journal
of Computer Assisted Learning, 6, 88-99
Cox, S., & Graham, C. R. (2009). Diagramming TPCK in Practice: Using and elaborated model
of the TPCK framework to analye and depict teacher knowledge [Практикадағы ТПМБ диаграм-
масы: мұғалімнің білімін талдау және бейнелеу үшін ТПМБ моделін пайдалану және әзірлеу].
TechTrends, 53 (5), 60-69.
Cox, M. J. (1997). The effects of information technology on students’ motivation [Оқушыларды
ынталандырудағы ақпараттық технологияның әсері]. Coventry Council for Education Technology.
Cox, M. J., & Webb, M. (Eds.). (2004). A review of the research literature relating to ICT and
attainment [АКТ-мен байланысты ғылыми әдебиеттер мен жетістіктерге шолу]. Coventry, Becta/
London: DfES.
Kennewell, S., & Beauchamp, G. (2007). The features of interactive whiteboards and their
influence on learning [Интерактивті тақталардың ерекшелігі және оның оқу үдерісіндегі әсері].
Learning, Media and Technology, 32 (3), 227-241.
Kennewell, S., Tanner, H., Jones, S., & Beauchamp, G. (2008). Analysing the use of interactive
technology to implement interactive teaching [Интербелсенді оқуды іске асыру үшін интербелсенді
технологияларды пайдалануды талдау]. Journal of Computer Assisted Learning, 24 (1), 61-73
Koehler, M. J., Mishra, P., & Yahya, K. (2007). Tracing the development of teacher knowledge in
a design seminar: Integrating content, pedagogy and technology [Семинарда мұғалімдердің білімін
дамытуды қадағалау: мазмұнды, педагогика мен технологияны ықпалдастыру]. Computers &
Education, 49 (3), 740-762.
Mishra, P., & Koehler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: A framework
for teacher knowledge [Технологиялық және педагогикалық мазмұндық білім: мұғалім біліміне
арналған негіздер]. Teachers College Record, 108 (6), 1017-1054.
Shulman, L. S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching [Кім қалай
түсінеді: оқу үдерісіндегі білімнің өсуі]. Educational Researcher, 15 (2), 4-14.
Teaching and Learning Research Programme (TLRP) [Зерттеу бағдарламасындағы оқыту
мен оқу (ЗБОО)] Accessed November 2011 http://www.tlrp.org/findings/Schools%20Findings/
Schools%20Findings.html
Достарыңызбен бөлісу: |
