26
Үшінші топ оқушылары дүние жүзі картасы бойынша төмендегідей
тапсырмаларға жауап береді: Картадан Қазақстанның қандай мемлекеттер-
мен шектесіп жатқанын табыңдар. Осы мемлекеттердің астанасын атап,
картадан көрсетіңдер. Осы мемлекеттер туралы не білесіңдер?
Төртінші топ оқушылары оқулықтағы «Сен білесің бе?» атты қосым-
шадағы «Еуразия» деп аталатын материал мазмұнымен таныстырады.
Оқушылар жауаптары талданып, мұғалім олардың жауаптарын то-
лықтырады.
Оқушылар назары тақтаға аударылады. Онда мынадай тапсырма
берілген: Өзің тұратын қаланың (ауылдың) аты қалай аталады? Ол қала
атауының шығу тарихы туралы не білесің? Өзің тұратын өлкедегі өзен-
көлдер атының мағынасы нені білдіреді?
Мұғалім оқушылар жауаптарын тыңдап: «Топонимика дегеніміз не?»,
«Жер-су аттарын білу бізге не үшін қажет?» деген сауалдар негізінде әңгіме
өрбітеді. Оқушылар топонимика сөзінің мәнін дәптерлеріне жазып алады.
Жұмыс дәптерімен жұмыс жүргізіледі.
«Қазақстан – менің Отаным» атты кестені әр оқушы оқулық мәтінін
пайдалана отырып өздігінше толтыра бастайды. Келесі сабақта бұл кестемен
жұмыс жалғастырылады.
Кесте: «Қазақстан – менің отаным»
№ Қр қандай
мемлекет-
термен
шектеседі?
отан
дегені-
міз не?
Қазақстанның
табиғат жағдай-
лары
Қазақстан-
ның қазба
ба йлық-
тары
Қазақстан
қалалары
Оқушылар оқулықты өздігінен оқи отырып, оның бірінші бағанасын
толтырады. Мұғалім сабақ соңында оқушылар білімін бағалайды.
Үйге тапсырма: §9. «Қазақстан әлем картасында» тақырыбымен
танысып, оған берілген сұрақтар мен тапсырмаларға дайындалып келу
тапсырылады. Оқушыларға қосымша тапсырма беріледі. Бірінші топ
оқушылары «Қазақстан – менің Отаным» деген тақырыпта иллюстрациялық
материалдар, екінші топ оқушылары «Отан, туған өлке», «Қазақстан – менің
Отаным» деген тақырыпта мақал-мәтелдер дайындайды. Ал үшінші топ
оқушыларына «Отан үшін батырлық көрсеткен хандар, билер, батырлардың
және қазіргі адамдардың ерлігінен» мысалдар, әңгімелер дайындап келу
тапсырылады.
27
§10. Қазақстан – менің отаным
сабақтың мақсаты: оқушылардың «Отан», «Туған өлке», «Қазақстан –
менің Отаным» туралы түсініктеріне, бастауыш пәндерден алған білімде-
ріне сүйене отырып, оқушылардың өзі туып-өскен жеріне, мекеніне, халқы-
на деген сүйіспеншілік сезімін ояту. Бастауыш мектепте алған білімдерін
қорытындылау, одан әрі толықтыру. Оқушылардың өз Отанына деген
отаншылдық сезімін тәрбиелеуге септігін тигізу.
Сабақтың басты идеясы – әр оқушы өзін ең алдымен халқының бір
бөлшегі, Қазақстан Республикасының азаматы, сонан кейін әлем азаматы
ретінде сезінулерін дамыту.
пайдаланылатын көрнекі құралдар: карта, бейне және аудиофильм,
иллюстрациялық материал.
оқып-үйренген материалды қайталау оқулықта берілген сұрақ-
тапсырмалар бойынша өткізіледі.
Жаңа материалды оқып-үйрену жоспары:
Отан.
Қазақстан – менің Отаным.
Отанды сүю дегеніміз не?
Бұл тақырып алдыңғы § 9-дың жалғасы болып табылады.
Оқушылар назары бейнефильм не аудиофильмнен пайдаланылған
үзіндіге аударылады. Үзінді көрсетілгеннен кейін оқушылар §10
тақырыбындағы «Отан деген не?» атты тақырыпшамен танысып, ондағы
сұрақтарға жауап береді.
Содан кейін мұғалім «Қазақстан – менің Отаным», «Отанды сүю деген
не?» деген мәселелер бойынша оқушылардың көңіліне қонымды мысалдар
келтіре отырып баяндайды.
Мұғалім оқушыларға төмендегідей сұрақтар қояды. Біздің Отанымыз
қалай аталады? Еліміздің толық атын оқулықтан тауып, оқып шығыңдар.
Патриот деген сөзді қалай түсінесіңдер? Ата-бабаларымыз туған жері мен
елін қорғау үшін қандай ерліктер жасады? Қазіргі күні Отан үшін қандай
ерлік істер жасалуда? Күнделікті өмірден мысалдар келтіре отырып, ойыңды
дәлелде. «Қазақстан – менің Отаным» дегенде сендерге қандай сезім келеді?
Қазақстан тарихын оқып білудің қандай маңызы бар?
Содан кейін оқушыларға «Қазақстан – менің Отаным» атты қысқаша
эссе (шығарма) жазуға 10 минут беріледі.
Шығарма не эссенің көмегімен келесі сабақта оқушылардың тақырыпты
қалай түсінгенін білуге болады. Оқушылар жұмысты ойдағыдай әрі жақсы
орындауы үшін үнемі жазбаша жұмыстар жасап дағдыландырған пайдалы.
28
Шығарманы бағалаудың критерийлерін жасап алған оңды, бұл тексеру
жұмысын жеңілдетуге мүмкіндік береді.
Кесте: оқушылар шығармасын бағалау критерийлері
р/с
критерийлер
Баға
1
Тақырыппен байланыстылығы.
2
Сенімді және сендіре алу шеберлігі.
3
Идеяның ерекшелігі.
4
Нақты дәлелдер келтіруі.
5
Мәтінді жоспарлау дұрыстығы.
6
Грамматикалық және әріптік жағынан дұрыстығы,
қателігі.
Жалпы баға:
Үйге тапсырма: §10. «Қазақстан – менің Отаным» атты тақырыпты
оқып-үйрену, ондағы сұрақтар мен тапсырмаларға дайындалып келу.
§ 11. Қазақстанның табиғаты
сабақтың мақсаты: оқушылардың еліміздің табиғат жағдайлары,
қазба байлықтары, өсімдіктер дүниесі мен жануарлары туралы білімдерін
одан әрі кеңейте түсу. Еліміздің жері, табиғи, қазба байлықтары, өсімдіктері
мен жануарлары, су көздері т.б. мемлекет меншігінде екендігін нақты
материал арқылы жеткізу. Табиғат байлықтарын сақтау мен ұқыпты
қорғау республиканың әрбір азаматының міндеті екені ашып көрсетіледі.
Оқушыларға экологиялық тәрбие беруге көмектесу.
пайдаланылатын көрнекі құралдар: карта, электронды оқулық,
аудио және бейнефильм нен үзінді, иллюстрациялық материалдар.
оқып-үйренген материалды қайталау оқулықтағы сұрақтар мен
тапсырмалар және мұғалімнің қосымша сауалдары бойынша өткізіледі.
Жаңа материалды оқып-үйрену жоспары:
1. Қазақстанның табиғат жағдайлары.
2. Қазба байлықтары.
3. Өсімдік дүниесі мен жануарлары.
Жаңа материалды оқып-үйрену «Қазақстан Республикасының табиғаты,
табиғи ресурстары» туралы бейнефильмнен үзінді пайдаланудан басталады.
Бейнефильм болмаған жағдайда кадаскоп арқылы еліміздің табиғаты, қазба
байлықтары, өсімдіктері мен жануарлары туралы иллюстрациялық материал
көрсетіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
