Кіріспе
Қазақстанның заманауи әлеуметтік- экономикалық шартының дамуы
келешек мамандарға өте жоғарғы деңгейлі талапта болуды ұсынады.
Техникалық жоғарғы оқу орны түлектерінен бүгінгі күнде жаңа кәсіби
ойлаулар, жоғарғы мобильділік, біліктілік, жасаушы және сапалы еңбек
бағдары қажет.
Бұл шарттарда жоғарғы оқу орын түлектерін дипломдау кезеңі
ажыратылмайтын, олардың дайындық кезеңіндегі барлық қорытынды
кезеңі, нақтырақ айтатын болсақ ,студенттердің теориялық білімін кеңіту
мен тереңдету және тәжірибелік білімін қамтамасыз ететін ,өзіндік жұмыс
дағдыларын жүзеге асыруға, сонымен қатар кәсіби қызмет саласындағы
нақты тапсырмаларды шығармашылық шешімін табуды қалыптастыруды
жүзеге асыруға мүмкіндік беретін дипломдық жобаларын қорғау болып
табылады.
Дипломдық жобалауды студенттің ұсынылған тақырыптардағы
шығарушы кафедраның ғылыми жетекшісінің және арнайы бөлімдер
бойынша жетекшілерінің кеңесі негізінде орындалатын мәрелі, кешенді
жұмыс ретінде қарастыру қажет. Бұл үрдістің қорытындысы ереже ретінде
нақты, тәжірибелік сипатты нақтылы технологиялық өндеу болуы тиіс.
Басқа сөзбен айтқанда дипломдық жобалау- бұл ерекше,өзгеше оқу
үрдісінің ұйымдастыру түрі, бұнда студент пен оқытушы бір-бірімен
тікелей, жеке-бағытты беттеседі.
Дипломдық жобалаудағы қарастырылатын сұрақтарға байланысты
бітіруші біліктіліктілік жұмыстардың (ББЖ) келесі түрлерін ажыратуға
болады: дипломдық жоба (ДЖ) және дипломдық жұмыс (ДЖ).
Дипломдық жоба (ДЖ) –ғимараттар мен имараттарды қайта құру
және оларды пайдалану заманауи талаптарына жауап беретін өзіндік
техника-технологиялық жинақтау. Дипломдық жоба есептік түсіндірме хат
және графикалық бөлімнен тұрады.
Дипломдық жұмыс (ДЖ) – өзіндік ғылыми зерттеу, нақтылы
техникалық мәселеге байланысты өзіне зерттеу, теориялық және
сараптамалық тарау бойынша ақпараттық ізденістер, зерттеу
қорытындысын салыстырмалы талдау қорытындыларынан тұрады.
Дипломдық жұмыс мәтіндік бөлімнен және көрнектілік үшін
демонстрациялық бөлімнен немесе үйлестіру материалдан тұрады.
Жоғарғы оқу орнының шығарушы кафедрасының дайындау
бағытына сәйкес дипломдық жобалауды ұйымдастыру үшін арнайы
тақырып жіктеледі және дипломдық жұмыстың (жобаның) түсініктеме хат
мазмұнына және көлеміне нормативтік талаптар қойылады. Әр түрлі
кафедралар үшін сонымен қатар бір жоғарғы оқу орны қабырғаларында
бұл көрсеткіштер өте маңызды айырмашылықтар болуы мүмкін, бірақ
3
қандай жағдай болмасын олар аттестацияланатын түлектердің дайындық
сапасын бақылауға қызмет етеді.
Дипломдық жобалау аяқталуы бойынша барлық студенттер өздерінің
дипломдық жұмыстарын (жобаларын) ашық мемлекеттік аттестациялық
комиссия кеңесінде (МАК) қорғайды. Қорғау кезінде МАК мүшелері
ғылыми-теориялық және бітіруші маманның тәжірибелік дайындығын
тексеруді және орнатылған үлгіден кейінгі диплом беруге сәйкес
біліктілікке иелену сұрақтарын шешуді жүзеге асырады. Айрықша
жетістікті түлектерді МАК үздіксіз білім принципін жүзеге асыра
магистратураға түсуге ұсыныс жасауы мүмкін..
Уақытында өздерінің дипломдық жобалау тақырыптарымен,
дипломдық жұмыста (жобада) ұсынылған талаптар сипатымен және ШБЖ
жұмысының тәртібімен танысу қате болу мүмкіндігін тудырмайды, диплом
жазушылар жұмысына жоспарлығын өзгертуге және сапалы дипломдық
жоба жасауға мүмкіндік береді. Берілген әдістемелік нұсқаулық 5В072900
– «Құрылыс» мамандықтағы диплом жазушы студенттерге ұсынылған.
4
1 Дипломдық жобалау мақсаты
Дипломдық жобалау құрылыс-бакалавр дайындау бойынша
академиялық оқу үрдісіндегі қорытынды кезең болып табылады.
Оның мақсаты жүйелілік, студенттердің тәжірибелік және
практикалық білімін бекіту, принциптерін және сәулеттік, есептік
құрылымдық, экономикалық тапсырмалар және құрылыс технологиясы
және ұйымдастыру тапсырмаларын шешумен инженерлік нысанерді
кешенді жобалау тәсілдерін меңгеру болып табылады.
Дипломдық жобалау үрдісінде студенттер ғимараттар мен
имараттардың дайындау, жинақтау және пайдалану кезіндегі
экономикалық, технологиялық дағдыларын білуді қалыптастырады.
Дипломдық жобалау түлектің тәжірибелік тапсырмаларды өздігінен
шешу дайындығы барлық жағынан тексерілуі орындау үрдісіндегі
студенттің шығармашылық жұмысы.
Жобадағы қабылданған барлық шешімдер үшін қызметтік
жауапкершілікті студент - диплом орындаушы (дипломник) алады. Ол
кафедра тағайындаған уақытта кафедра комиссия мүшелеріне дипломдық
жоба тақырыбы бойынша аралық және қорытынды материалдарды қарауға
ұсыну міндетті. Ғылыми жетекшінің және кеңесшінің рөлі дипломдық
жобаның құрамын және көлемін анықтау, тапсырмаларды орындауды және
күнтүзбелік орындау жоспарның жобасын бақылау принциптерінің
сұрақтары бойынша кеңес жүргізу болып табылады.
2 Дипломдық жобаның тақырыптары
Дипломдық жоба тақырыптарын кафедра ереже ретінде тәжірибелік
материалдың негізінде немесе кәсіпорын тапсырыс беру негізінде анықтап
және ол мемлекеттік халық шаруашылық қажеттілігінен туындауы
мүмкін.
Құрылыс мамандығы бойынша жалпы дипломдық жобалау
нысандары болып келесі ғимараттар мен инженерлік имараттар болуы
мүмкін :
- халықтық шаруашылықтың әр түрлі салалары үшін өндірістік
ғимараттар;
- қоғамдық ғимараттар;
- тұрғын ғимараттар;
- инженерлік имараттар;
- ғимараттарды қайта тұрғызу.
Дипломдық жобалау үрдісінде жаңа, салынып жатқан нысандар,
сонымен қатар қайта тұрғызу және қазіргі уақытта бар ғимараттар мен
имараттардың күшею жобалары жасалуы мүмкін.
5
