Қазақстан Республикасыныңі білім және ғылым министрлігі

педагогикалық институт директоры

____________ Т.А.Ботагариев

« »____________2009 ж.

Педагогикалық институт

Дене тәрбиесінің теориясы мен әдістемесін оқыту кафедрасы

кредиттік технология оқыту жүйесі бойынша

050104 -«Бастапқы әскери дайындық»

мамандығы бойынша 3-курс студенттеріне арналған.

Курс – 3

Барлығы – _90_ сағат

лауазымы, ғылыми дәрежесі / аты-жөні /

“____” ________________200__ ж. № ___хаттама.

Кафедра меңгерушісі __________ Испулова.Р.Н

(қолы) (аты-жөні)

“___” ___________ 2008 ж. № __ хаттама.

кеңесінің төрағасы _______________ _

(қолы) (аты-жөні)

Қазақстан Республикасыныңі білім және ғылым министрлігі

М. Өтемісұлы атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті

Бекітемін»

педагогикалық институт директоры

____________ Т.А.Ботагариев

« »____________2009 ж.

кредиттік технология оқыту жүйесі бойынша

050104 -«Бастапқы әскери дайындық»

мамандығы бойынша 3-курс студенттеріне арналған.

лауазымы, ғылыми дәрежесі / аты-жөні /

“____” ________________200__ ж. № ___хаттама.

Кафедра меңгерушісі __________ Испулова.Р.Н

(қолы) (аты-жөні)

“___” ___________ 2008 ж. № __ хаттама.

кеңесінің төрағасы _______________ _

(қолы) (аты-жөні)

1.КУРС БАҒДАРЛАМАСЫ (SILLABUS)
1.1.Оқытушы туралы мәлімет
Рысқалиев Саят Нұрболатұлы магистр, оқытушы « ДТТмӘО» кафедрасы.

Циолковксий көшесі 16/1 пәтер 11 тел.23 47 10

Семестр 15 оқу аптадан және 2 апта сессиядан тұрады.

Бір аптада 2 кредит сағат , әр кредит-сағат бір байланыс сағаттан (дәріс немесе практика) және екі сағат оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысынан (ОЖСӨЖ), студенттің өзіндік жұмысынан (СӨЖ) тұрады.
Кредиттің атпаға бөліну кестесі

Кредит саны – 2

Өту орны: № 7 оқу ғимараты, сабақ кестесі бойынша

Оқу жоспарынан көшірме:

Адам өмірінде сыртқы ортамен әрқашанда тікелей байланыста болады. Дүниеге келгеннен бастап, сол байланыс адамның қызметімен, қоршаған кеңістік пен уақытты бағдарлаумен байланысты.

Спортшылардың техникалық әзірліктері, жаттығулардың жаңа орындалу тәсілдері көбінесе өмірдің талабына сай өсіп отырады. Сондықтанда адам анатомиясының негізгі мақсаты, адам ағзасының құрылысын, орналасатын жерлерін дұрыс меңгеруге көмектеседі. Ол спортшының дене кейпінің, қоршаған кеңістік пен уақыттағы қозғалыстардың сандық құндылығы мен себептерін анықтауды қамтамасыз етеді. Бұл курсты оқып меңгерудің болашақ мамандар үшін, әсіресе, денешынықтыру тәрбиесімен шұғылданатындарға қажетті білім мен дағдыларды барынша дұрыс пайдалану болып табылады.

Пререквизиттері:

Валеология, гигиена, жасөспірімдер физиологиясынан алған білімдеріне негізделген.

Өмір сүру қаупінің негіздері және ИТСЖ алдын алу,адам физиологиясы,спорттық медицина, денешынықтыру теориясы мен әдістемесі, емдік денешынықтыру мен массаж ж. б.

Оқыту дәріс және зертханалық сабақтары арқылы, сонымен бірге өздігінен жұмыс оқытушының жетекшілігі түрінде өткізіледі де негізгі оқу материалдары мен қосымша мәліметтерді тану бағыттары көрсетіледі.

Білімдерін, іскерлігін, дағдыларын бақылау ауызша немесе жазбаша түрлерінде өткізіліп, тестілер мен бақылау қалыптарын қабылдау жүреді.


2. Пән бойынша оқыту бағдарламасы /SILLABUS/
2.1. Сабақ мазмұны мен кестесі
1 апта

Кредит сағаты 1

№1 Дәріс

• 
  Адам денесінің топографиясы
  
• 
  Өсьтер мен жазықтықтар
  
• 
  Адам денесінің ауырлық орталығы туралы түсінік
  

• 
  Адам денесінің ауырлық орталығы туралы түсінік
  

• 
  Өсьтер мен жазықтықтар
  

№1 Практикалық сабақ

• 
  координат кестесін құру
  
• 
  әрбір дене кейпінің нуктелер координатасын түсіру
  
• 
  берілген нүктелер бойынша координат торын құру
  
• 
  координата арқылы дене нүктелерінің орналасуын тауып адамның дене кейпін схема түрінде сызып көрсету.
  

• 
  Әрбір дене кейпінің нуктелер координатасын түсіру
  

• 
  Ағза, мүше, мүшелер жүйесі, ұлпалар.
  

№2 Дәріс

• 
  Механикалық қозғалыстар
  
• 
  Жылдамдық
  
• 
  Үдеу
  

• 
  Механикалық қозғалыстар
  

• 
  Үдеу
  

№2 Практикалық сабақ

• 
  Сызықтық жылдамдық
  
• 
  Сызықтық үдеу
  
• 
  Айырмашылық тәсілімен есептеуді үйрену
  

• 
  Айырмашылық тәсілімен есептеуді үйрену
  

• 
  Шеңбер бойынша қозғалу. Орталықтан тепкіш және тангенциальді удеулер.
  

Әдебиет: Дияров А.С. Биомеханика (зертханалық жұмыстар). 5-8 беттер.

№3 Дәріс

• 
  Ньютонның бірінші заңы. Инерциальді жүйелер
  
• 
  Масса. Күш. Ньютонның екінші заңы
  

• 
  Ньютонның үшінші заңы. Кинетикалық қуат. Механикалық жұмыс
  

• 
  Айырмашылық тәсілімен есептеуді үйрену
  

№ 3 Практикалық сабақ

• 
  Сызықтық жылдамдықтар мен үдеулердің векторлық графигін салу
  
• 
  Уақыт көрсеткіштеріне байланысты кинематикалық графиктер сызу
  

• 
  Кинематикалық көрсеткіштерінің өзара өзгеру байланыстарын меңгеру
  

• 
  Инерция сәті.
  

№4 Дәріс

• 
  Дене массасы. Дененің масса орталығы.
  
• 
  Адам денесінде массаның орналасуы
  
• 
  Денеге әсер етуші күштің жұмысы және кинетикалық қуат
  

• 
  Сызықтық жылдамдықтар мен үдеулердің векторлық графигін салу
  

• 
  Дене массасы. Дененің масса орталығы.
  
• 
  Адамның қуаты мен жұмысы. Эргометрия.
  

№ 4 Практикалық сабақ

• 
  Дененің жалпы ауырлық орталығын анықтау
  
• 
  Дене бөлшектерінің жалпы ауырлық орталығын (ЖАО) анықтау
  

• 
  Адам денесінде массаның орналасуы
  

• 
  Дене массасы. Дененің масса орталығы.
  
• 
  Адамның қуаты мен жұмысы. Эргометрия.
  

№ 5 Дәріс

• 
  Гравитациялық күштер. Дүниежүзілік тартылыс күшінің заңы
  
• 
  Серпімділік күштері. Гук заңы
  
• 
  Сырғанау мен тыныштықтағы үйкеліс күштері
  

• 
  Дүниежүзілік тартылыс күшінің заңы
  

Сырғанау мен тыныштықтағы үйкеліс күштері

• 
  Тербелістің үйкеліс күштері
  
• 
  
  

№ 5 Практикалық сабақ

• 
  Вариньон теоремасы бойынша ауырлық күштер сәтінің қосындысы
  
• 
  ЖАО-ауырлық күштер сәтінің қосындылары арқылы анықтау
  

• 
  Вариньон теоремасы бойынша ауырлық күштер сәтінің қосындысы
  

Сырғанау мен тыныштықтағы үйкеліс күштері

• 
  Тербелістің үйкеліс күштері
  

№ 6 Дәріс

• 
  Иық күші. Күш сәті. Денеің инециялық сәті
  
• 
  Дене импульсінің сәті және оның өзгеруі
  
• 
  Кейбір денелердің инерциялық сәті
  

• 
  Дене импульсінің сәті және оның өзгеруі
  

• 
  Кейбір денелердің инерциялық сәті
  

№ 6 Практикалық сабақ

• 
  Адам денесінің ЖАО мен статикалық тұрақты жағдайын тәжірибелік координат арқылы анықтау тәсілін меңгеру
  

• 
  Серпімділік күштері. Гук заңы
  

• 
  Ауырлық орталығы. Бастырық пен шығырлар.
  

№7 Дәріс

• 
  Инерция күші
  
• 
  Ауырлық күші. Дене салмағы
  
• 
  Шамадан тыс ауырлық пен салмақсыздық
  

• 
  Адам денесінің ЖАО мен статикалық тұрақты жағдайын тәжірибелік координат арқылы анықтау тәсілін меңгеру
  

• 
  Дене импульсінің сәті және оның өзгеруі
  

№ 7 Практикалық сабақ

• 
  Дене инерциясын есептеуді үйрену
  

• 
  Спортшылардың қозғалыстарын талдауда динамика заңдылықтарын қолдану.
  

• 
  Дене салмағы
  

№ 8 Дәріс

• 
  Консервативті күшер мен потенциальды қуат
  
• 
  Импульстің сақталу заңдылықтары. Реактивті қозғалыстар
  
• 
  Соққыларға импульстің сақталу заңдылықтарын пайдалану
  

• 
  Адам денесінің ЖАО мен статикалық тұрақты жағдайын тәжірибелік координат арқылы анықтау тәсілін меңгеру
  

• 
  Соққыларға импульстің сақталу заңдылықтарын пайдалану
  

№ 8 Практикалық сабақ

• 
  Адам денесінің инерция сәтін тәжірибе арқылы меңгеріп, оның әртүрлі кейіптегі кезінде ауырлық орталықтың білік арқылы өтетін инерция сәтін өлшеп және оған талдау жасау.
  

• 
  Импульстің сақталу заңдылықтары. Реактивті қозғалыстар
  

• 
  Импульс сәтінің сақталу заңы.
  

№ 9 Дәріс

• 
  Бостандық тербелістері: үйлесімді және өшу тербелістері
  
• 
  Шарасыз тербелістер. Резонанс (жаңғырық)
  

• 
  Бір сызық бойымен бағытталған үйлесімді тербелістерді жиынтықтау
  

• 
  Бостандық тербелістері: үйлесімді және өшу тербелістері
  

№ 9 Практикалық сабақ

• 
  Дененің бұрыштық орналасуын анықтау (бұрыш координаталарын есептеу)
  
• 
  Бұрыштық жылдамдық пен үдеуді ацырмашылық тәсілімен есептеу.
  

• 
  Бір сызық бойымен бағытталған үйлесімді тербелістерді жиынтықтау
  

• 
  Күрделі тербелістер, оларды жәй тербелістерге дейін ажырату
  

№ 10 Дәріс

• 
  Деформация. Деформацияға ұшырау амалдары
  
• 
  Деформация түрлері. Мықтылық
  
• 
  Қаттылық
  

• 
  Деформация. Деформацияға ұшырау амалдары
  

• 
  Қаттылық
  

№ 10 Практикалық сабақ

• 
  Бұрыштық жылдамдықтар мен үдеулердің шеңберлі графиктерін құруды үйрену
  
• 
  Ауырлық орталығының радиусының бұрыштық жылдамдықтардың және үдеулердің өзара байланыстарының өзгеруін меңгеру.
  

• 
  Ауырлық орталығының радиусының бұрыштық жылдамдықтардың және үдеулердің өзара байланыстарының өзгеруін меңгеру.
  

• 
  Биологиялық ұлпалардың механикалық қасиеті
  

№ 11 Дәріс

• 
  Механикалық әсерлер
  
• 
  Электромагниттік әсерлер
  
• 
  Жылу әсерлері
  

• 
  Радиациялық әсерлер
  

• 
  Электромагниттік әсерлер
  

№ 11 Практикалық сабақ

• 
  Спорттық қозғалыстардың уақыттық көрсеткіштерін табу
  
• 
  Олардың өзара арақатыстарын анықтау
  

• 
  Спорттық қозғалыстардың уақыттық көрсеткіштерін табу
  

• 
  Акустикалық әсерлер
  

№ 12 Дәріс

• 
  Биомеханикалық тізбектер
  
• 
  Бұлшық еттердің биодинамикасы
  
• 
  Қаңқа бұлшық еттерінің ерекшеліктері
  

• 
  Бұлшық еттердің биодинамикасы
  

Қаңқа бұлшық еттерінің ерекшеліктері

№ 12 Практикалық сабақ

• 
  Қозғалыстың өзгеру сәтін анықтау
  
• 
  Қозғалыс фазаларын және кезеңдерін анықтауды үйрену
  

• 
  Қозғалыстың өзгеру сәтін анықтау
  

• 
  Бұлшық еттердің жұмысы
  

№ 13 Дәріс

• 
  Қозғалыс (локомоторлы) сапаларына сипаттама беру
  
• 
  Күш. Күштердің сапасы
  
• 
  Бұлшық ет күштерін дамыту(жаттығу) тәсілі
  

• 
  Күш. Күштердің сапасы
  

• 
  Бұлшық ет күштерін дамыту(жаттығу) тәсілі
  

№ 13 Практикалық сабақ

• 
  Екі аяқпен жоғары итеріліп секірудің спорттық қозғалысының күш көрсеткіштері
  
• 
  Қозғалыс көрсеткіштерінің қолдану сипатын өлшеу тәсілімен танысу