"Run" (Запуск) мәзір командасы қолданбалы басқару үшін арналған Кесте 4.:
Командалар
|
Мағынасы
|
START
|
Проектіні орындау үшін арналған.
|
Start with Full Compile
|
Толық «компиляция» мен қолданбалы шығару.
|
Break
|
Қолданбалы орындауды тоқтата тұру.
|
End
|
Қолданбалы орындауды тоқтатады.
|
Restart
|
Қолданбалыны жүктейді.
|
Кесте 4. Командалар аты.
Форманы жүктеген кезде START командасын орындаған кезде яғни экран бетіне арнайы форма шығады.
Форманы орындау кезіндегі негізгі жұмыс қүрылғысы. "Toolbox" - ВИД мәзірінен шығарылады.
Pointer – Тышқанның жүру жолын көрсетеді
PictureBox – Графикалық терезені формаға енгізеді, элементтерді топтарға байланыстыруға арналған. Графикалық бейнелерді және де текстік графикалық элементтерді және анимацияларды енгізуге арналған.
Label – формаға объектілерді орналастырады, жазуларды және текстік ақпараты құруға арналған.
TextBox – формаға текстік "поля" орнатады. Санды, текстік ақпаратты орнатады.
Frame – форманың логикалық топтардағы объектілерге тақырыпша мен
CommandButton – программаны енгізу кезінде формаға арнайы кнопкаларды енгізеді.
Checkbox – формаға «флажок» орналастырады, шартты программа үшін немесе жұмысты орындау кезінде «иә-жоқ» қағидасын ұстанады.
OptionButton – формаға жұмыс режимін орнатады немесе программаның орындалуын қадағалайды .
ComboBox – формада объект қүрады, "поля" және ашылатын тізім құрады.
ListBox – берілген тізІм бойынша бір немесе бірнеше мағына бойынша формада тізім кұрады.
HscrollBar – формада көлденең тізімді орналастырады. Сырғыту бойыша берілген ортадан табуға арналған.
VscrollBar – формада тігінен тізімді орналастырады. Сырғыту бойыша берілген ортадан табуға арналған
Timer – формада "таймер" - ді орналастырады.
DriveListBox – формаға құрылғылардың тізімін орналастырады.
DirListBox – папкаларды форма тізімін бойынша шығарады.
FileListBox – формада тайлдардың тізімін шығарады.
Shape – Геометриялық бейнелерді форма бетіне енгізеді.
Line – сызықшаны форма бетіне енгізеді
Image – формада "поля" енгізеді, графикалық бейнелерді көрсету үшін арналған.
Data - Мәлімет базасьшда басқару элементін құрады және "новигация" нәтижесін көрсетеді.
Таймер. Тетігі (таймер) Visual Basic тілінде системдік уақатты орнату үшін мәзірдегі берілген объектіні орнатып қоямыз Кесте 5:
Құрамы
|
Мағынасы
|
Interval (интервал)
|
Интервал объектінің минут\секундын анықтайды. 0 дан 64 767 дейінгі аралықтағы мағынаны енгізуге болады.
|
Enabled (доступно)
|
Таймермен режимдік уақытты орнатады. Егерде мағынаның құрлымы True (истина) болатын болса онда таймер форманы жуктеген сәттен бастап санай бастайды. Қүрлымға False мағынасын жүктеген кезде таимер операциясын тоқтата түрады.
|
Кесте 5. Таймер
Menu Editor мәзір редакторлық терезесінде формаға мәзір жолдарын редактауға және құруға болады Сурет 6.
Сурет 6. Мәзір терезесінің редакторы.
Проектінің құрамына кіретін элементтерді көру үшін арналған терезе. Бұл терезеде тек қана элементтерге ғана жіберіледі сондай - ақ олардың құрамына кіретін әдіс тәсілдеріне де көруге болады.
Формадағы макеттік терезе Form Layout, View мәзірінен Form Layout Windows командасын шақырады. Проектіне орындаған кезде форма кішкене түрінде қандай түрде манитор бетіне шығатыдығын көрсетеді. Форманы тексеру ушін START командасын Run мәзірінен шығарамыз.Сіз жасап отырған форманы дәл солай көрсетіледі [5].
Visual Basic қазіргі уақытта программалаудың ең танымал тілдерінің бірі болып саналады. Q Basic - тің ең күшті мүмкіндіктерін, оның ең негізгі алгоритмдік құрылымдарын және жаңаша ақпараттық – технологиялық амалды — MS Office немесе Internet Explorer сияқты ресурстарды бірлесіп пайдалану идеологиясын бойына жинақтаған, ол кәсіби программист үшін де, жаңадан үйренушіге де бірдей тартымды.
Visual Basic-тің арқасында, соңғы кезде ойыншық саналған Бейсик тілі программалау тілдерінің ең қарапайым және ең күштісі болды. Visual Basic қысқа мерзімде Windows-қа кәсіби деңгейлі интерфейсі бар қолданбалы жасауға мүмкіндік береді, бұл жағдай кәсіби программистердің оны пайдалануын жиілетіп, оның позициясын құрастырушылар бәсекесінде күшейте түседі.
Visual Basic программалауда алғашқы қадамдар жасап жүргендер үшін ерекше тартымды. Бірнеше түйінді сөз үйреніп, Windows - та жұмыс істеу дағдылары болса жеткілікті. Қолданбаның сыртқы көрінісін жасау үшін, Paint сияқты дайын объектілерді экранның қажетті онына жай ғана тасымалдап отыруға болады.
Visual Basic программалау жүйесі Windows-тың барлық офистік қолданбаларына енгізілген, бүл жағдай ақпараттық технологияға ойшыл, шығармашылық тұрғыдан қарауға мүмкіндік береді [12].
Объекті – бағытталған программалаудың негізгі түсініктері:
1объект;
2объектінің қасиеті;
3 объектінің әдісі;
4 оқиға;
5 объектілер класы.
Объект - қасиеттер мен әдістер жиынтығы.
Мысалы, автомобиль объект болады, өйткені түс, модель, жылдамдық сияқты қасиеттері бар. Екпін, аялдамаавтомобильдің іс-әрекетіне, әдісіне қатысты. Осылайша, қасиет дегеніміз объектіге тән нәрсе, әдіс дегеніміз – объектіге тән нәрсе, әдіс дегеніміз – объектінің іс-әрекеті. Яғни, қасиет дегеніміз – объектінің сипаттамасы, ал әдіс – объект орындай алатын әрекет.
Объекті – бағытталған программалауда объектімен жүмыс істеу үшін келесі жазу пішімі қолданылады:
Объект. әдіс
Объект. қасиет
Объект. қасиет. әдіс
Оқиға – объекті жағдайының қайсыбір әрекетке жауап ретінде өзгеруі. Мысалы, пайдаланушының Word мәтіндік процессоріндегі алфавиттік – сандық перненің басу әрекетіне жауап ретінде символ пайда болады. Объетілер кластарға біріге алады. Класс – әдістер немесе қасиеттер ортақтығымен сипатталатын объектілер жиынтығы. Visual Basic-тің бүкіл программалауы оқиғалардан құралған. Өңдеу дегеніміз – бірінші жолда оқиғаны өңдеушінің атын көрсеттетін процедура.
Private SUB объект аты - оқиғаны өңдеушінің аты (параметрлері) операторлар
End SUB
Мысалы, Click оқиғасы маусты шерткенде пайда болады:
Private SUB
command l_Click () print «жұмыс аяқталды» end
End SUB
Мауспен command 1 атты объектінің үстінен шертсеңіз (Visual Basic -те бұл батырма) «жұмыс аяқталды» сөздері басылып шығарылады және end операторы команданың орындауды аяқтайды. Келесі прцедура Labell атты объектіде «Іске қосу» жазуын (Captions қаситеі) орындайды:
Private SUB command 1 Click ()
Labell. Captions = «ПУСК»
End SUB
Visual Basic - ті жүктеу үшін командалар бірізділігін орындаңыз:
Пуск - программы - Microsoft Visual Basic 6.0 - Visual Basic 6.0
Пайда болған New Project терезесінде Standart EXE - ні таңдап, открыть батырмасын баску керек.
Visual Basic ортасында қолданба қүруды екі кезеңге бөлуге болады:
Экрандық интерфейсті жобалау;
Программа мәтінін жазу.
Visual Basic жүктелген соң экранда Visual Basic - тің жинақталған ортасы пайда блады.
Меню және қүрал - саймандар панельдері Windows - тың басқа қолданбаларымен бір стильде орындалған. Сондықтан Visual Basic - ке тән және өте қарапайым қолданбаны жасау үшін қажетті элементтердің ғана қызметі түсіндіріледі.
Фон және жазу түсін өзгерту үшін View - Color Palette менюін пайдалануға болады Сурет-7.
Сурет 7. Түстер палитрасы
Пішіндер ерекшелейміз де, ол үшін ақ фон, ал тор сызықтар желісі үшін- қара фон қоямыз. Top сызықтар желілерінің ара қашықтығын беру үшін Tools-Options - General менюінің пунктін таңдау керек те, Width және Heigth өрістерінің қажетті мәндерін (мысалы 60 және 60) іске қсу керек.Тор сызықтар желілері пішіндегі элементтерді тексеруге көмектеседі.
Пішіндер макетінің терезесі сіздің макетіңіздің экранда қандай орын алатынын көрсетеді және тасымалдау жолымен оның орнын өзгертуге көмектеседі. Макетті монитордың ортасына қоып көруге болады.
Жоба терезесі Бағыттауыш сияқты жобаңыздың құрамын көрсетеді. Қолданбаны құрайтын барлық объектілер жобаға бірігеді. Өте қарапайым жобада бір пішін болады. Жоба дискіге VBP кеңейтумен жазылады. Пішіндер конструкторы. Бұл терезеге пішіннің кескіні немесе программаның (кодтың) терезесі шығарылады. Ауыстырып қосу View меню пунктінің көмегемен іске аысрылады: View - Object View – Code.
Пішін. Шын мәніде бүл да терезе, оған қолданбаларды жасау негізінде түрлі басқару элементтерін орындауға болады. Элементтер панелі мен қасиеттер терезесне ерекше назар аудару қажет.
Элементтер панелінде қолданбаның интерфейсі жинақталатын компоненттер болады. Әр элемент пішінге қарапайым тасымалдау мен немесе маустың екі шертуімен көшіріледі. Содан соң Paint - те жасағандай, оның өлшемін өзгертуге және жылжытуға болады.
Қасиеттер терезесі ерекшеленген объектілерді бейнелейді. Әр элемент, айталық, пішін, батырма, және т.б. объект деп есептеледі және қасиеттері болады, мысалы, Captions қасиеті - жазу, Height қасиеті - биіктік, тағы басқа қасиеттер терезесінде ерекшеленген объектінің барша тізімін көріп шығуға болады [16].
Қасиеттер тізімі екі бағанаға бөлінген. Сол жақтағысында объектінің қасиеттері, ал оң жақтағысында қасиеттер мәндері бар. Қасиеттер мәтіндері жабық орналастырылған, өйткені оларды программист қана таңдап, өзгерте алады. Маусты шерту арқылы, пішінді тауып, оның Caption (жазу) қасиетін табу керек. Содан соң маустың меңзерін Form1 қойып, Caption мәнін суреттер сөзіне өзгертуге болады. Visual Basic программалау ортасы жасалынып жатқан қосымшаның көзбен шолушы құрастырушысын, кодын жазбай-ақ, қарапайым графикалық модельдеу құралының көмегімен қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Көптеген графикалық объектілерді жекелеген бөлшектерден жасап шығуға болады. Бөлшектердегі таңдағанды олардан түрлі объектілер жинау мүмкіндігі өте маңызды екенін есте ұстау қажет. Графикалық редактор ортасында бөлшектерден объект құрастыруға болады, бірақ бүл мақсат үшін Visual Basic өте қолайлы.
Жоба – қолданбаны құрайтын файлдар жиынтығы. Дербес жүмыс істейтін қолданбаны жасау үшін Make Project As командасын пайдалануға болады. Бұл жағдайда Ml. exe. Файлы жасалады. Енді бұл файлды Visual Basic-сіз Windows ортасында іске қоса беруге болады.
Visual Basic айнымалылардың келесі типтерін қолданылады. Integer – 32768 ден 32767 дейінті – бүтін сандар;
Long – 2147483648 – ден 2147483647 дейінгі – бүтін сандары; Single – заттық сандар;
String – жолдық шамаларды;
Boolean – логикалық шамаларды, екі мәнді: True және False.
2.3 Берілген басқару объектінің құрамы, әдістері және жағдайлары
Visual Basic-тегі Data объектісінің, басқа элементтер сияқты, стандарттық құрамдары, әдістер және жағдайлары болады. Мәліметтермен жұмыс істеуге арналған олардың бүтін қатарлар құрамдары, әдістері және жағдайлары болады. Яғни, оларды төмен жақта қарастырамыз.
Құрамдары: BOFAction
Егер BOF (beginning of file - файлдың басы) құрамдары True жинағында орнатылған болса, онда BOFAction кұрамдары Data объектісінің әрекеттерін анықтайды.
Синтаксисі: datal .BOFaction=value.
Value қасиеті екі альтернативтен алынуы мүмкін: MoveFirst или BOF.
Data объектісін құру кезінде BOFAction құрамы MoveFirst құрамы сияқты орнатылады. BOFAction қүрамын data l объектісімен басқару арқылы келесі түрлермен орнатуға болады:
data l .BOFaction= vbBOFActionMoveFirst, немесе
data l.BOFaction= vbBOFActionBOF. BOFAction құрамын орнату келесі кестеде көрсетілген Кесте 6.
Орнатылуы
|
Константа
|
Мағынасы
|
MoveFirst
|
vbBOFActionMoveFirst
|
0
|
ibof
|
vbBOFActionBOF
|
1
|
Кесте 6. BOFAction құрамын орнату
Connect: Data объектісінің құрамымен ашылатын, Connect құрылымы мәлімет базасының түрін анықтайды. Microsoft Access форматында мәлімет базасы ашылады.
Синтаксис: data 1. connect = string. Connect қүрылымының орнатылуы келесі кестеде көрсетілген Кесте 7.
Мәлімет базасының түрлері
|
Анықтамасы
|
MS Access
|
n . it 7
|
dBASE x
|
"dBASE x;"
|
Paradox x.x
|
"Paradox x.x;"
|
FoxPro x.x
|
"FoxPro x.x;"
|
Excel x.O
|
і "Excel x.O;"
|
Lotus WKx
|
"Lotus WKx;"
|
Text
|
"Text;"
|
Btrieve
|
"Btrieve;"
|
ODBC
|
"ODBC; DATA BASE-default data base; UlD=user; PWD=password; D SN=datasourcename; OGINTIMEOUT-seconds"
|
Кесте 7. Connect қүрылымының орнатылу
Connect құрылымын режимдік қолдану барысында келесі әрекеттер арқылы орындалады:
Data1.connect- "dBASE IV;" немесе
datal.connect- " FoxPro 3.0;". Database
Database құрылымы режимдік қолдану барысында Database объектісіне жіберу тәсілін қолданады, яғни ол Data объектісімен құрылады.
Синтаксисі: Set databaseobject = datal.Database.
Data объектісі Database объектісін DatabaseName, Exclusive, ReadOnly және Connect қүрылымдары арқылы құрады. Database құрылымының құрылымдары және әдістері болғандықтан, оны қосымшаларда қолдануға болады. Мысалы, Close немесе Execute әдістерін қолдануға болады.
DatabaseName
DatabaseName құрылымын қолдану мәліметтің негізін Data объектісі үшін алуға немесе орнатуға, сондай - ақ оның атын және орналасу жерін көрсетеді.
Синтаксисі: datal .DatabaseName=string.
String жолы MS Access және Btrieve мәлімет база форматындағы файлдың атын және оның ораналасу жерін анықтыйды. Егер файл - серверде орналасқан мәлімет базасы қолданылатын болса, онда қажетті файлға толық жол көсетілуі керек, мысалы:
\\SERVER\DATA\DATABASE.MDB.
DBASE, Paradox және тағы басқа форматтағы мәлімет базаларына string жолы файлға ғана жолды кұру керек. Ал ODBC мәлімет базасына бүл құрылым анықталмайды, өйткені барлық мәлімет базалармен байланысатын қажетті параметрлер Connect қүрылымы арқылы орнатылады. Егер жүмыс барысында DatabaseName құрылымын өзгертсек, онда өзгеріс жасап болған соң Data объектісіндегі Refresh әдісін орындаймыз.1 Режимдік қолдану барысында DatabaseName құрылымының қолданылуын қарастырайық.Ол үшін:
BIBLIO.MDB файлын құруға арналған проектіні ашамыз.
DatabaseName құрылымы құратын Datal объектісінің құрамын өшіру.
Форманың жүктелуі туралы келесі кодтарды қосу:
Private Sub Form_Load()
data l .databasename = "c:\vb5\biblio.mdb" datal.refresh
End Sub
4. Проектіні іске қосыңыз. Dim DBName As String DBName = "BIBLIO.MDB"
Data 1.Databasename - App.Path+"\DBASE\"-bDBName Datal.Refresh
Visual Basic —тің бүкіл программалауы оқиғалардан құралған. Өңдеу дегеніміз бірінші жолда оқиғаның өңдеушінің атын көрсететін процедура.
Private SUB объект аты - оқиғаны өңдеушінің аты (параметрлері)
операторалар
End SUB
Мысалы, Click оқиғасы тышқанды шерткенде пайда болады: Private SUB command 1 Click () Print" жұмыс аяқталды" end End SUB
Форманың қасиеттері
Apperance 0.1- қасиеттің нәтижелері
Бұл қасиет форманың кеңейтілген графикалық түрін өзгертеді
Autorerrow false, true- егер бүл қасиет true деген мәнді алатын болса, онда
форманың бетіне графикалық операторлар арқылы сурет салуға болады.
Backcolor -форманың түсі
Borderstyle - форманың рамкасының түрін орнатады
Caption - формадағы жазуды орнатады.
Clipcontrols true false- екі мәні бар.
Системдік басқарушы элементтерді қосу қоспау қасиеттері
Control Box - формадағы 3 батырманы қосу, қоспау қасиеті.
Drawmode- графикалық оператормен салынатын суреттердің сызықтарының
түрін орнатады..
Drawstyle- графикалық суреттердің стилін орнатады.
Drawwidth -графикалық сызықтың қалыңдығы.
Enabled true false - форманың көрсету, көрсетпеу қасиеті.
Fillcolor - формадағы салынатын графикалық объектілердің түсі.
Fillstyle - түстің стилі
Font - шрифт.
Font Transparent true false - форманың жазуларының жартылай көрінуін
орнатады..
Fore Color - формадағы жазулардың түсі
Has dc true false -системдік параметр.
Height- форманың биіктігі.
Helpconteex ID - осы объектіге байланысты көмекші файлдағы анықтаманың
орналасуы
Icon - форманың иконкасын орнататын қасиет
Key Preview - клавишаның комбинацияларына жауап беру
Left - бұл қасиет көбінесе форманың бетіндегі объектілермен жүмыс істейді.
Нақты атқаратын қызметі объектілердің горизонталь бойындағы координаты.
Link Mode Link topic - арнайы системдік параметрді орнатады.
Max Button -формадағы екінші батырманы көрсету көрсетпеу режимін
орнатады
MDI Child - формадағы бірінші батырманы көрсету көрсетпеу режимін
орнатады.
Min Button - формадағы бірінші батырма.
Mouse Icon - бүл қасиет курсордың түрін орнатады.
Mouse Pointer -стандарттық курсордың түрлерін орнатады.
Oledropmode - системдік параметр
Palette - формаға палитраны орнататын қасиет
Picture - формаға суретті орнату қасиеті
Right to left -қарама қарсы қою
Scale Height Left mode top width - масштабтар
Show Intas kbar - форманы жүйелерінде панель задач - та көрсету, көрсетпеу
режимін орнататын қасиет
Start up Position - фоманың экран бетіндегі орналасатын орны.
Top - вертикаль бойы бойынша координатасы
Visible - форманың визуалды көрінуі көрінбеуі
Whats This Button - төртінші батырманы қосатын қасиет
Width - ширина
Window State - программа қосылған кездегі форманың режимі.
Visual Basic - тің арқасында, соңғы кезде ойыншық саналған Бейсик тілі программалау тілдерінің ең қарапайым және ең күштісі болды. Visual Basic қысқа мерзімде Windows - қа кәсіби деңгейлі интерфейсі бар қолданбалы жасауға мүмкіндік береді, бұл жағдай кәсіби программистердің оны пайдалануын жиілетіп, оның позициясын құрастырушылар бәсекесінде күшейте түседі [20].
Visual Basic программалауда алғашқы қадамдар жасап жүргендер үшін ерекше тартымды, Бірнеше түйінді сөз үйреніп, Windows - та жұмыс істеу дағдылары болса жеткілікті. Қолданбаның сыртқы көрінісін жасау үшін, Paint сияқты дайын объектілерді экранның қажетті орнына жай ғана тасымалдап отыруға болады.
Visual Basic программалау жүйесі Windows - тың барлық офистік қолданбаларына енгізілген, бұл жағдай ақпараттық технологияға ойшыл, шығармашылық тұрғыдан қарауға мүмкіндік береді.
Visual Basic программалау ортасы жасалынып жатқан қосымшаның көзбен шолушы қүрастырушысын, кодын жазбай - ақ, қарапайым графикалық модельдеу құралының көмегімен қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Көптеген графикалық объектілерді жекелеген бөлшектерден жасап шығуға болады. Бөлшектерді таңдағанда олардан түрлі объектілер жинау мүмкіндігі өте маңызды екенін есте ұстау қажет. Графикалық редактор ортасында бөлшектерден объект құрастыруға болады, бірақ бұл мақсат үшін Visual Basic өте қолайлы.
Жоба - қолданбалы құрайтын файлдар жиынтығы. Дербес жүмыс істейтін қолданбаны жасау үшін Make Project As командасын пайдалануға болады. Бұл жағдайда ML ехе. Файлы жасалады. Енді бұл файлды Visual Basic - сіз Windows ортасында іске қоса беруге болады [6].
Достарыңызбен бөлісу: |