Қазақстан республикасы бiлiм және ғылым министрлiгi еуразия гуманитарлық институты



жүктеу 10,08 Mb.
Pdf просмотр
бет9/211
Дата24.12.2019
өлшемі10,08 Mb.
#24860
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   211

              18 

 

стороны  увеличения  количества  языков,  так  и  со  стороны  адекватности  переводимых 



текстов). 

Таким  образом,  вполне  закономерно,  что  поколение,  рожденное  в  начале  XXI  века, 

уже сейчас выстраивает свою культурно-образовательную и языковую парадигму и вместе с 

тему  сваивает  те  базовые  ценности,  которые  они  наблюдают  сегодня  в  своей  семье, 

образовательной  среде,  в  торгово-развлекательных  центрах,  телевидении  и  интернете.  Но 

для  успешного вхождения в социально-культурное пространство новой эпохи крайне важно 

сегодня  обращать  внимание  на  слова,  которые  мы  используем  в  своей  повседневной  речи, 

при этом объясняя значение этих слов детям, избегать включения детей во «взрослые игры» 

(так  происходит,  когда  мы  даем  оценку  учителям,  школе,  учебникам,  обществу,  власти  и 

т.д.),  поскольку  ребенок  принимает  «взрослые»  установки  как  за  априори  правильные. 

Возможно,  наоборот,  спросить  у  детей  и  научиться  у  них  новому  видению  ситуаций, 

пониманию молодежного  сленга  (пониманию,  но не  копированию  в  свою  речь,  а  созданию 

среды,  при  которой  повышается  культура  речевого  поведения).  Сегодня  важно  обратить 

внимание  на  тексты,  которые  мы  читаем  сами  (в  первую  очередь  –  на  тексты 

художественной, научно-популярной, публицистической литературы); на объекты, которыми 

мы окружаем себя, но самое главное – на интересы и слова подрастающего поколения.  

 

Литература 



1.  Выготский Л.С. Мышление и речь. Изд. 5, испр. – М.: Издательство «Лабиринт», 

1999. – 553 с. 

2. 

Vygotsky L.S. Mind in society: the development of higher psychological processes / 



M.  Cole,  V.  John-Steiner,  S.  Scribner  &  E.  Souberman,  Eds.  &  Translators.  Harvard  University 

Press, 1978. Р. 57; Valsiner J. Culture and human development. N. Y.: Sage. 2000 (см. также: Van 

der  Veer  R.,  &  Valsiner  J.  Understanding  Vygotsky:  Quest  for  Synthesis.  Blackwell,  Cambrige 

(USA),  1991);  Cole  M.,  Wertsch  J.  Beyond  the  Individual-Social  Antimony  in  Discussions  of 

Piaget and Vygotsky, 1996 // http://www.massey.ac.nz/~ALock/virtual/ colevyg.htm8. 

3.  Вересов Н. Культурно-историческая психология Л.С. Выготского: трудная работа 

понимания 

(Заметки 

читателя) 

//Электронный 

ресурс. 

Режим 


доступа: 

http://magazines.russ.ru/nlo/2007/85/be6.htm 

4.  Электронный  ресурс.  Режим  доступа:  https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/do-27-

tyisyach-novyih-slov-poyavitsya-v-kazahskom-yazyike-308913/ ). 

5.  Электронный ресурс. Режим доступа: http://termincom.kz/bibliography 

 

 



 

 

Х.Ә. Әбішев  



заң ғылымдарының кандидаты,профессор,  

Еуразия гуманитарлық институты мемлекет және  

құқықтық пәндер кафедрасының меңгерушісі 

Астана қ. (Қазақстан) 

 

ҚҰҚЫҚ ҚОРҒАУ ҚЫЗМЕТІНЕ КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ РЕФОРМА АЯСЫНДА 



ЖАҢАША КӨЗҚАРАС 

 

Конституция  –  халық  пен  биліктің  арасындағы  басты  шарт.  Ол  –  мемлекеттік 



құрылымды бекітуші, адам мен азаматтың құқықтарын жария етуші және қорғаушы құрал. 

Конституцияның  қоғамның  белгілі  бір  даму  кезеңінде  өзгеріп,  толықтырылуы  заңды 

құбылыс. Қатып қалған қағида емес. 



              19 

 

Адамның  билікке,  меншікке,  заңға  көзқарастары  өзгерген  жағдайда  оны  реттеу 



механизмі жаңаша қалыптасады. 

Конституция нормалары да уақыт пен кеңістікке бейімделеді. 

Кешегі  маңызды  мәселе  бүгін  қарапайымдалуы,  ал  ұсақ  мәселе  ертең  күрделенуі 

мүмкін. Әрине, тек адамдар құқық субъектілерінің талап-мүддесі емес, заңның өзгеруі, жаңа 

реттеу  механизмін  кіргізу,  мемлекет-билік  тарапынан  бастамашылдық  жасалынып,  қоғамға 

міндеттелінеді және мәжбүрленіп, орындатылады. Бұл мемлекеттік биліктің функциясы. 

Осы  жылдың  басында  Президенттің  заң  бастамашылығымен  Конституцияға 

өзгерістер  енгізу  туралы  заң  жобасы  Парламентте  мақұлданып,  Елбасы  қол  қойып,  күшіне 

енгені бәріңізге аян. 

Бұл  реформада  билік  тармақтарының  өкілеттіктерін  бөлу,  нақтылау  мәселесі 

қарастырылып, Конституцияның прокуратура құзыретін бекіткен 83-бабы өзгертілді. Осыған 

тоқталып өтейін. 

Конституцияның  1995  жылғы  редакциясында  83-баптың  1-тармағында  былай 

делінген: «Прокуратура мемлекет атынан Республиканың аумағында заңдардың, Қазақстан 

Республикасының  Президенті  жарлықтарының  және  өзге  де  нормативтік  құқықтық 

актілердің  дәлме-дәл  әрі  біркелкі  қолданылуын,  жедел-іздестіру  қызметінің,  анықтау  мен 

тергеудің,  әкімшілік  және  орындаушылық  іс  жүргізудің  заңдылығын  жоғары  қадағалауды 

жүзеге  асырады,  заңдылықтың  кез  келген  бұзылуын  анықтау  мен  жою  жөнінде  шаралар 

қолданады,  сондай-ақ  Республика  Конституциясы  мен  заңдарына  қайшы  келетін  заңдар 

мен  басқа  да  құқықтық  актілерге  наразылық  білдіреді.  Прокуратура  сотта  мемлекет 

мүддесін  білдіреді,  сондай-ақ  заңмен  белгіленген  жағдайда,  тәртіпте  және  шекте 

қылмыстық қуғындауды жүзеге асырады».  

Ал,  Конституцияның  бұл  нормасы  биылғы  қабылданған  редакцияда  былай 

өзгертілді:  «Прокуратура  мемлекет  атынан  Қазақстан  Республикасының  аумағында 

заңдылықтың  сақталуына  заңда  белгіленген  шекте  және  нысандарда  жоғары  қадағалауды 

жүзеге  асырады,  сотта  мемлекеттің  мүддесiн  бiлдiредi  және  мемлекет  атынан  қылмыстық 

қудалауды жүзеге асырады». 

Конституциялық  реформаның  негізгі  талабы  –  заң  аясында  қадағалаудың  нақты 

формаларын  белгілеп,  құзырет  шегін  анықтау.  Кеңес  кезінен  қалыптасқан  қағидат  – 

прокуратура бәрін жаппай тексереді, заңдылықтың кез келген бұзылуын анықтау мен жою 

жөнінде шаралар қолданады.  

Тек бір қоңырау болса немесе арыз жеткілікті, бизнес субъектісін, билік органдарын, 

басқа  шаруашылық  нысандарын  айлап-жылдап  қопара  тексеру.  Бұл  тәжірибе  кейін 

сыбайлас  жемқорлық  пен  жең  астынан  байланысу,  телефондық  құқық  сияқты  келеңсіз 

салдарларға әкеліп соққанын бәріңіз білесіз.  

Тексерудің  шегі,  тексерілетін  субъектілердің  құқықтары  түсініксіз  болды. 

Тараптардың  статустары  анықталмады.  Бұл  прокурордың  монополиесі  мен  императивінің 

үстемдігіне әкеліп соқты. Құқық қорғау органдарына тұрғындар тарапынан жағымсыз пікір 

қалыптасты. 

Ал,  қазіргі  қабылданған  прокуратура  құзыретін  реттейтін  арнайы  заңда  ол 

заңдылықты сақтауды арнайы заңда көрсетілген шекте, формада жүзеге асырады. 

Жаңа  заңда  прокуратураның  міндетті,  уәкілеттіктері,  жауапкершіліктері  нақты 

белгіленген.  Тексерілетін  субъектілердің  құқықтары  мен  міндеттері  дәл  көрсетілген. 

Мемлекеттік органдар мен шаруашылық субъектілеріне прокурорлар тексерістер тағайындау 

үшін негіздемелер қысқартылған. Заң прокуратураға тексеру формасын былай міндеттейді: 

-  органның  немесе  лауазымды  тұлғаның  меншік  нысанына  қарамастан  өзге  де 

ұйымдар қызметін, олардың қабылдайтын актілері мен шешімдерін; 

- заңды күшіне енген сот актілерін; 

-  атқарушылық  іс  жүргізудің,  әкімшілік  құқық  бұзушылық  туралы  іс  жүргізудің 

дұрыстығы; 




жүктеу 10,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   211




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау