Қазақстан республикасы білім-ғылым порталы гимназия ұстаздарының КӘсіби іс-тәжірибелері шығармашылық еңбектердің іс-тәжірибелік жинағы Алматы, 2016

1

Білу

Өткен 

тақырып 

бойынша 

жаңа 

тақырыпты

меңгеруге 

негіз 

болатын 

қайталау 

тапсырмал

ары

Н.И.Вавиловтың мәдени 

өсімдіктердің шығу орталықтары 

туралы ілімі

Тест 

тапсыр

малары 

бойын 

ша 

оқушы 

лардың 

білім 

деңгейі

н 

анықтау

«Activoite

» тест 

құралы 

арқылы 

бағалана 

ды

Тест 

тапсыр

масы 

бойын

ша 

жұмыс

жасайд

ы

Бақыл

айды.Қ

ажетті 

құрал- 

жабды

қтарме

н 

қамтам

асыз 

етеді

І.Өсімдіктердің шығу орталықтары 

бойынша

ІІ.Жануарлардың шығу орталықтары 

бойынша

ІІІ.Оңтүстік-батыс Азия,Еуразия 

даласындағы алғаш рет қолға 

үйретілген жануарлар туралы

2

Түсіну

Селекция 

ның 

заманауи 

жетістікте 

ріжәнебио

тех 

нология 

лық 

нысандар 

туралы 

түсінік 

беру.

Оқушылар «сұрақ-жауап» тәсілі 

бойынша тақырып мазмұнын ашады

Тақыры

п 

мазмұн

ын өз 

беттерін

ше 

ізденіп,

негізгі 

ұғымда

р мен 

фактіле

рді 

түсіндір

у,сипатт

ау.

Топ 

жетекшіл

ерінің 

бақылауы

бойынша 

бағаланад

ы

Топты

қ 

жұмыс

Бақыл

ап,бағ

ыт-

бағдар 

беріп 

отырад

ы

І

топ(Іріктем

е)

1)Селекция 

нені 

зерттейтін 

ғылым? 

2)Өсімдікте

р 

селекциясы

нда жақын 

туыстық 

будандасула

р қандай 

мақсатта 

қолданылад

ы?       

3)Қолға 

үйретілген 

және 

мәдени 

организмдер

дің жабайы 

түрлерінен 

айырмашыл

ығы неде?

ІІ

топ(Қолт

ұқым)

1)Селекц

ия 

ғылымын

ың 

зерттеу 

пәні не?  

2)Мутаге

ндер 

қандай 

мақсатта 

қолданыл

ады? 

3)Мәдени

өсімдікте

рдің 

полиплой

дтық 

іріктемел

ерінің 

қандай 

ерек 

шеліктері

бар?

ІІІ

топ(Шта

мм)

1)Инбрид

инг 

қандай 

мақсатта 

қолданыл

ады? 

2)Мичури

ннің 

іріктемелі

к 

жұмыстар

ының 

ерекшелі

ктері 

3)Карпеч

енко 

будандас

тыруда 

қандай 

әдістерді 

қолданды

?

3

Қолдану Өсімдіктер

,жануарлар

, 

микроорга

низмдер 

селекцияс

ының 

табиғаттағ

ы, 

өндірістегі 

рөлі мен 

маңыздыл

ығы.

Постер арқылы 

өсімдіктер,жануарлар, 

микроорганизмдер селекциясының 

өмірдегі орнын көрсету.

Өсімдік

тер, 

жануарл

ар, 

микроо

рганизм

дер селе

кциясы

ның 

өмірдегі

рө лін 

түсі ніп,

қолдана

білу

Топ 

жетекшіл

ерінің 

бақылауы

бойынша 

бағаланад

ы

Топты

қ 

жұмыс

Бақыл

ап,бағ

ыт-

бағдар 

беріп 

отырад

ы

І топ

(Іріктеме__)'>(Іріктеме

)

Будандас

тыру,сұр

ыптау,жа

санды 

мутагенез

;

Инбриди

нг,аутбри

ІІ топ

(Қолтұқ

ым)

Қазақстан

да етті-

жүнді 

бағыттағ

ы 

қолтұқым

дар алу 

үшін;

Етті-сүтті

ІІІ топ

(Штамм)

Микроорган

измдердің 

жоғары 

өнімді 

штаммалар

ын шығару;

Нан 

өндірісінде,

формацевти

када(витами

динг, гете

розис

ірі 

қаралар 

алу үшін  

ндер,гормон

дық 

препараттар

,ферменттер

)

4

Талдау

Іріктеме, 

қолтұқым, 

штаммдар

дың алыну 

жолдары

Селекция әдістері туралы 

бейнебаяндағы ақпаратты тексеру 

және жіктеу 

Алған 

білімде

рін 

қорыты

ндылай

ды,  

сәйкес 

ақ 

паратта

рды 

дәлелде

йді

Топ 

жетекші 

лерінің 

бақылуы 

бойынша 

бағалана 

ды

Топ 

тық  

жұмыс

Бақыл

ап,бағ

ыт-

бағдар 

беріп 

отырад

ы

І топ

(Ірікте

ме)

Өсімдік

тер 

селекци

ясының 

нәтижес

інде 

алынған

жаңа 

іріктеме

лер – 

мәдени 

өсімдікт

ердің 

жаңа 

түрлері 

болып 

табылад

ы

ІІ топ

(Қолтұқы

м)

Жануарлар

селекцияс

ының 

нәтижесінд

е алынған 

жаңа 

қолтұқымд

ар – 

табиғатта 

өздігінен 

тіршілік 

ете 

алмайды,а

дамзатқа 

пайдасы 

зор

ІІІ топ

(Штамм)

Микроорган

измдер 

селекциясы

ның 

нәтижесінде

алынған 

жаңа 

штаммалар 

– жасанды 

мутагенез 

әдісімен 

алынады.Ад

амзат 

тіршілігі 

үшін 

маңызы зор

5

Жинақт

ау

Өсімдіктер

, 

жануарлар,

микроорга

низмдер 

селекцияс

ы туралы 

алған 

мәліметтер

ін жүйелеу

Постер арқылы алынған білімді 

жүйелеу, өз балама шешімін ұсыну.

Жасалға

н 

қорыты

ндылар 

негіздел

еді,өзек

тілігі 

мен 

маңызд

ылығы 

анықтал

ады

Топ 

жетекшіл

ерінің 

бақылауы

бойынша 

бағаланад

ы

Топты

қ 

жұмыс

Бақыл

ап,бағ

ыт-

бағдар 

беріп 

отырад

ы

6

Бағалау

Теория 

бойынша 

алған 

білімдерін

е 

практикада

қолданыс 

табу.

«Сен қалай ойлайсың ?» деген 

сұраққа жауап беру

Әр 

топтың 

пікіріме

н 

танысу, 

жұмыс 

сапасын

бағалау

Топ 

жетекшіл

ерінің 

бақылауы

бойынша 

бағаланад

ы

Топты

қ 

жұмыс

Бақыл

ап,бағ

ыт-

бағдар 

беріп 

отырад

ы 

І топ

(Ірікте

ме)

Іріктеме

лердің 

табиғи 

жағдайд

а 

өздігіне

н өсетін

ІІ топ

(Қолтұқы

м)

Қолтұқым

дардың 

сыртқы 

ортаның 

жағымсыз 

жағдайлар

ына 

ІІІ топ

(Штамм)

Өндіріс 

қалдықтары

нан жаңа 

штаммалар 

шығарылып,

қоршаған 

ортаны 

тазалау үшін