Тақырып:Жасанды сауыт. Кіріспе Әр түрлі туа біткен(тістің орналасуының,формасының,түсінің өзгеруі,эмаль гипоплазиясы) және жүре пайда болған(тісжегі,жарақаттар,сынатәрізді кетік,жоғары дәрежеде қажалу, флюороз,гиперэстезия) тістің қатты тіндерінің бұзылуында жасанды сауыттармен ортопедиялық емдеу ұсынылады.Ең бірінші іс әрекет жасанды сауыттырға арнап тісті егеу болып табылады.Жасанды сауыт түріне байланысты тіс әр түрлі көлемде,пішінде егеледі. ЖАСАНДЫ САУЫТ БІРҚАТАР БЕЛГІЛЕРГЕ СӘЙКЕС БӨЛІНЕДІ - ЖАСАНДЫ САУЫТ БІРҚАТАР БЕЛГІЛЕРГЕ СӘЙКЕС БӨЛІНЕДІ
- 1.Мақсаты немесе атқаратын қызметі. 2.Құрылымдық ерекшеліктері.
- 3. Материал.
- 4. Дайындау әдісі.
- Орындалатын функцияға байланысты сауыт ерекшеленеді:
- - қалпына келтіру;
- - бекіту;
- – тірек.
- Дизайн ерекшеліктері бойынша сауыттар ерекшеленеді:
- - толық;– жартылайсауыт ;– экваторлық;
- Штифті;
- ЖАСАНДЫ САУЫТҚА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
- 1. Қалпына келтірілетін тістің пішініне дәл сәйкес келеді.
- 2. Жақсы экваторға ие болыңыз
- 3. Тістің мойнын бүкіл бойына мықтап жабуы
- 4. Қызылиек қалтасына 0,3-0,5 мм артық түспеу,
- 5. Антагонистермен толық байланыста болыңыз.6. Табиғи тістердің түсіне сәйкес келеді.
- 7. Көрші тістермен байланыс нүктелерін қалпына келтіріңіз.
- 8. Кез-келген окклюзиялық фазаларда тіс қатарларын жабуға кедергі жасамаңыз.
- 9. Төменгі жақтың қозғалысына кедергі жасамаңыз.
- Тісті егеу-тістің қатты тіндеріне абразивті айналатын аспап көмегімен жүзеге асырылатын хирургиялық араласу. Бұл жергілікті жарақаттық әсер және көп жағдайда ағзаның стресстік реакциясымен: қорқыныш, үрей сезімдері, психоэмоциональды әсер, ауру сезімі және функциональды қызметтердің бұзылуы, нейро-эндокринді аппараттың, жүрек қан тамыр жүйесінің-артериялық қысымның өзгеруі, миокардқа қысым түсіп, оттегіге мұқтаждығы пайда болады.
Тісті егегенде ауру сезімінің пайда болуы тістің ысуы, абразивті аспаптың вибрациясы әсерінен микрожарақат, ұлпаның күйуі және тістің қатты тіндерін көп мөлшерде егеу. - Тісті егегенде ауру сезімінің пайда болуы тістің ысуы, абразивті аспаптың вибрациясы әсерінен микрожарақат, ұлпаның күйуі және тістің қатты тіндерін көп мөлшерде егеу.
- Тістің ысуына келесі факторлар әсер етеді:
- айналу жылдамдығы,
- абразивті аспаптың диаметрі мен тіске түсіретін қысымы,
- тінмен жанасу ұзақтығы.
- Сол үшін тістің қатты тіндерін үзіп-үзіп егеу керек, абразивті ұзақ уақыт бір нүктеде ұстамау керек, қысымды азайту, диаметрі кішкентай абразивті аспаптарды пайдалану, тіс тіндерін суытып отырған дұрыс.
Пластмасса сауытқа арнап егеу - Пластмассаның төзімділігінің төмен болуына байланысты,сауыттың қалың болуы үшін эмаль мен дентиннің едәуір қабаты егелуі керек.
- Егеуді алмазды таспен тістің экваторынан бастайды. Төменгі жақ тістерін егегенде дәрігер науқастың алдынын және оң жағынан тұрады,ал жоғарғы жақ алдыңғы тістерін егегенде науқастың артынан тұруы мүмкін.Тістің қызып кетпеуі мақсатында тіс үзік-үзік қимылдармен егеледі.
ь Тісті егеу кесу қырынан штампталған сауытқа арнап егеуден де яғни улкен көлемде болу керек. Пластмасса сауыт үшін тірек тістердің мойын бөліктерін даярлаудың 2 тәсілі бар:кертпемен және кертпесіз. - Егерде тістің мойын бөлігі сақталса,тіссауытының қыры қызыл иек қалтасына кіріп кетпес үшін кертпе жасалады.Тістің мойын бөлігінің түтастығының тісжегімен зақымдалған жағдайында,кертпе жасау мүмкін болмай қалады.Мойын тұсында кертпе жасау үшін,тісті егеу апроксимальды беттерден басталады.Келесі егелетін беттер вестибулярлық және тілдік беттері.Сонымен қызыл иек деңгейінен 0,5 мм шығып тұратын,тістің бүкіл периметрі бойымен орналасқан тірек алаңы-кертпе пайда болады. Тіссауыты егелгеннен кейін тіске конус тәріздес пішін береді.
- Кертпенің соңғы қалыптастырылуы оның қызыл иек қалтасына тереңдеумен бітеді.Бұл амалды арнайы-торцовый бормен жасаған дұрыс.
- Кертпенің пішіндері әр түрлі:тік бұрышты,кертпесіз, ойық кертік, ұштары қырқылған кертік,төбелі кертік, көлбең кертік.Кертік пішіндері тіс сауытының пішініне, еңкіштігіне,топографиясына және қвтты тіндердің жағдайларына байланысты.
Қорытынды: - Тісті егеген кезде дәрігер өз білімін жоғары дәрежеде көрсете отырып, асқынулардың алдын алу керек, және қателіктер жібермеуге тырысуы тиіс. Себебі, бір қателіктен пайда болған асқыну науқастың психикасына кері әсерін тигізуі мүмкін. Сол үшін дәрігер барынша науқасқа дұрыс ортопедиялық көмек көрсете отырып, науқастың көңілінен шығуы керек.
Пайдаланған әдебиет - пропедевтика ортопедической стоматологии. Рузуддинов С.Р,. Седунов А.А., Лобанов Ю.С., Алматы, 2011
- Стоматологиялық ортопедия. А.М. Маженова, Н.Қ. Сейітмамбетов. Алматы, 2003 ж
- П. Танрыкулиев Клиника и протезирование больных с беззубыми челюстями, Ашхабад. Магарыф-1988
- Методические указания для студентов, 2002
- Google.com
Достарыңызбен бөлісу: |