2.1-сурет. Жолаушы ағынының эпюрасы
Желі бойынша, бағыт бойынша немесе бүкіл елді мекен бойынша белгілі бір уақыт кезеңінде тасымалданған жолаушылар саны жолаушы тасымалының көлемі немесе тасымалдау көлемі деп аталады. Тасымалдау көлемінің өлшем бірлігі – жолаушы.
Жолаушы айналымы деп тасымалдау көлемі мен жолаушылардың жүрген қашықтығының көбейтіндісін айтады (жолаушы-км)[4].
Жолаушы ағынының графикалық бейнеленуі эпюра (2.1-сурет) немесе картограмма (2.2-сурет) түрінде болады.
2.2-сурет. АВБ, ВДГ, ДЕ, ЕА желілерінің жолаушы ағынының картограммасы
Жолаушы ағынының динамикасы
Жолаушы ағыны тұрақты шама емес, яғни бікелкі емес (2.3-сурет). Жолаушы ағынының біркелкі еместік дәрежесі жалпы түрде ж о л а у ш ы а ғ ы н ы н ы ң б і р к е л к і е м е с т і к к о э ф ф и ц и е н т і (ηн) жәрдемінде бағаланады[2]:
ср
мұндағы Qmax – белгілі бір кезеңдегі жолаушы ағынының ең үлкен қуаты; Qср – сол кезеңдегі жолаушы ағынының орташа қуаты.
Т ә у л і к т і ң с а ғ а т т а р ы б о й ы н ш а (2.3-сурет, а) жолаушы ағынының біркелкі еместік коэффициенті (ηч):
Q
ч
η Qпик ,
ср.с
(2.2)
мұндағы Q пик – «пик сағаты» кезіндегі жолаушы ағынының қуаты;
Qср.с – тәулік бойындағы жолаушы ағынының орташа сағаттық қуаты.
А п т а н ы ң к ү н д е р і б о й ы н ш а (2.3-сурет, б) жолаушы ағынының біркелкі еместік коэффициенті (ηдн)
,
η
Qдн.max
Q
дн
ср.дн
(2.3)
мұндағы Q дн – аптаның бірер күніндегі ең үлкен жолаушы ағынының қуаты; Q ср.дн – апта бойындағы орташа күндік жолаушы ағынының қуаты.
Ж ы л д ы ң а й л а р ы б о й ы н ш а (2.3-сурет, в) жолаушы ағынының біркелкі еместік коэффициенті (ηай)
,
η
Qай.max
Q
дн
ор.ай
(2.4)
мұндағы Q ай.мах – жылдың бірер айындағы ең үлкен жолаушы ағынының қуаты; Q ор.ай – жыл бойындағы орташа айлық жолаушы ағынының қуаты.
Ж е л і н і ң у ч а с к е л е р і б о й ы н ш а (2.3-сурет, г) жолаушы ағынының біркелкі еместік коэффициенті (ηуч):
Q
,
η
Qуч.max
уч
ср.уч
(2.5)
мұнда Q ср.max – жүктелуі ең көп болған учаскесіндегі жолаушы ағынының ең үлкен қуаты;
Qср.уч – сол уақыт аралығындағы сол желінің барлық учаскелерін дегі жолаушы ағынының орташа арифметикалық мәні.
Қ о з ғ а л ы с б а ғ ы т ы б о й ы н ш а (2.3-сурет, г) жолаушы ағынының біркелкі еместік коэффициенті (ηнап)
ηнап
Qнап.max ,
Qнаппр
(2.6)
мұндағы Qнап.maх – желінің жүктелуі ең көп болған бағыттағы бір күндегі жолаушы ағынының орташа сағаттық қуаты;
Qнап-пр – сол желінің кері бағытындағы бір күндегі жолаушы ағынының орташа сағаттық қуаты.
Достарыңызбен бөлісу: |