Ашық аспандағы қара бұлттар Қазақстан және атыс қаруы Николас Флоркин, Дәурен Әбен және Тахмина Каримова «Атыс қаруына шолу»



жүктеу 1,18 Mb.
Pdf просмотр
бет16/33
Дата01.01.2020
өлшемі1,18 Mb.
#25673
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   33

34  Атыс қаруына шолу

 № 29 тақырыптық баяндама

Флоркин, Әбен және Каримова 



Ашық аспандағы қара бұлттар  35

аймақтарында тұратын адамдардың қару ұстауының ең негізгі үш себебінің 

бірі ретінде бандалар мен қылмыскерлерден қорғануды келтірді. Дегенмен, 

ер адамдар мен әйел адамдар арасында айтарлықтай айырмашылықтар 

болды. 7-ші суретте көрсетілгендей, ер адамдардың 42 пайызы, ал әйел 

адамдардың 22 пайызы қару-жарақ қорғану үшін қажет деген оймен 

келісті. Бұған ұқсас, әйел адамдардың жартысынан көбі қару-жарақ 

қауіпсіздікке қауіп төндіреді деп таныса, бұл оймен ер адамдардың тек 

үштен бірі келіседі

36

. Жас респонденттер және ауылдық мекендерде 



тұратын адамдар қару-жарақты көбінесе қорғанумен байланыстырады 

(ЦИОМ, 2010; 8-сші суретті қараңыз).   




34  Атыс қаруына шолу

 № 29 тақырыптық баяндама

Флоркин, Әбен және Каримова 



Ашық аспандағы қара бұлттар  35

Әлі де құпия: атыс қаруы және мемлекет

Бұл бөлімде мемлекет арсеналындағы атыс қаруы мен оқ-дәріге қатысты 

кең жұртқа белгілі ақпарат пен Қазақстан Республикасының Қорғаныс 

министрлігі берген деректер қарастырылады. Сонымен қатар, бұл бөлімде 

Қазақстан жойған артық қару-жарақ пен оқ-дәрі мөлшері мен түрлері 

қарастырылады. Ең сонымен, мұнда қару-жарақ қоймаларында абайсыздан 

болған жарылыстар болған мекендердің тұрғындарына тиген әсерлеріне 

назар аударыла отырып, мемлекеттік арсеналға қатысты қауіптерге талдау 

жасалады.

Қару қорлары

Қазақстанның қорғаныс, қауіпсіздік және құқық қорғау органдарына 

әртүрлі  министрліктерге  қарайтын,  әрқайсысы  өзінің  қару-жарақ 

арсеналына жауап беретін көптеген ұйымдар кіреді (9-шы суретті қараңыз). 

Қазақстан заңы бойынша мемлекеттік қауіпсіздік күштерінің өлшемі мен 

олардың қару-жарақ қоры «мемлекеттік құпия» деп есептеледі; олардың 

саны немесе жабдықталуына қатысты ашық ақпарат жоқ

37

Military Balance 



атты жанама дереккөзінде 2010 жылы үшін төмендегі сандар берілген: 

• Әскер: 30 мың; 

• Флот: 3 мың; 

• Соғыс-әуе күштері: 12 мың; 

• Қорғаныс министрлігі: 4 мың; 

• Үкімет сақшылары: 500; 

• Ішкі қауіпсіздік қызметі: 20 мың (шамамен); 

• Республикалық ұлан: 2 мың; және

• Шекара әскерлері: 9 мың (шамамен) (IISS, 2010, бб. 364–65). 



36  Атыс қаруына шолу

 № 29 тақырыптық баяндама

Флоркин, Әбен және Каримова 



Ашық аспандағы қара бұлттар  37

9-шы сурет 



Қазақстанның қорғаныс, қауіпсіздік және құқық қорғау 

салаларындағы мемлекеттік органдар құрылымы

Ұлттық 


қауіпсіздік 

комитеті


Шекара 

әскерлері

Республи-

калық 


ұлан 

Бас 


прокура-

тура 


Қорғаныс 

мини-


стрлігі

Қарулы 


күштер

Жоғарғы Бас  

қолбасшы Президент

Ішкі істер 

мини-

стрлігі


Қылмы-

стық-


атқару 

жүйесі 


комитеті

Қаржы 


поли-

циясы*


Ішкі әскер 

Президент 

күзет 

қызметі 


«Сырбар» 

сыртқы 


барлау 

қызметі 


Төтенше 

жағдайлар 

мини-

стрлігі


Төтенше 

жағдайлар 

мини-

стрлігіне 



қарайтын 

әскери 


бөлімдер

Қаржы 


мини-

стрлігі


Кедендік 

бақылау 


комитеті

Ескертпе: * Экономикалық қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес агенттігі

Дереккөз: Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының сипаттамасы (2011b)

 Хабардар бақылаушының сөзі бойынша әскердің жалпы саны 42 мың-

ға жуық, ал флот шамамен 2000 адамнан тұрады, бұл мәліметтер 2010 

жылдың ортасындағы жағдайға қарай берілген

38



 Мемлекеттік қауіпсіздік күштерінің қолындағы атыс қаруының саны 



жария емес. Жанама есептер Қазақстанда бес негізгі қару-жарақ қоймасы 


36  Атыс қаруына шолу

 № 29 тақырыптық баяндама

Флоркин, Әбен және Каримова 



Ашық аспандағы қара бұлттар  37

бар екенін білдіреді (Ashkenazi, 2010, 138-б). Мәліметтер бойынша елдің 

қоймаларында 550 мың–950 мың әскери атыс қаруы және жеңіл қару-

жарақтар және 200 мың–400 мың тонна артық әдеттегі оқ-дәрі бар 

(Ashkenazi, 2010, 138-б). Қару-жарақ туралы деректер Қазақстан қарулы 

күштерінің 1990-шы жылдардың соңы мен 2000-шы жылдардың басындағы 

(бұл кезеңде әскер саны ең көп болатын) әскер санына, сондай-ақ аймақтағы 

6-шы кесте 



Қазақстанның мемлекеттік органдар қызметкерлері 

қолдануға бекітілген отпен атылатын қарулар мен оқ-дәрі түрлері

Мемлекеттік орган

Қару-жарақ

Оқ-дәрі

Экономикалық қылмысқа 

және сыбайлас жемқорлыққа 

қарсы күрес агенттігі (Қаржы 

полициясы)

•  5,45 мм ПСМ пистолеті; 

•  9 мм Макаров пистолеті;

•  5,45 мм Калашников 

автоматы, АКС-74 немесе 

АКС-74У модельдері;

•  7,62 мм Калашников 

автоматы, АКМ немесе 

АКМС модельдері; 

•  9 мм ПП-90 пистолет-

пулеметі 

•  5,45 мм кіші өлшемді, 

ортасынан тұтанатын 

патрон; 


•  5.45 × 18 мм пистолет 

патроны;


•  7,62 мм стандартты оқ 

және жарқылды оқ 

патроны; 

•  9 мм пистолет патроны (9 

× 18 мм, 9 × 19 мм) 

Қаржы министрлігі 

қарамағындағы Кедендік 

бақылау комитеті

•  9 мм Байкал 442 

пистолеті, Макаров 

пистолеті, ПМ-9 моделі; 

•  12 калибрлі бытыралы 

мылтықтар, ИЖ-81 және 

Мосберг модельдері;

•  9 мм Кобальт револьвері, 

басқа аты – РСА/ТКБ-0216 

(Стечкин-Авраамов 

револьвері, конструк-

торлары Стечкин мен 

Авраамовтың аттары 

берілген)

•  Пистолет немесе 

револьверлерге арналған 

9 мм оқ-дәрі; 

•  Бытыралы мылтықтарға 

арналған 12 калибрлі оқ-

дәрі 

Мемлекеттік курьерлік 



қызмет

•  9 мм Макаров пистолеті; 

•  7,62 мм АК автоматы, 

AKMS моделі;

•  9  мм  Стечкин  автоматты 

пистолеті 

жоқ

Дереккөздер: ҚР (2000a; 2003; 2010c)



жүктеу 1,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   33




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау