Арнайы психолгияның жалпы негіздері

Арнайы психологияның зерттелу тарихы (30 балл)

жүктеу 102,96 Kb.

бет	39/44
Дата	21.12.2022
өлшемі	102,96 Kb.
	#40714

1 ... 36 37 38 39 40 41 42 43 44

АРНАЙЫ ПСИХОЛОГИЯ СҰРАҚТАР (копия)[1]

Дамуында бұзылысы бар балалардың сөйлеу тілінің ерекшеліктері

Арнайы психологияның зерттелу тарихы (30 балл)

Арнайы психология – психикалық және дене бітімі жағынан кемістіктері бар, ересек адамдар мен балалардың психикалық даму заңдылықтарын, психикалық қызметтерінің ӛзіндік ерекшеліктерін зерттейтін, психология ғылымының дербес саласы. «Арнайы психологияның жалпы психологиядан ӛз алдына дербес сала ретінде, бӛлініп шығу кезеңі ХХ ғ. 60 жылдарына сәйкес келеді. Бастапқы кезде арнайы психология, жоғары оқу орындары мамандықтарының арасында «Психология» саласына енгізілді. Бірақ, бҧл адамдардың психикалық даму жағдайлары мен механизмдері, тҥрлі патогендік факторлардың әсері туралы, сондай-ақ, компенсаторлық және коррекциялық ҥдерістердің жҥзеге асу заңдылықтары туралы, ғылыми жетістіктер мен практикалық тәжірибелерді жинақтап, ӛз алдына қалыптасқан, қалған арнайы психологияның тек формальды тҥрде, жалпы психология қҧрамына енгізілуі еді»1 . Арнайы психологияның нысаны - туа біткен және жҥре пайда болған, психикалық және дене бітімі дамуында ауытқуы бар балалар. Арнайы психологияның пәні, ерекше оқытуды қажет ететін балалардың психикалық дамуы болып табылады. Арнайы психологияның мақсаты – тҥрлі психикалық, соматикалық, сенсорлық, зияткерлік, тҧлғалық-әлеуметтік дамуында ауытқуы бар балалар мен жасӛспірімдерді, сондай-ақ, мҥмкіндігі шектелген ересек адамдарды қоғамға бейімдеу.

Дамуында бұзылысы бар балалардың сөйлеу тілінің ерекшеліктері

Сөйлеу – қарым-қатынас құралы. Сөйлеу арқылы адам қоршаған әлемді таниды, қарым-қатынас жасайды, пікір алмасады. Зерде бұзылыстары бар балалардың сөйлеу тілінің дамуының өзіндік ерекшелігі бар. Бұл балаларда сөйлеу тілі анағұрлым кеш қалыптасады және сөйлеу тілінің барлық компоненттерінде (фонетикалық, лексикалық, грамматикалық) бұзылыстар болады.
Зерде бұзылыстары бар балалардың сөйлеу тілін зерттеген көптеген ғалымдар сөйлеу тілінің кеш қалыптасуының себебін, танымдық қызметінің дұрыс дамымауымен байланыстырады. Таным қызметінің бұзылысы тілдің семантикалық және грамматикалық құрылымын меңгеруде қиындықтар туғызады.Зиятында ауытқуы бар балаларда фонематикалық есту қабілеті кеш дамып, салдарынан былдыр да кеш пайда болады. Қалыпты дамыған балаларда былдыр 4-8 айларында, алғашқы сөздері 10-18 айларында пайда болса, зерде бұзылыстары бар балаларда былдыр 12-24 айларында, алғашқы сөздері 3 жастан кейін ғана қалыптасады.

жүктеу 102,96 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 36 37 38 39 40 41 42 43 44