54
ЕС ТЕЛ терминалды жинағы мултиплексор, модем, абоненттік пункттер
және байланыс каналдарынан тұрады. Бір есептегіш машинаға машина
өлшемдерімен анықталатын бірнеше терминалды жинақты қосуға болады.
Мултиплексорлер байланыс каналдарымен біріккен мәліметтерді беру
аспабымен есептегіш машиналардың байланысын қамтамасыз етеді. Модемдер
– ақпаратты желі байланысы арқылы жеткізетін арнайы түрлендіргіштер.
ЕС ТЕЛ-де байланыс каналының сапасы ретінде негізінде телефон
каналдары қолданылады, өйткені олар жоғары жылдамдықпен жеткізуді
қамтамасыз етеді, бірақ телеграфты каналдарды да қолдануға болады.
Байланыс каналдары арендалық және коммутирлік болуы мүмкін.
Байланыстың арендалық каналдары абоненттік пункт пен ЭЕМ арасындағы
тұрақты байланысты қамтамасыз етеді. Бұл қымбатқа түседі, бірақ байланыс
сенімділігінің жоғарғы деңгейін қамтамасыз етеді. Коммутирленген канал
ақпаратты жеткізу уақытында ғана қосылады, ал қалған уақытта байланыс
каналдары басқа абоненттердің хабарды беру үшін қолданылуы мүмкін.
Байланыстың коммутирленген каналдың мысалы ретінде тұтқаны алу
уақытында және дискідегі кодты тергенде қосылатын телефон болады.
Жетекшілер мен мамАндардың ЭЕМ-мен қатынасындағы жаңа жүйенің
пайда болуы мәліметтер банкі негізіндегі ақпараттарды өңдеудің жаңа
формаларының құрылуына түрткі болды. ЭЕМ-ды қолданушылар да көбейді,
алдыңғы буынғы машиналарда шешу мүмкін болмаған жаңа тапсырмаларды
принципиалды шешудің мүмкіндіктері пайда болды (мысалы, мәліметтерді
оперативті іздестіру, анықтамаларды тарату, дереу есептеулер, әр түрлі
кезеңдегі шешімдер адамдар қатысатын болса тапсырмаларды адам-машиналы
шешу, ЭЕМ және т.б.)
Электронды машиналармен байланыс құралдарынан тұратын бірыңғай
жүйелерді құру ЭЕМ желілерін жасауға мүмкіндік берді. Олардың
артықшылығы болып үлкен ақпарат сиымдылығы ақпараттар массивін өңдеу
және орталық ЭЕМ-ң қашықтығында да сақтау мүмкіндігі табылады. ЭЕМ
желілерін эксплуатациялауда, мәселен өңдеу кезінде бір уақытта Горковьта
және ЭЕМда жадында сақталған ақпаратты тұтынушы Мәскеуде немесе
Ленинградта отырып-ақ пайдалана алады. Автомобиль көлігін басқару үшін
ЭЕМ желілерін құру маңызды міндет болып табылады, ол басқару
процесстерінде ЭЕМ-ді қолданудың толықтығы мен тиімділігін қамтамасыз
етеді.
6.4АБЖ
ақпаратты шығару және бейнелеудің техникалық
құралдары, олардың сипаттамалары мен құрамы
Басып шығару құрылғысы. Басып шығару құрылғыларына принтерлер
мен плоттерлер жатады. Принтерді A3 және А4 форматтарындағы қатты
көшірмелерді жасағанда қолданады, ал плоттерді – А1–А0 типіндегі үлкен
форматтарды шығаруда қолданады.
Принтерлер матрицалық, сия бүріккіш және лазер лік түр лерге бөлінеді.
55
Матрицалық принтердің жұмыс жасау принципі бояғыш лента және
басатын ине ұшының көмегімен бедерлемені жасауға негізделген, яғни
нүктелік-матрицалық баспа қолданылады. Инелердің саны көп болған сайын
баспаның сапасы да жоғарылайды.
Матрицалық принтерлердің кемшіліктері: баспаның жоғары үлесті құны,
басу жылдамдығының төмендігі және баспа сапасының төмендігі.
Сия бүріккіш принтердің негізгі элементі басушы ине болып табылады.
Ол көп мөлшердегі шашыратқыштарға ие. Онда бояу бар және бұл сұйықтық
жоғарыдан мықтап тартылып тұрғандықтан төгіліп кетпейді. Ине ұштарына
шашыратқыштан сияның микроскопиялық тамшысын жасайтын арнайы
механизм құрылған.
Сия бүріккіш принтердің сапасы мен жылдамдығы матрицалық принтерге
қарағанда жоғары. Басты құндылығы – түрлі түсті бейне басу.
Кемшіліктері:
- басып шығарылған мәтін тұрақсыз (мысалы, ылғалданған кезде бояуы
ағып кетеді),
- басып шығару жылдамдығы төмен.
Лазерлік принтерлерде бейнені басудың электрографиялық принципі
қолданылады. Сурет шығарушы цилиндрдің көмегімен бейне қағазға басылады.
Габариті аз лазер айналмалы айнадан көрінетін жіңішке жарық сәулесін
басқарады. Бейнені жасау үшін лазер басқарушы микроконтроллер тарапынан
қосылып, сөндіріліп отырады. Айналмалы айна сәулені басып шығару
барабанының жоғарысындағы қатарға қарай бұрады. Оң зарядталған тонердің
бөлшектері оң зарядталған бөліктерден тебіліп, бейтарап бөліктерге
жапсырылады.
Принтердің шығу арнасының алдында 200–220 градусқа дейінгі
қыздырылу жүзеге асырылады. Бұл кезде ұнтақ ериді де, қағаз бетіне тастай
болып батады.
Лазерлік принтердің артықшылықтары:
−басып шығару сапасы мен жылдамдығы жоғары,
−бір бетті шығаруға кететін шығынның аздығы,
−мәтіннің әр түрлі әсерлерге шыдамдылығы,
−жұмыстың сенімділік деңгейінің жоғарылығы.
Ақпарат бір ақпарат көзінен ақпарат қабылдағышқа олардың арасындағы
байланыс арнасы арқылы хабарлама түрінде беріледі. Ақпарат таратушы
жіберілетін хабарламаны сигналға ауыс тырады. Бұл сигнал байланыс арнасы
арқылы жіберіледі.
Нәтижесінде, қабылдағышта кейіннен декодталып хабарламаға
айналатын сигнал пайда болады. Байланыс арналары арқылы ақпарат беру
жеткізілу барысында ақпарат жоғалтуға дейін алып келетін кедергілерге
ұшырайды.
56
Бақылау сұрақтары:
1.АБЖ деректер бұл не?
2.АБЖ деректерді тіркеу, жинау және дайындау техникалық құралдары.
3.Деректерді жіберу техникалық құралдары.
4.АБЖ деректерді телеөндеу үшін қолданылатын құрал-жабдықтарына не
жатады?
5.АБЖ ақпаратты шығару техникалық құралдары қандай қызмет
атқарады?.
Достарыңызбен бөлісу: |
