5В011700 "Қазақ тілі мен әдебиеті"

Б

Абайтану

Мақсаты мен міндеттері: ұлы ақын шығармаларын, өмірі мен

өлеңдері, халқымыздың мәдениетін білетін ұлттық сана-сезімі бар

тұлға қалыптастыру. Абай және Әуезов арасындағы әдеби байланыс,

Абай шығармашылығы туралы баяндай отырып, шығармашылығын

игеру, өлеңдерінің құрлысына, қара сөздеріне талдау жасау. Ұлы

ақынның өмірбаяндық тың деректеріне сүйене отырып, қазақ

әдебиетіндегі көшбасшылық орнын көрсету, философиялық ақыл-

нақыл сөздерінің мән-мағынасын ашу, шетел ақындарының

шығармаларын аударудағы шеберлігі,қарасөздері, өлеңдері мен

поэмаларындағы ақындық биік мұрат, адамгершілік идеяларын

таныту.

Абайтану

ғылымының

зерттелуі.

Абайдың

өмірі

мен

шығармашылығы. Өскен ортасы. Білім алған мектептері. Алғашқы

шығармашылығы. Өлеңдерінің негізгі тақырыптары менн көркемдік

ерекшеліктері, маңыздылығы мен ұйқас түрлерінің кездесуі. Абай

шығармаларындағы портрет пен пейзаж мәселесі, оның қолданылуы

мен өзіндік ерекшеліктері, стильдік айырмашылығы. Абайдың өз

өлеңдеріндегі сөз қолдану ерекшеліктері мен мәнерлілігі. Абайдың

дәстүрлік поэзия жанрлық шығармаларының ерекшелігі, басты

ақындармен салыстыра зерттеу жолдары. Абай және М.Әуезов

шығармашылықтарындағы әдеби байланыс. Абайдың өзіндік

шығарма жазу ерекшеліктері, өлеңдерндегі сөз тізбектері мен

тіркесімдер туралы сипаттама. Абай лирикаларының түрлері мен

негізгі тақырыптары. Абайдың поэма жанрына алғыш қалам тартуы.

Негізгі поэмалары, олардың негізгі тақырыптары мен басты

кейіпкерлері, шығарманың идеясы мен композициясы, көркемдік және 

Абай шығармаларындағы, өлеңіндегі  көркем туындының эстетикалық 

табиғатын талдау білімділігі;  шығарманың идеясын, көркемдігін, әр 

жазушының сөз саптасын, стилін тану түсінігі;Абайтануға қатысты 

әдебиет түрлері мен шығармалар жиынтығын түсіну мен білу 

дағдысы.сан қырлы ғажайып ақынның, ой данасының мұраларын 

оқып-үйренген, саналы ой түйе білген, өлеңді мәнерлеп оқи алатын 

және көркем шығармадан ләззат ала білетін шығармашыл 

тұлғалардың шығуы

Қазақ фольклоры, Қазіргі 

дәуір қазақ әдебиеті

Магистратура пәндері.

В

Әдебиет тарихын зерттеудің 

өзекті мәселелері

Мақсаты мен міндеттері: әдебиеттің өткені мен бүгінгісін замана

талабына сай саралап менгерту. Соның ішінде бар әдебиетке иелік

жасап, шашау шығармай жинап, рет-ретімен жүйеге түсіріп, қай

нәрсенің қай жерде, қандай қасиеті бар  екендігін қапысыз саралап,

дәуір

тынысына

орай

оқырманның

рухани

қажеттілігін

қанағаттандыруға қалтқысыз қызмет етуге тиіс – әдебиеттің тарихы.

Әдебиет – халықтың рухани қазынасының алтын қоймасы. Сол

қойманы сақтай білген, сол қазынаны рухани қажетіне қарай орынды

жарата білген халықтың ғана ұлт ретінде, халық ретінде болашағы

бар. Сондықтан да сол әдебиетті төкпей-шашпай, жүйелеп, зерттеп,

қай жерде не бар, ол бізге несімен қымбат деген сауалдарға уақтылы

жауап

беріп

отыру

барлық

уақытта

да

күн

тәртібінен

түспейді.Әдебиеттің тарихы - әдебиеттану ғылымының негізі болумен

бірге көлемі жағынан ауқымдысы да, сондай-ақ шешімін күтіп тұрған

проблемалары көбірегі де. Әдебиет тарихын жасау, оны дәуірлеу

мәселесі әдебиетті зерттей бастаған кезден күн тәртібінде келеді. Сырт 

қарағанда, онда тұрған не бар, тарихты кезең-кезеңдерге бөліп, жаза

берсе болмай ма деуге де болатын сияқты. Сөйтіп те келдік. Десек те

заман өзгерді, заманмен бірге адам да жаңарды; қоғамдық сана

өзгеріп, ғылым мен мәдениет дамыды.

Әдебиет – руханияттың күре тамыры. Сондықтан да тегі бір, тілі бір

халықтардың ерте кездердегі әдебиетін қайта қарап, бүгінгі

әдебиеттану ғылымы жеткен жетістіктерді пайдалана отырып, жаңаша

көзқараспен түркі бірлігіне қызмет ететін ортақ әдебиет тарихын

жасау – кезек күттірмейтін мәселе.

Қазақ әдебиетін оқыту 

әдістемесі, Шешендік 

өнер, Көркем 

шығармаларды әдеби 

кезеңдерге бөлу, талдау

Магистратура пәндері.

А

Қазіргі қазақ әдебиеті

Мақсаты мен міндеттері: білім берудің қазіргі талаптарын тірек ете 

отырып, қазіргі қазақ әдебиеті  жетік меңгеру. Қазіргі дәуір 

әдебиетінің негізгі ерекшеліктерін ескере отырып, шығармаларларды 

кезең-кезеңге бөліп талдау.

Қазіргі қазақ әдебиетінің даму кезеңдері. Қазақ әдебиетіндегі көрнекті

тұлғалар.

Олардың

шығармашылықтары

мен

шығармашылықтарының

зерттелуі

мен

жариялануындағы

ерекшеліктер.

Қ.Қайсеновтың

өмірі

мен

шығармашылығы.

Ж.Сайнның өмірі мен шығармашылығы. Алғашқы білім алуы мен

қалам

тартқан

жанрлары.

Б.Бұлқышевтың

өмірі

мен

шығармашылығы. М.Мақатаевтың өмірі мен шығармашылығы.

Т.Молдағалиевтың өмірі мен шығармашылығы. Қ.Мырзалиевтың

шығармашылық жолы. Өскен ортасы. Білім алған мектептері.

Алғашқы қалам шығармалары. М.Шахановтың шығармашылық

жолы. Өскен ортасы. Білім алған мектептері. Алғашқы қалам

шығармалары.

Ш.Мұртазаның

шығармашылық

жолы.

О.Сүлейменовтың

шығармашылық

жолы.

Өскен

ортасы.

Д.Исабековтың шығармашылық жолы. Прозалық шығармаларын жаза

бастауы. Негізгі тақырыптары мен көркемдік ерекшеліктері. 

әдебиеттің өсу жолы, қалыптасу, даму процесін меңгеру білімділігі;

халықтың

рухани

қазынасының

түсінігі;

айтулы

ақын-

жазушыларының шығармаларын жетік талдау дағдысы. 

Қазақ халық ауыз әдебиеті Магистратура пәндері.

Б

Революция кезеңіндегі 

әдебиет

Мақсаты мен міндеттері: революция кезеңіндегі әдебиеттің алдыңғы

қатарындағы

ақын-жазушылардың

шығармашылығын

терең

зерттеу.ұлы отан соғысы жылдары пайда болған шығармалар

идеяларындағы халықшылдығы мен сол кезеңдегі өмір шындықтарын

жеткізу, оқып, шығармашылықтарымен танысу.  

ХХ-ғасырдағы қазақ әдебиетінің негізгі салаларымен таныстыру.

ХХ ғасыр басындағы әдебиеттің тарихи-қоғамдық әлеуметтік

жағдайларымен байланысын қарастыру арқылы әдебиеттің ой-сананы

ояту. 1916 жылғы Ұлт азаттық қозғалысы кезінде жазылған

шығармалар. Шығармаларының көркемдік ерекшелігі. ХХ-ғасыр

қазақ әдебиетінің ақын-жазушыларының қазақ әдебиетіне қосқан

үлесі, шығармаларының көркемдік ерекшелігін меңгерту. Қазақ

романдарының дамуындағы елеулі белес болып саналатыны.

Романның әдебиет тарихынан алатын орны. «Орындалмаған арман»-

мемуарлық шығарма. Романның композициялық құрылымының

өмірбаяндық

мақсатқа

бағындырылғаны.

Романдағы

дәуір

шындығының  бейнеленуі.

әрбір кезеңдегі әдебиеттің өсу жолы, қалыптасу, даму процесін

қамтумен қатар, халықтың рухани қазынасының баюуына айрықша

еңбек сіңірген қазақтың айтулы ақын-жазушыларының шығармаларын 

жетік меңгеру біліктілігі мен дағдысы. 

Шығыс елдерінің әдебиет

Магистратура пәндері.

В

Ұлы Отан соғысы кезеңіндегі 

әдебиет

Мақсаты мен міндеттері: Ұлы Отан соғысы кезеңіндегі әдебиеттің

алдыңғы қатарындағы ақын–жазушылардың шығармашылығын терең

зерттеу.Ұлы отан соғысы жылдары пайда болған шығармалар

идеяларындағы халықшылдығы мен сол кезеңдегі өмір шындықтарын

жеткізу, оқып, шығармашылықтарымен танысу. 

Ұлы Отан сөғысы кезінде жазылған шығармалар топтамасы мен сол

кезеңдегі ақын-жазушылардың өмірі мен шығармашылығы. 20-

ғасырдың бас кезіндегі қазақ елінің тәуелсіздігі мен азаттығы үшін

күресі, көркем әдебиетке тигізген ықпалы. Осыған орай қазақ

әдебиетінде ағартушылық, азатшылдық, демократтық, ұлттық қасиет

бағыттардың өріс алуы. «Ананың анасы», «Ашынған ана», «Ананың

арашасы», «Ер ана», «Ақлима» атты әңгімелерін жазды. «Ашынған

ана»(1934) әңгімесі 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысына арналған.

С.Мұқанов қазақ Совет әдебиетінде роман жанрын көп үлес қосты.

Негізгі идеясы-халық тұрмыс-тіршілігін суреттей отырып, революция

кезеңіндегі талас-тартыс, шиеленістер, халықтың күрескерлігін

баяндау.

   Ұлы Отан соғысы жылдарындағы әдебиетті меңгерудің кәсіби

білімділігі; терең теориялық білім түсінігі; көркем шығармаларды

талдау бойынша практикалық дағды.

Ауыз әдебиеті үлгілері

Магистратура пәндері.

КП

3

5

БП

4

7