№№5-12(95-102), мамыр-желтоқсан, май-декабрь, May-December, 2015 ISSN 2307-017X
Ġylymi zertteuler a̋lemì – Mir naučnyh issledovanij – World
of scientific research
___________________________________________________________________
14
Жалпы алғанда, үш компания да салауатты ӛмір салтына, медицина саласына
және
ардагерлер
мен
балалар
үйлеріне
қолдау
кӛрсетуді
әлеуметтік
жауапкершіліктерінің бастапқы тізіміне енгізген.
Үш компанияда да қоғаммен байланыс бӛлімшелері мен ұжым ішілік газет-
журналдары бар. Әлеуметтік әрі экономикалық ӛмірде белсенді екендігі анықталды.
Үшінші тарауда ресейлік «Лукойл» ААҚ мен «Газпром» ААҚ-ның қоғаммен
байланыс саласындағы қызметтері зерттеліп, талданды. Сонымен қатар, олардың
әлеуметтік жауапкершіліктері туралы тұжырым жасалды.
Жұмыста қарастырылған мәліметтердің барлығын орындап, PR бӛлімшелерін
ашса, кез-келген компанияның сыртқы және ішкі байланыстары нығайып, жұмысы
алға жылжи бастайды.
Сондай-ақ, компания ішіндегі ұжымдық қатынас мықты болып, қызметкерлер
құрамы ӛзара ынтымақтастықта, барлық жаңалықтан хабардар болып жүреді, ал
сыртқы пиарда инвесторлармен, серіктестермен, мақсатты аудиториямен байланыс
жоғары
деңгейде болып, сенім нығая түседі.
Осылайша, паблик рилейшнз қазақстандық бизнесте бастапқы қадамдарын
жасауда. Себебі, бастапқыда PR мемлекеттік құрылымдардан бастау алды. Паблик
рилейшнз технологиялары брендті танымал ету, акционерлермен және
салымшылармен жұмыс бағыттарында қарқынды дамуда.
Әрине, бизнес саласындағы PR маркетингпен де тығыз байланыста. Паблик
рилейшнз бір уақытта әрі ғылым әрі ӛнер болып саналады. Сондықтан да, Қазақстан
нарығы келешектен кәсіби қоғаммен байланыс мамандарының жаңа буынын күтеді.
Ӛйткені, әзірге теория мен практика жеткілікті түрде ұштасып жатқан жоқ.
Қорыта айтқанда, бизнес саласындағы қоғаммен байланыс біздің еліміздің
экономикалық қатынастар жағдайында үлкен маңызға ие және PR ӛзекті нарықтық
құрал рӛлін атқаруда.
Жоғары дәрежедегі бәсекелестік бар және әр сатушы тұтынушының
сұранымын қанағаттандыра алатын дамыған нарықтық жағдайда, қоғаммен
байланыс та бәскелестіктің шешуші тәсілі болып табылады.
Паблик рилейшнз қашанда бизнесті алға жылжытудың мықты қаруы болып
қала бермек.
Глоссарий
ATL (above the line) – жарнаманың дәстүрлі (классикалық) түрлерінен тұратын
маркетингтік коммуникациялар кешені. Оған баспадағы, теледидардағы, сыртқы
және ішкі, сонымен қатар баспасӛздегі жарнама кіреді.
АИДА (AIDА – ағылшын т. Attention, Interest, Desire, Action – назар,
қызығушылық,
ықылас,
әрекет) –
америкалық
маркетинг
тәжірибесінде
қолданылатын тұтынушылық әрекет моделі, мұнда сатып алуға жетелейтін әрекеттер
баяндалады: назар аудару → қызығушылық → қажетсіну → әрекет. Сату
стратегиясын қалыптастыру кезінде сауда дилерлері мен менеджерлерді дайындау
үшін қолданылады.
Арнайы шара (special events) – бұл компанияның, ұйымның жұртшылықтың
назарын компанияның ӛзіне, басшылығына, оның қызметтері мен ӛнімдеріне
аудартқызу үшін ӛткізілетін арнайы шара.
Акционер – акция иесі. Ол акционерлік қоғамға айналған белгілі бір
кәсіпорынның мүлкіне ортақтаса алады.
Ақпарат – информация (лат. Informatio – түсіндіру, баяндау, хабардар ету).
Істің жағдайы, қандай да болмасын оқиға немесе біреудің қызметі туралы хабарлау,
мәлімет беру.