Тұрақты даму индикаторларының жобасы?
Экологиялық дағдарыс?
5 дәріс
Қазақстан Республикасының тұрақты дамуы - мемлекеттік экологиялық саясаттың мақсаты.
Қазіргі жағдайда мемлекеттің экологиялық саясатында не істеу қажет. Біріншіден, қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттік функцияларды анықтау қажет. Заңнамалы түрде мемлекет деңгейі арасында арнайы шекараластық бар. Саласында Басқарма.Дегенмен, заңнамада қоршаған ортаны қорғау саласында мемлекеттік бақылауда, нақты шектеулерді анықтауда, мемлекеттік республикалық органдар арасында сонымен қатар , орталықтар арасында сызықтар бар. Қоршаған ортаны қорғау министрлігі орындаушы биліктің экологиялық сурақтары бойынша орталық органы болып табылады. Жергілікті денгейде орындаушы биліктің органдары әкімшіліктер және табиғи ресурстарды және қоршаған ортаны қорғау министрлігінің аумақтық бөлімшелері (обл. Алматы және Астана қалалары). Сонымен бірге аймақтар күнделікті экологиялық мәселелермен қақтығысады, бірақ іске келгенде тұрлаусыз тапсырма ретінде қарайлы, мемлекет өзінің қызметінде бірінші кезекте мемлекеттік бюджеттін кірісі экологиялық нұсқауларын орындауға қызығушылық танытпайды. Ең бастысы, 2010 жылдың стратегиялық мақсаты қоршаған ортаны қорғау сапасын тұрақтандыру сияқты тапсырмаларды анықтау болып табылады. Бастапқы кезде осы мақсатта женіске жету әлсіздеу, Қазақстанның моделін дамыту жетістіктері- экономикалық ұзақ мерзімдік жоспарында бәсекелестіктін негізін қалау. Осы мақсаттын өзара байланысынан шығу барысын келесі нақты тапсырмалар көрінеді.
- заңнамалы түрде орталықтын және аймақтың нақты функциясын қайталамай , бір бірін толықтыру.
- қоршаған ортаның барлық стандарттары мен нормативтерін және оны жүзеге асыру механизмін енгізуді анықтау.
- қоғам түйсігінде табиғатқа деген аяушылықпен қарау.
Барлық экономикалық іс әрекеттерде табиғи ресурстарды рационалды орындау принципі болу қажет. Қалдықсыз технология паспорттық бюджеттік бағдарламалар барлық бағытта және экологиялық экономикалық тиімділікте барлық тиімділік денгейі болу қажет.Экологиялық экономикалық тиімд тиімділік денгейі болу қажет.Экологиялық экономикалық тиімділік критерийлері келесі принциппен анықталуы қажет. Критерий орталық заңнамалық негізді анықтауда стратегиялық тапсырмаларды шешуді талдайды. Қоршаған ортаның сапасын дұрыстау механизмін өңдейді, стратегиялық нысандарда жұмыс жүргізеді, сонымен қатар мемлекетте бірыңғай экологиялық саясатты координаттайды. Аймақтар экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде тактикалық тапсырмаларды шешеді, экологиялық шараларды қаржыландырады, қоғам мен шаруашылық қызметтердің экологиялық экспертизасын ұйымдастырады, табиғи қорғау заңнамасына мемлекеттік бақылау жүргізеді. Осы принципте шығу барынша жабық аймақты қызықтырып қана қоймай қоршаған ортаның жағдайына қамтамасыз ететін болады. Орталық өз кезегінде тактикалық тапсырмалардан босатылып , бүгінгі күнде қамтамасыз ете алмагандықтан өз күшін заңнамалық және стратегиялық шарттарға қол жеткізу үшін жұмсайды. Модельдерді тұрақты дамытып өңдеуде, оларды аймақтық денңгейде қалыптастыру мемлекеттік басқару органдарының қадағалауынсыз жасауға болмайды. Қанша дегенмен бұл мәселе кешенді маңызға ие, оның шешімі маңызды. Қазақстанға кешенді ғылыми практикалық аймақтық бағдарламалар жасау қажет.
Ортақ стратегияның барысы ҚР тұрақты дамуының жолы;
Ортақ нысанның негізгі сипаттағы адаптациясы сол спецификалық жағдайға немесе сол аймақта, аймақтық аспектіде жалпы дамудың тұрақты стратегиясын қалыптастыру іске асыруға мүмкіндік береді;
Осыған сәйкес ойлардың мамандар арасында таралуы басқару,шаруашылық иелерінің, кәсіпкерлердің, журналистердің және т.б.
Басқару жүйесін тудыру, өзіне рефлекция механизмін, негізінде сол болып жатқан критикалық анализдің өзін қамту қажет.
Экономиканың тұрақты дамуын бағалаудың принц амалдары, қазіргі жағдайда ТМД мемлекеттерінің ішіндегі ең жақсыссы болып табылады. Мұның негізгі растамасы 2000 жыл. Еуропалық Одақ Қазақстанды экономикалық нарықтық мемлекет деп таныды. Қазақстан 2000 жыл тәуелсіздіктің барлық жылдары экономикалық көрсеткішке ие болды. 2000 жылы республиканың ЖІӨ – 9.6 пайызды құрады, өндіріс орындары 14.6 пайызды құрады. Сыртқы сауданың көлемі 50 пайызға өсті, ал экспорт 70 пайызға. Осы көрсеткішпен Қазақстан ТМД елдерінің ішінде ғана көшбасшы емес, дүниежүзілік ондық көшбасшыларының ішіне кірді. Халық банкінің 2001 жылғы 10 ай көрсеткіші бойынша 4.5 пайызды құрады. 2015 жылға дейін Қазақстан әлемдегі ең ірі шикі мұнай өндірушілердің қатарына кіруі мүмкін.
Респуплика деңгейінің экономикалық жетістіктері үшін, басым секторлары мен мемлекеттік инвеститциялық бағдарламалар, ауыл шаруашылығы, жеңіл өнеркәсіп, көлік құрастыру, тамақ өнеркәсібі, элекроника, мұнайды қайта өңдеу өндірісі, құрылыстар және Астана қаласының нысандарын қосқанда тұрғын үй және әлеуметтік сферада және туризмде. Біздің еліміз жақын арадағы 25 жылға инвеститциялық 100 млрд. доллар құрайтын келісім шартқа отырды.
Достарыңызбен бөлісу: |