1 Қазақстан республикасы жоғары оқу орындарының

219
1) 1, 3, 5,..., ..., 11, 13
2) 25, 20, 15,..., ..., 0
3) 0, 2, ..., ..., 8, 10
4) 10, 20, ..., ..., 50, 60
5) 90, 80, ..., ..., 50, 40
6) 1, 4, ..., ..., 13, 16
7) 18, 14, ..., ..., 2
Кілті
1) 7, 9 2) 10, 5 3) 4, 6 4) 30, 40 5) 70, 60 6) 7, 10 7) 10, 6
Əрбір
дұрыс
табылған
сандарға
1 
ұпайдан
беріледі
. 
Ең
жоғары
ұпай
10 
ұпай
. 
Қарапайым
 
ұқсастықтар
 
əдістемесі
Бұл
əдістеме
қисынды
ойлауының
даму
деңгейін
анықтауға
арналған
. 
Тапсырманы
зерттеушіге
мынадай
мысал
көрсетіледі
:
Дəптер
, 
сурет
дəптері
Қалам
, 
өшіргіш
, 
қарындаш
, 
майлы
бояу
,
Суретші
, 
эскиз
, 
кескіндеме
Мұнда
дəптерге
қаламмен
жазатын
болсақ
, 
осыған
ұқсас
суретті
дəптерге
қарындашпен
саламыз
. 
Яғни
, 
берілген
сөздерге
ішінен
қарындаш
сөзін
таңдаймыз
. 
Осыны
толық
түсінген
соң
, 
тапсырманы
орындауды
бастайды
.
Əдістемеге
 
материалдар
1.
Жылқы
, 
құлын
Сиыр
, 
мүйіз
, 
сүт
, 
бұзау
, 
өгіз
, 
жайылым
2.
Жұмыртқа
, 
қауыз
Картоп
, 
тауық
, 
бақша
, 
капуста
, 
сорпа
, 
қабық
3.
Қасық
, 
ботқа
Шанышқы
, 
май
, 
пышақ
, 
тəрелке
, 
ет
, 
ыдыс
4. 
Құлық
, 
тыңдау
Тіс
, 
көру
, 
емдеу
, 
ауыз
, 
щетка
, 
шайнау
,
5.
Пальто
, 
ілгек
Бəтеңке
, 
етікші
, 
дүкен
, 
аяқ
, 
бау
, 
бас
киім
6.
Пышақ
, 
болат
Үстел
, 
шанышқы
, 
ағаш
, 
орындық
, 
тағам
7.
Ағаш
, 
бұтақ
Құрылысшы
, 
қол
, 
балта
, 
қолғап
, 
аяқ
, 
саусақ
8.
Жаңбыр
, 
қолшатыр Аяқ
, 
таяқ
, 
тон
, 
салқын
, 
қыс
, 
мұз
9.
Мектеп
, 
білім
беру Аурухана
, 
дəрігер
, 
оқушы
, 
мекеме
, 
емдеу
10.
Құс
, 
ұя
Адам
, 
жұмысшы
, 
адамдар
, 
балапан
, 
үй
, 
аң
Дұрыс
 
жауап
1.
Жылқы
, 
құлын
Сиыр
, 
бұзау
2.
Жұмыртқа
, 
қауыз
Картоп
, 
қабық

220
3.
Қасық
, 
ботқа
Шанышқы
, 
ет
4. 
Құлық
, 
тыңдау
Тіс
, 
шайнау
,
5.
Пальто
, 
ілгек
Бəтеңке
, 
бау
6.
Пышақ
, 
болат
Үстел
, 
ағаш
7.
Ағаш
, 
бұтақ
Құрылысшы
, 
балта
8.
Жаңбыр
, 
қолшатыр
Аяқ
, 
тон
9.
Мектеп
, 
білім
беру
Аурухана
, 
емдеу
10.
Құс
, 
ұя
Адам
, 
үй
Əдістеме
бойынша
қорытындылау
төмендегі
формула
бойынша
есептеледі
: 
С
=
А
: 
В
*100%.
Мұндағы
С
-
қисынды
ойлау
деңгейінің
пайыздық
көрсеткіші
А
- 
дұрыс
орындалған
тапсыма
саны
В
- 
барлық
тапсырма
саны
70-100%-
жоғары
деңгей
50-60% - 
орташа
деңгей
0-40 % -
төмен
деңгей
Ескерту
: 2-4 
сыныптарға
– 10 
тапсырма
5-6 
сыныптарға
- 20 
тапсырма
Мінекей
, 
тəжірибе
жүзінде
бастауыш
сынып
оқушыларының
ойлау
қабілетін
диагностикалау
үшін
жоғарыда
ұсынылған
əдістемелерді
кеңінен
қолдануға
болады
. 
Психолог
күнделікті
жұмысында
əр
түрлі
əдістемелерді
ұйымдастыру
негізінде
балалардың
ойлау
қабілетін
дамытуға
мүмкіндігі
бар
. 
Ол
төмендегідей
жұмыстар
мазмұнында
ұйымдастырылады
.
Сандарды
 
ретімен
 
орналастыр
Мақсаты
:
оқушылардың
логикалық
ойлауын
дамыту
. 
Мазмұны
: 
оқушыларға
тор
көздерге
кез
келген
ретпен
орналастарылған
сандар
беріледі
. 
Тор
көздерде
орналасқан
сандарды
бос
тор
көздері
бар
бланкіге
өсу
ретімен
орналастырып
жазу
қажет
. 
Жұмысты
орындауға
2-3 
минут
уақыт
беріледі
. «
Сандарды
ретімен
орналастыр
» 
əдістемесіне
арналып
жазылған
сандар
тор
көздер
16
37
98
29
54
80
92
76
59
35
43
21
8
40
2
65
84
99
7
77
13
67
69
34
18