Ауданның табиғи жағдайы
Автожол трассасы және трасса жолындағы жолақ бір геоморфологиялық элемент емес маңайында рельефі жерде түзілген. Трасса маңы жолақтарының топырақтары бір топырақтан тұрады: құмайт,саздақ.
Табиғат жағдайы жолдың бағытында және кейбір элементтердің құрылысында маңызды рөл атқарады. Жалпы табиғи жағдай жасанды ғимараттардың санына, өлшемдеріне, жол- көліктік жұмыстардың көлеміне және жалпы жолдың құнына әсер етеді. Жергілікті табиғи жағдайға, жолдың жобалауына, құрылысына және эксплутациялауына әсер ететіндер: климат; Бедер (рельеф); топырақты- геологиялық жағдай; гидрология және гидрогеология; жер қыртысы , өсімдік және жануарлар әлемі; жергілікті құрылыс материалдары.
Трасса бір геоморфологиялық элемент төңірегінде тегіс емес жолағымен өтеді. Тегіс емес деп рельефі ойпан және қырлары бар жерлерді айтсақ болады. Трасса ойпаңды жерлерден өткендіктен бойында үлкен және кіші құбырлар жобаланады. Негізінен топырақтың бірінші қабаты саздық, ал екінші қабаты құмайт. Жобаланып жатқан трассаның бойындағы жерлер рельефті болғандықтан топырақтың бірінші қабаты әр түрлі тереңдікте жатыр.
Бірінші және екінші топырақ қабаттары туралы толық мәлімет төмендегі таблицада көрсетілген. Жалпы геологиялық мәліметтерді СНиП IV -2-82-С35 алынды.
Топырақтың механикалық қасиеттері
Кесте 2.1.
|
ю
|
Инженерно-геоло-гиялық элементтер.
|
п
. 8
|
Саздақ
|
Топырақтың аталуы жэнс қысқаша мазмүмы.
|
1,55
|
Ъе
|
Тығыздығы, р г/см3
|
|
1,41
|
Құрғақ жағдайдағы
тигит птлги р» г/г\л^
|
14,2
|
15,1 ■
|
Табиғатты ылғалдылық, %
|
0,82
|
0,61
|
Уақ тссігінің коэффициснті, 1
|
ро
|
Й
|
Иімділіктің саны, Ір %.
|
0,66-0,75
|
0,65-0,71
|
Ығалдылық дәрежесі. Зг
|
4,3-0,6
|
|
Ағымдылық көрсеткіші, І^
|
0,0
|
0,0
|
Топырақтардың өз салмағынан нығыздалуы, 3
|
0,003
|
0,002
|
100
|
Нормальді күшейу кезіндегі нығыздалудың көрсеткіші а, кПа.
|
0,004
|
0,003
|
200 .
|
0,005
|
0,004
|
300
|
Климат
Жолды- климаттың жағдайына байланысты жобаланып жатқан жол II - климаттық зонаға жатады. Климаттың негізгі көрсеткіштері төмендегі таблицаларда көрсетілген. Жауын шашынның бір жылдық орташа мөлшері 610 мм, оның ішінде қою және араласқан - 385 мм. Топырақтың нормативті қату тереңдігі, см: Саздақ және саз балшық - 31, құмайт, майда шаңды құм-41, ірі сынықты топырақ-55. Қыстағы қардың орташа қалыңдығы (0,5% жоғарлау ықтималдылығы)- 35 см. Мұз тайғақтың күндер саны - 21-35, бұршақпен - 3, 5 м/сек жоғары жылдамдықты желмен -41, шанды дауылмен -7.
Ауаның температурасы.
Кесте 2.2.1
Же рдің ата луы
|
Ауаның айлар бойынша орт температурасы.
|
Тіпті мини мал ды
|
Тіпті макси-малды
|
Тар
аз
|
I
|
II
|
III
|
IV
|
V
|
VI
|
VI I
|
VI II
|
IX
|
X
|
XI
|
XI I
|
Жылдық
|
-25
|
30
|
2,5
|
1,5
|
3,5
|
11, 2
|
15, 5
|
23, 2
|
24, 4
|
27, 0
|
14, 8
|
9,2
|
4.5
|
1,5
|
8,5
|
Жауын шашынның мөлшері
Кесте 2.2.2
Жердің аталуы
|
Айлар бойынша жауын – шашынның орташа мөлшері, мм
|
|
І
|
ІІ
|
ІІІ
|
IV
|
V
|
VI
|
VII
|
VIII
|
IX
|
X
|
XI
|
XII
|
Тараз
|
41
|
42
|
31
|
44
|
47
|
60
|
75
|
69
|
64
|
50
|
39
|
35
|
Желдің бағыттар бойынша қайталануы және жылдамдығы.
Кесте 2.2.3
Жердің
аталуы
|
Желдің бағыты
|
3 ай бойынша желдің орташа жылдамдығы.
|
С
|
Сш
|
ш
|
ош
|
0
|
ОБ
|
Б
|
СБ
|
штиль
|
|
|
|
|
|
Қаңтарда
|
|
|
|
|
Тараз
|
66
3,5
|
4
2,5
|
1
1,5
|
2
4,1
|
13
3,5
|
7
З,8
|
2
2,9
|
5
2,6
|
9
|
Ең суық
|
Ең ыстық
|
|
|
|
|
|
Шілдеде
|
|
|
|
|
Тараз
|
68
|
5
|
1
2,8
|
2
3,2
|
7
|
4
|
4
|
7
3
|
7
|
3,5
|
3,5
|
|
3,5
|
3
|
3,4
|
3,8
|
2,7
|
Қар тасымалдауының есептік көлемі.
Кесте 2.2.4
Аталуы,
|
|
|
|
Румбалар.
|
|
|
|
С
|
Сш
|
ш
|
ОШ
|
О
|
ОБ
|
Б
|
СБ
|
Барлығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Тараз
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
21
|
19
|
15
|
11
|
1
|
75
|
91
|
85
|
318
|
2.1. Жобаланып жатқан жол бөлігінде жоспардағы қисықтармен вертикалды қисықтарды жобалау
Жобаланап жатқан жол бөлігін ең алдымен майда масштабпен картаға жолдың камералды трассасын орындадық, ол дегеніміз бірінші жақындауда трассаныңең ұтымды деген бағыттын белгіледім. Ол үшін мен оптималды варианты таңдау мақсатымда 1:10000-дық ірі масштабты планда трассаның ірі вариантын қарастырдым. Бірақтанда жобада ол ұтымды және экономикалық түрғыға сәйкес вариантын таңдап көрсеттім. Әдетте трассаны жобалау барысында түрлі бөгеттерді (түрғын кварталдар және бағалы (құнарлы) жерлерді, батпақ жерлерді санымен қатар жол еністігін кішірейту және өзендерден айналып өту) айналып өтуін ескердім. Жобадағы қисықтарға келетін болсақ, көліктің трасса бойымен бұрылу орындарында біркелкі жылжуын қамтамасыз ету мақсатымен, оның сәйкестік учаскелері қисықтармен жанасады. Мен жобалап жатқан Алматы - Тараз 428-434 км жол бөлігінде жобадағы қисықтың барлығында айналмалы қисық деп қарастырдым. Айналмалы қисықты бөлу үшін, жергілікті жерде оның басты үш нүктелерінің орнын анықтау жеткілікті олар -АҚБ; АҚО; А.Қ.С.
АҚБ- айналу қисығының басы.
АҚО- айналу қисығының ортасы.
А.Қ.С.- айналу қисығының соңы.
Алдында көрсетілген үш нүктені мен мына көрсеткіштер арқылы анықтадым: А.Б.Б; Т;К;Б;Д.
А.Б.Б.- Айналу бұрышының басы - оны мен жоспардағы трассадан алдым.
Т;К;Б;Д.- 6ұл көрсеткіштерді мен а- бүрышына сәйкес «Жобадағы қисықтарды жобалау» Митин Н.А. таблицасынан қабылдадым. Осы көрсеткіштерді анықтап болғаннан кейін мына формулалар арқылы қисықтың элементтерін анықтадым:
А.Қ.Б= А.Б.Б-Т; АҚО А.Қ.Б-К/2; А.Қ.О А.Қ.Б+К
Анықталған қисықтың элементтері шартқа сейкес болуы үшін мына формула арқылы тексердім:
АҚС= А.Б.Б+Т-Д
Вертикальды қисықтар мен еністіктерге келетін болсақ оларды мен көлденен қима бойынша анықтадым. Жобалап жатқан жол бөлігімде тоғыз вертикальды қисықта сегіз еністік бар.
Анықтау үшін олардың ұзындығы (е) және биіктігі (һ) анықтап мына формулаға салдым. Көлденең қимадағы еністіктерді анықтау үшін, олардың биіктігіне (һ) және ұзындығына (е) сәйкес мына формула арқылы анықтаймыз.
In=hn/en
Ал вертикал қисықтарды мен ігі2 еністіктер айырмасы бойынша анықтадым.
ігі2 мәнін анықтап болғаннан кейін вертикалды қисықтарды жобалап Митин Н.А. таблицасынан Т;К;Б;Д мәндерін қабылдадым. Қабылдаған мәндерге байланысты жобадағы қисықтардың элементтерін анықтаған формулалармен вертикалды қисықтарды да анықтадым.
Алдында айтылған мәліметтерді ескере отырып жобадағы қисықтармен вертикалды қисықтардың есебі.
2.І.І.Жоспардағы қисықтардың есебі.
Айнымалы сынық.
ВУП 6+00 Т= 0,24933-1500= 373.995=3+73,995
а= 28° К=0,48869-1500=733.035=7+33,035
R= 1500 Б=0,03061-1500=45,915=0+45,915
Д=0,00996-1500=14,94=0+14,955 Тексеру: Д= 2Т-К
0+14,955=2(3+73,995)-( 7+33,035)
0+14,955=0+14,955
Жасалынған тексеруге сәйкес алынған жобадағы қисықтың элементтері шартқы сай.
АҚО= АҚБ+К/2
К/2=
3+66,50
АҚБ=ВУП-Т
АҚБ=6+00
3 +73,995
ПК 2+26,005
АҚС=АҚБ+К
2+26,005
7+33,035
ПК 9+ 59,04
АҚО=2+26,005 3+66,50 ПК 5 + Тексеру:
АҚС= ВУП+Т-Д 9+ 59,04 = 6+00
3+73,995 9-1-73,995 - - 0+14,995
9+ 59,04 =9+ 59,04
Жасалынған тексеру бойынша есептелінген жобадағы қисық шартқа сәйкес.
Айнымалы сынық
ВУП 18+50 Т= 0,28675-1500= 430,125=4+30,125
a=320 К=0,55851 •1500=837,765=8+37,765
R=1500 Б=0,04030-1500=60,45=0+60,45
Д= 0,01499-1500=22,485=0+22,485
Тексеру: Д= 2Т-К
0+22,485= 2(4+30,125)-( 8+37,765)
0+22,485=0+22,485
Жасалынған тексеруге сәйкес алынған жобадағы қисықтың элементтері шартқа сай.
АҚБ= ВУП-Т
18+50
АҚО= АҚБ +К/2
ПК
АҚС= АҚБ+К
14+19,875
8+37,765
ПК 22+57,64
АҚО=АҚБ+К/2
К/2= = 4+18,88
АҚО= 14+19,875 4+18,88
тексеру:
АҚС=ВУП+Т-Д
22+57,64=18+50
4+30,125
22+80,125
0+22,485
22+57,64=22+57,64
Жасалынған тексеру бойынша есептелінген жобадағы қисық шартқа сәйкес.
3).Айнымалы сынық
ВУП 27+50
а=35°
К= 1000
= 0+17,69
Тексеру: Д=2Т-К
Т=0,31530-1000=315,30=3+15,30 К= 0,61087-1000=610,97=6+10,97 Б=0,04853-1000= 48,53=0+48,53 Д=0,01973-1000= 19,73=0+19,73
Жасалған тексеруге сәйкес алынған жобадағы кисықтың элементтері шартқа сай.
АҚБ=ВУП-Т
27+50
3+15,30
ПК 24+34,70
АҚС= АҚБ+К
24+34,70
6+10,97
ПК 30+45,67
АҚО + АҚБ+К/2 К/2= =3+05,485
АҚО = 24+34,70 3+05,485
ПК= 27+40,185
тексеру:
АҚС = ВУП+Т-Д 30+45,67=27+50
3+15,30
30+65,30
0+19,73
30+45,67=30+45,67
Жасалынған тексеру бойынша есептелінген жобадағы қисық шартқа сәйкес.
3) Айнымалы сынық.
ВУП 40+00
а=21°
К= 1000
Тексеру: Д=2Т-К
0+4,16=2(1+85,34)-(3+66,52) 0+4,16=0+4,16
Т=0,18534-1000=185,34=1+85,34
К= 0,36652-1000= 366,52= 3+66,52 Б= 0,01703-1000= 17,03=0+17,03
Д=0,00416-1000=4,16=0+4,16
Жасалынған тексеруге сәйкғес алынған жобадағы қисықтың элементтері шартқа сай.
АҚБ=ВУП-Т
40+00
ПК
АҚС=АҚБ+К
38+14,66 3+66,52
ПК 41+81,18
АҚО = АҚБ+К/2
К/2= 3 + 66'52 =1+83,26= 1+85,34
АҚО= 38+14,66
1+83,26
ПК 39+97,92
текееру:
АҚС=ВУП+Т-Д 41+81,18=40+00
1+85,34
41+85,34 0+4,16
38+14,66
41+81,18=41+81,18
Жасалынған тексеру бойынша есептелінген жобадағы қисык шартқа сәйкес.
5) Айнымалы сынық.
ВУП 52+00
а=10°
К= 2000
Тексеру:Д=2Т-К
0+5,22=2(3+16,76)-(6+28,38) 0+5,22=0+5,22
Т=0,15838-2000=316,76=3+16,76 К=0,31419-2000=628,38=6+28,38 Б=0,01247-2000=24,94=0+24,94 Д=0,00261-2000=5,22=0+05,22
Жасалынған тексеруге сәйкес алынған жобадағы қисықтың элементтері шартқа сай.
АҚБ=ВУП-Т
52+00
3+16,76
ПК 48+83,24
АҚС=АҚБ+К 48+83,24
6+28,38 ПК 55+11,62
АҚО= АҚБ+К/2
К/2=6 + 28>38=3+14,19
АҚО 48+83,24
ПК 3+14,19
51+97,43
тексеру
АҚС=ВУП+Т-Д
55+11,62-52+00
3+16,76
55+16,76 0+05,52
55+11,62-55+11,62
Жасалынған тексеру бойынша есептелінген жобадағы қисық шартқа сәйкес.
Достарыңызбен бөлісу: |