З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

Барымта.  Би сотыныѓ жиi-жиi ћарайтын iстерi кбiнесе  барым-

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 113/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

5. Барымта.  Би сотыныѓ жиi-жиi ћарайтын iстерi кбiнесе  барым- таѕа  байланысты болатын. Дќстљрлi ћазаћ ћоѕамында зге бiреудiѓ тлемей кеткен ћарызы љшiн оныѓ малын не мљлкiн тартып ќкету барымта деп аталады. Сот љкiмi орындалмай ћалѕан жаѕдайда да ба- рымта жасауѕа болатын. Дала тџрѕындары арасында кљштi рудыѓ адамдары адам лтiргенi љшiн ћџн тлеуден, бiреуге тiл тигiзiп, ћорлаѕаны љшiн айып тлеуден бас тартып кете беретiн жаѕдайлар да болып тџратын. Олар тiптi билер сотыныѓ алдына баруды да здерiнше ар санайтын. Мiне, мџн- дай жаѕдайда ћорланѕан рудыѓ аћсаћалдары ћабылдаѕан шешiм бо- йынша барымта басталатын. Сйтiп кiнќлi жаћты здерiнiѓ айтћаны- на кнуге мќжбљр ету кзделетiн. Екi жаћ зара тiл табысып, келi- сiмге келгеннен кейiн барымтаѕа алынѕан мал иесiне ћайтарылатын. Барымта ашыћтан-ашыћ та, жасырын тљрде де жасала беретiн. Ба- рымта жасырын тљрде алынѕан жаѕдайда барымташы жаћ мал иеле- рiне љш кљннiѓ iшiнде ресми тљрде хабар беруге мiндеттi болатын. Ал бџлай етiлмеген жаѕдайда барымтада кеткен мал џрланѕан мал деп есептелiнетiн. Барымта кезiнде екi жаћтыѓ бiр-бiрiмен ћарулы ћаћтыѕысы болып, адамдар жараланатын, тiптi лiмге де џшырап жататын. Кейде барымтаѕа бљкiл болыс тљгел ћатысатын. Ресей ќкiм- шiлiгi барымтаны ћылмысты iстердiѓ бiрi  деп баѕалады. жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз