Vi сайланған Алматы қаласы мәслихатының XXII кезектен тыс сессиясының 2017 жылғы № шешіміне қосымша

45 
 
қарастырылған,  ағымдағы  жылы  жазғы  демалыс  кезінде  құрылыс-монтаждау 
жұмыстары жүргізілді.   
Қаланың  білім  беру  мекемелерін  оқулықтармен  және  оқу-әдістемелік 
кешендермен қамтамасыз ету мәселесін әкімдік тұрақты бақылауға алған; 2011 
жылдан  2015  жыл  аралығында  қайтару  негізінде  мектеп  оқушыларын  тегін 
оқулықтармен және оқу әдістемелік кешендерімен 100% қамту кезең кезеңімен 
жүзеге асырылды. 2015 жылы осы мақсаттар үшін 1,9 млрд. теңге бөлінді. 
 
Техникалық және кәсіптік білім беру 
 
Қалада 82 колледж жұмыс жасайды, мұнда 61 445 адам білім алады, жеке 
меншік мекемелер жалпы санының шамамен 73%  құрайды.  
2012  жылдан  бері  колледждер  түлектерін  жұмысқа  орналастыру 
кепілдігімен  өтініштер  қабылданады  және  өнеркәсіптік  және  басқа  да 
кәсіпорындармен  шарттар  жасалуда.  Осыған  қарамастан,  түлектерді,  әсіресе 
жеке  меншік  колледждердің  түлектерін  жұмысқа  орналастыруда  әлі  де 
қиындықтар бар.  
 
2.1.2.1.2. сурет. Колледждер саны  
 
 
2.1.2.1.3. Колледждердегі студенттер саны 
 

46 
 
Дереккөз: Алматы қаласы Білім басқармасы 
2016  жылы      техникалық  және  кәсіптік  білім  берудің  (14-24  жас)  тиісті 
жасындағы жастар - 22,2 % құрайды. 
2016  жылдың  қорытындысы  бойынша    14  447  бітірушіден  9  852  адам 
жұмысқа    орналасты    және  оқу  орнын  бітірген  соң  бірінші  жылы  мамандық 
бойынша  жұмысқа  орналасқан  бітірушілердің  үлесі  жалпы    санының  68,2% 
құрады. 
NEET  (NEET  –  ағыл.  Not  in  Education,  Employment  or  Training), 
көрсеткіші  бойынша  15-28  жас  аралығындағы  жұмыс  істемейтін,  оқымайтын 
және  біліктілігін  көтермейтін  жастардың  жалпы  саны  2016  жылы  7,7%-ды 
құрады,  2015  жылдың  8,6%  көрсеткішіне  қарағанда  осы  индикатордың  қол 
жеткізілгенді білдіреді. 
 
 
 
Дереккөздер 
Жастардың 
жалпы 
саны 
Жұмыссыз 
жастардың 
саны 
Экономикалық 
белсенді  емес  
жастардың 
саны 
Оқуға 
байланысты 
жұмыс 
күшіне 
кірмейтін 
жастардың 
саны 
2016 
жылғы 
NEET
  
үлесі 
ҚР Ұлттық 
экономика 
министрлігінің 
Статистика 
комитеті 
www.stat.gov.kz 
448,8 
 
18,5 тыс. 
179,4 тыс. 
 
163,4 тыс. 
 
7,7% 
Алматы  қаласында  жастардың  көші-қонының  оң  сальдосы  (20  мың 
адамнан астам), бұл еліміз бойынша ең жоғары көрсеткіш болып табылады.   
Жастар  арасындағы  жұмыссыздықтың  өсуіне,  басқа  өңірлерден  жыл 
сайын  көшіп келетіндердің жоғарғы көрсеткіші себеп болады. Сонымен қатар, 
ЖОО-ының  жыл  сайын  шамамен,  60-65  %  резидент  емес  түлектері  Алматы 
қаласында  қалуды  көздейді.  2016  жылғы  түлектер  саны  –  28192  (ЖОО 
мәліметтері бойынша, солардың 19712-сі жұмысқа орналасқан). Басқа жағынан, 
жұмыспен  қамту  саласында  қиындықтар  пайда  болуы,  түлектердің  көпшілігі 
басымдықты  экономикалық,  қаржылық  және  құқықтық  кәсіби  мамандықтарға 
беру  фактісі  ықпал  етеді.  Сонымен  қатар  еңбек  нарығында  техникалық 
мамандығы  бойынша  жұмысшылар  сұранысы  жоғары  болып  қалуда.  Мұндай 
нәтижеге  байланысты  жұмыссыздық  және  жастардың  алданып  мансап  күтуі 
әлеуметтік шиеленістің өсуіне әкеліп соғуы мүмкін. 
Басқаша айтқанда, мәселе экономика мамандықтарының номенклатурасы 
мен нақты сұраныстың сай келмеуі болып қалуда. Ол экономика, индустрияны 
немесе  басқа  да  әлеуетті  жұмыс  берушілер  субъектілерін  әріптестік  дамыту 
арқылы  оқу  үдерісінің  тәжірибелік    бөлігін  жақсарту  мәселесіне  көп  назар 
аударуды қажет етеді. 

47 
 
Бизнес  пен  жоғары  оқу  орындарының  өзара  іс-қимылы  шектеулі,  және 
түлектердің  біліктілік  ұйымының  талаптарын  қанағаттандыру  үшін  оқу 
бағдарламаларын құрастыруға қызығушылығы төмен. 
Кәсіпорындардың  кадрларға  деген  алмасу  және  болжам  қажеттіліктері 
туралы бірыңғай ақпараттық базаның болмауы; 
Жеке сектор кәсіпорындарының кәсіби білім беруді дамыту үшiн қаражат 
бөлуі  мардымсыз  болады:  мамандар  мен  шеберлердің  өндіріс  құралдарында  
жұмыс істейтін мамандарды оқытуға негізінен бюджеттен бөлінді.  
Санаты  бойынша  үстемеақының  төленбеуі  колледждер  педагогтарының 
еңбек  ақысының  біршама  төмендеуіне  алып  келген  және  осының  салдары 
ретінде  білікті  мамандар  экономиканың  нақты  секторларына  ауысып,  жалпы 
білім беру пәндерінің озық оқытушыларының мектептерге ауысуы байқалады, 
бұл мамандар дайындау сапасына теріс ықпал етеді. 
2015  жылы  жергілікті  бюджеттен  Алматы  технология  және  флористика 
колледжіне  (бұрыңғы  №8  кәсіби  лицей)  45  млн.  теңге  бөлінді.  Нәтижесінде 
денсаулығы бойынша мүмкіндігі шектеулі тұлғалар үшін оқу мекемесіне 100% 
қолжеткізу қамтамасыз етілді. 
 
 
 
2.1.2.1.1. кесте. Алматы қаласы бойынша негізгі білім беру көрсеткіштері 
Атауы/жылдар 
Өлш. 
бірл. 
2014 
2015 
2016 
Мектепке дейінгі мекемелер саны, бірлік 
бірл. 
343 
401 
505 
ондағы оқитын  балалар  
мың адам 
49,01 
53,2 
56,6 
Балаларды (3-6 жас) мектепке дейінгі оқу және 
тәрбиемен қамту 
% 
64,7 
70 
74,7 
Күндізгі жалпы білім беретін мектептер саны, 
бірлік 
бірл. 
244 
244 
245 
ондағы оқушылар саны  
мың адам 
208,9 
212,5 
229,7 
Білім беру  ұйымдарының педагог 
қызметкерлерінің саны 
адам  
14754 
15632 
15 869 
Жоғары педагогикалық білімі бар педагогтар үлесі, 
% 
% 
92,3 
92,9 
93 
Жаратылыстану-математикалық пәндер 
бойынша білім беру бағдарламаларын ойдағыдай  
меңгерген  (жақсы/үздік) түлектер арасындағы 
оқушылар үлесі 
% 
51 
56 
57,5 
Аз қамтылған отбасынан шыққан балалардың 
жалпы санындағы сапалы және үйлестірілген 
ыстық тамақпен қамтылған аз қамтылған 
отбасы  балаларының үлесі 
% 
100 
100 
100 
Халықаралық олимпиадалар мен байқаулардың 
(ғылыми жобалар), ғылыми сайыстардың 
жеңімпаздары болған оқушылар саны, адам 
адам  
274 
186 
175 
Жалпы мүмкіндігі шектеулі балалар санындағы 
инклюзивті білім берумен балалардың 
қамтылуы, % 
% 
20,0 
32,2 
32,5