Тұжырымдамасы Заң жобасының атауы

Осыған сәйкес, мемлекеттік қызметкерлердің әлеуметтік қорғалуын нығайту мақсатында зейнетақымен қамтамасыз ету құқық қорғау қызметі туралы Заңының құқық қорғау органдарында қызмет ету қызметкердің мем. органның қайта құрылуына немесе штаттық бірліктің қысқаруына байланысты жұмыстан кеткен уақыттан бастап жаңа жұмыспен қамтылғанға дейін 3 ай уақыт өтпесе үзіліссіз деп есептелетіні туралы нақтылаулар енгізу қажет.

Қазіргі уақытта Құқық қорғау қызметі туралы Заңға сәйкес, құқық қорғау органдарының орталық аппараттары деңгейінде қызметтік тергеп-тексеруді құқық қорғау органдарының бірінші басшылары (Бас Прокурор, Ішкі Істер Министрі және т.б.) тағайындай алады.

«Прокуратура туралы» Заңның 37-бабының 5) тармақшасына сәйкес, Бас Прокурор заңнамалық актілерде тікелей айқындалған өз өкілеттіктерін бере алмайды.

Осылайша, қызметтік тергеп-тексеру Бас Прокурормен тағайындалған жағдайда, өзіне қатысты қызметтік тергеп-тексеру жүргізілген қызметкер оның нәтижесі бойынша құқық қорғау органының бірінші басшысына шағымдану мүмкіндігінен айрылады.

Осыған байланысты, Құқық қорғау қызметі туралы Заңның 58-бабында қызметтік тергеп-тексеруді тағайындауға құқығы бар тұлғалардың шеңберін, оған мемлекеттік орган басшысының орынбасарын енгізу арқылы кеңейту ұсынылады.

7. Ротацияланатын мемлекеттік қызметшілерге тұрғын үй жалдау үшін өтемақы төлеуге қатысты

«Тұрғын үй қатынастары туралы» Заңның 67–бабына сәйкес, басқа елді мекенде орналасқан мемлекеттік органға ротациялау тәртібімен тағайындалған мемлекеттік қызметшіге қызметтік міндеттерін орындау кезеңіне қызметтік тұрғын үй (жекешелендіру құқығынсыз) беріледі.

Сонымен қатар, ведомстволық тұрғын үй қорында бос тұрғын үйдің болмауына байланысты ротацияланған мемлекеттік қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету мүмкін болмайды.

Президент Әкімшілігі Басшысының бірінші орынбасары М.М. Тәжинге 2018 жылғы 8 тамыздағы № 18-41-10.68-5 О.С. Оразалиннің жазбахатына сәйкес орталық мемлекеттік органдарда тұрғын үй қорының болмауына байланысты ротация тәртібімен тағайындалған мемлекеттік қызметшілерге арнаулы және құқық қорғау органдарының қызметкерлері мен әскери қызметшілерге берілетін төлемдерге ұқсас тұрғын үй жалдау ақысын өтеуді қарастыратын тұрғын үй төлемдерін, сондай-ақ көтерме төлемдері көзделген.

2018 жылғы 15 тамыздағы № 07-1-9/1692//18-41-10.68-5 Премьер-Министрдің орынбасары Е.А. Досаеваның бұрыштамаға сәйкес ротацияға жататын мемқызметкерлерге тұрғын үй төлемдерін және көтерме төлемдері бойынша Агентікке және мүдделі меморгандарға бірлесіп тұрғын үй қажеттілігің және жоғарыда көрсетілген қажетті көлемін сұрақтарды пысықтауды және ұсыныстарды ағымдағы жылдың 1 қазанына дейін енгізуді тапсырыс берілді.

Жоғарыда көрсетілгендердің негізінде, басқа жерге ротация тәртібімен тағайындалған «А» және «Б» корпустарының мемлекеттік әкімшілік қызметшілері үшін тұрғын үй мүліктік жалдауға (жалға алуға) өтем төлемдерін қарастыру ұсынылады.

1. 
   Мемлекеттік қызметшілерді оқыту жүзеге асырылатын ұйымдарға қатысты
   

Аталған Заңның 34-бабымен мемлекеттік қызметшілердің қайта даярлануы мен біліктілін арттыруы бойынша қызметтерді алу Президент жанындағы білім беру ұйымдарында және олардың филиалдарында, сондай-ақ, қайта даярлау мен біліктілігін арттыру бойынша өңірлік орталықтарда жүзеге асырылатындығы айқындалған.

2017 жылдың 14 қыркүйегінде мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау бойынша өңірлік орталықтарды құрылымдық бөлімше (филиал) ретінде Президент жанындағы мемлекеттік басқару Академиясының құрамына біріктіру туралы Үкімет қаулысы қабылданды.

Осыған байланысты, «қайта даярлау мен біліктілігін арттыру бойынша өңірлік орталықтар» ұғымын жою қажет.

Сонымен қатар, жоғарыда көрсетілген талап тар бейіндегі кадрларды даярлауға маманданған басқа да ұйымдардың мемлекеттік қызметшілерді оқыту үдерісіне қатысуына жол бермейді.

Бүгінгі күні мемлекеттік қызметте түрлі білім мамандары қызмет атқарады. Заманауи үрдістер жоғары кәсіби даярлықты ғана емес, білімін үнемі жетілдіріп, жаңғыртып отыруды талап етеді.

Мемлекеттік қызметшілердің кадр корпусының жоғары кәсіби деңгейін қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік қызметшілердің қайта даярлануы мен біліктілігін арттыруы бойынша мемлекеттік қызмет көрсетуді ҚР Президенті жанындағы білім беру ұйымдарында және олардың филиалдарында, сондай-ақ, тар бейінді кадрларды даярлауға мамандандырылған басқа да білім беру ұйымдарында және мемқызметі туралы Заңның нормалары білім беру қызмет көрсету жеке кәсіпкерлік субъектісінің қол жеткізу шектеу ескере отырып жүзеге асыру қажет.

Осылайша, мемлекеттік орган қызметкерді оқуға жолдау кезінде бәсекелі ортада лайықты қызмет көрсетушіні таңдау, мемлекеттік басқару және мемлекеттік қызмет саласындағы оқыту қызметін Академияда және оның филиалдарында немесе тар бейінді кадрларды даярлауға мамандандырылған білім беру ұйымдарында алу мүмкіндігіне ие болады.

Мемлекеттік қызмет туралы Заң мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік тапсырыс шеңберінде оқуға жолдаған мемлекеттік органда қызметін өтеуі жөніндегі міндеттерін белгілейді.

Бұл арада, құқық қолдану тәжірибесінің талдауы Президент жанындағы мемлекеттік басқару Академиясында жоғары оқу орнынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша (докторантура) оқитындардың оқу нәтижесінің соңғы сатысы – докторлық диссертацияны қорғаудан (олардың мамандықтарына сәйкес диссертациялық кеңестерде) өте алмайтындығын және Білім және ғылым министрлігімен берілетін ғылым докторы дипломын ала алмайтындығын көрсетеді.

Докторанттарды даярлау тиімділігін талдау нәтижесі 2012-2016 жылдарда оқуды аяқтаған 44 бітіруші арасында 21 адам (48%) диссертацияны қорғағандығын, ал 23-і (52%)қорғай алмағандығын көрсетеді.

Жоғарыда көрсетілгендердің негізінде, мемлекеттік тапсырыс шеңберінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім бағдарламалары бойынша оқуды дәлелсіз себептермен аяқтамаған жағдайда (білім туралы тиісті құжатты - диплом алынбау), оның оқуына бөлінген бюджеттік қаржыларды мемлекетке орындалмаған міндеттемелерге тең көлемде қайтаруды заң жобасында қарау ұсынылады.

Агенттік қызметінің бір бағыты мемлекеттік қызмет көрсетудің сапасын мемлекеттік бақылау мен бағалау болып табылады.

Мемлекеттік қызмет көрсету мемлекеттік басқарудың мемлекет пен азаматтар арасындағы өзара қарым-қатынасты қалыптастыратын маңызды құрамдас бөлігі болып табылады.

Бүгінгі күні мемлекеттік қызмет көрсетудегі негізгі кемшіліктер мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің сапасы мен оны бақылаудың өзекті мәселелері болып отыр.

Агенттікпен жүргізілген тексерулердің нәтижесінде мемлекеттік қызмет көрсету саласындағы заңнаманы жүйелі түрде бұзушылықтар, сондай-ақ, енгізілген ұсынымдарды орындамау немесе сапасыз орындау жағдайлары анықталуда.

Анықтама үшін: 2016 жыл барысында Агенттікпен жүргізілген тексерулер нәтижесі бойынша бұзушылықтарды жою туралы 3536 ұсыным енгізілген, оның ішінде 3035 ұсыным (85,8%) орындалып, 499-ы – орындалу үстінде.

Бұл орайда, Агенттіктің актілері ұсынымдық сипатта, осының салдарынан қызмет алушылардың бұзылған құқықтары толық қалпына келтірілмейді, бұл өз кезегінде олардың билік органдарына деген сенімін жояды.

Мысалы, Агенттіктің Атырау облысы бойынша департаментінің ұсынымын орындамау нәтижесінде «Каспиан Салфа Компани» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2015 жылдың маусым айынан бері құқығын қалпына келтіре алмауда.

Сонымен қатар, Агенттіктің тексерулерінде мемлекеттік органдардың қызмет алушылардың шағымдарын қарау мерзімдерін бұзу фактілері анықталуда («Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Заңға сәйкес қарау мерзімі – 5 жұмыс күні).

Жоғарыдағыларды ескерсек, мемлекеттік органдардың қызмет алушылардың шағымдарын мерзімінде және сапалы қарауы олардың құқықтарын қалпына келтіру мен қорғауды қамтамасыз етуде маңызды болып табылады.