Дисперсия және орташа квадратты қалдықтар абсолюттік шама және варьерлік белгісі өлшенетін бірлікте ол да өлшеуде қызмет көрсетеді. Өзгеріс шамасының сараптамасы үшін вариация коэффициентері жиі қолданылады, орташа арифметикалыққа орташа квадратты қалдықтың дәрежесін көрсетеді:
=
Варияция коэффиценті арқылы бөлігінің ықтимал кернеулігінің дәрежесін салыстырады.
Күтілген нәтиженің қалыптасуына көптеген факторлар қатысады, онда әрине кездейсоқ өлшем болып табылады. Кездейсоқ өлшемнің бірі оның ықтималдылығының бөліну заңдылығы. Бөліністің сипаты мен түрі зерттелетін құбылыстың табиғатын және ортақ шартын көрсетеді.
Тәжірибеде көрсеткендей, әлеуметтік – экономикалық құбылыстардың бөлінісінің сипаттамасы үшін аса жиі қалыпты бөлінісін қолданылады.
Қалыпты бөлініс заңы былай дейді: Бір кезде жағдайдың бөлінісі үшін сипаттама, олардың шығыны өзімен тәуелсіз факторлардың үлкен санының біріккен әрекетінің нәтижесін береді. Фактолардың бірі иеленген әсерін білдірмейді. Тәжірибеде қабылданған бөліністің түсінігін тексеру үшін келісім категориясы қолданылады (империялық және теория аралығында) олар бөлініс заңдылығы туралы қабылданған гипотезді қабылдау немесе қабылдануды білдіреді, қалыты бөлініс ықтималдылығының теориясына келісілген кездейсоқ өлшем үздіксіз және оның бөлініс функциясы у=f(x) түрі болып табылады және х әрбір нүктесі үшін ықтималдылық бөлінісінің тығыздығын белгілейді.
Қалыпты графикалық функциясы у=f(x) түрін және х әрбір нүктесі үшін ықтималдылық бөлінісінің тығыздығын белгілейді. Қалыпты таратылымның диферинциалды функциясының графикасының маңызды қасиеті, ауданның, қалыпты шектелген қисық және осьімен үнемі 1 тең.
Қалыпты таратудың тығыздық функциясын қолдану (ықтималдылық) жиілігін білуді, күтілген өлшемнің пайда болуын білуге мүмкіндік береді.
Кездейсоқ өлшемнің бағасы үшін түсуге ықтималдылық тығыздығының интегралды функциясы қолданылады.
Берілген интервал - дан - дейін кездейсоқ өлшемнің түсу ықтималдылығы келесі түрде .
Достарыңызбен бөлісу: |