Сабақтың тақырыбы: Әшекей бұйымдар жасауға қолданылатын материал. Бисермен жұмыс

Бисердің шығу тарихы:

Бисер өнері – ертеден таралып, танылып келе жатқан, әшекей бұйымдар дайындаудың бір түрі. Бисермен жай суреттерден бастап өте күрделі түрлі-түсті жұмыстар жасауға болады. Қолдан жасалған бисер моншақтары Ресейде, шет елдерде өте жоғары бағаланады. Қазіргі кезде халық шығармашылығының осы түрі жаңа өрлеу үстінде, дамудың сатысында.

Бисер өнері өте нәзіктікті, әдемілікті, шыдамдылықты және фантазия мен шеберлікті талап етеді. Барлық қолөнер сияқты бисердің де тарихы бар. Бисердің шығу тарихы әйнектің пайда болуымен тікелей байланысты. Әйнектің қашан пайда болғанынан әлі күнге дейін дерек жоқ. Дегенмен әйнекті пайдаланудың ең алғаш құпиясын Финикия елі ашқан деген аңыз бар. Бұл аңызда Финикиялық көпестер әлемді кезіп жүр, Сирияға тоқталады. Өздеріне азық дайындау мақсатымен отқа қазан қою үшін аралдан үлкен тас іздейді. Ешнәрсе таппаған олар кемедегі селитраның (натрий қосындыларының) үлкен бөлігін пайдаланады. Жалынның ыстық температурасынан селитра еріп, өзен құмына араласып, сұйық әйнек болып аққан екен. Осылай ма, жоқ әлде басқа тәсілмен бе, әйтеуір әйнек дүниеге келген. Бірақ Финикиялық көпестердің бүкіл Жерорта теңізінің бойындағы халыққа әйнектен жасалған бұйымдар сатқандығы белгілі.

Жаңа сөздер:

Бисер – ұсақ моншақтарға берілетін жалпы түсінік

Стеклярус – ұзындығы 3 мм. түтікше тәріздес сумоншақ түрлері

Фурнитура– қосымша көмекші материалдар (түйме, ілгек, жіптер, қапсырма)

Композиция– бірнеше заттың көркем жиынтығы және құрастыру.

Жұмыс орнын ұйымдастыру:Бисермен тоқу жұмысы қызықты, әрі тез жүру үшін тек құрал-саймандардың түгел болуы ғана емес, жұмыс орнынды ыңғайлап алуда маңызды. Әсіресе, ол жер бисерді орналастыруға ыңғайлы болуы шарт. Ол үшін (бисерді орналастыру) бір бедерлі фланельді матаға, түрлі-түсті бисерлерді үйіп қою керек. Кей жағдайларда өте терең емес (5-10 мм) тәрелкеге салғанда ыңғайлы, бірақ әр түсті жеке тәрелкеге салған жөн, не болса жақтаулары биік емес қорапшалар пайдалануға болады. Бисермен жұмыс істегенде, сонымен қатар, жұмыс істейтін орын жарықпен жақсы қамтамасыз етілу керек. Болмаса көзді ауыртып, жиі шаршауға әкеліп соғады. Көзге демалыс беру үшін әр сағат сайын 10-15 минут үзіліс жасау қажет.

Техника қауіпсіздік ережесін сақтау.

тоқу үшін қажет заттар: себетке керек қоңыр, қызыл немесе сары моншақтар, гүлдерге – әр түрлі түсті моншақтар. Ең бірінші себетті тоқимыз. Тоқуды түп жағынан бастаймыз, яғни сым темірдің бір ұшына ортасына бірінші қатарға 5 моншақ, екінші қатарға 4 моншақ екінші ұшымен бекітеміз. Сымның екі жақ ұшынан жақсылап тартып, схема бойынша жалғастырамыз. Модельді орындауда шалып тоқу техникасы себетті тоқуға, параллельді тоқу әдісі – жапырақ және гүл тоқуға пайдаланады.

Тереміз:

5 моншақ басқа түспен (6,7,8,9 және 10-ші) гүлдің ортанғы бөлігі өткіземіз 1-ші және 2-ші моншақтардан;

4 моншақты (11,12,13,14-ші) өткіземіз 6,2 және 3-ші моншақтардан;

3 моншақты (23,24 және 25-ші) өткіземіз 19,5,10,9 және 8-ші моншақтардан.

Енді гүлімізге 5 моншақтан жапырақты қосамыз. Жұмыс жіпті 8-ші моншақтан шығарамыз. Жапыраққа дайындаған моншақты пайдаланамыз. Инеге 5 моншақты теріп, дөңгелекке бекітеміз де 8-ші моншаққа ілеміз.

Жұмыс жіпті 13-ші моншақты теріп дөңгелекке бекітеміз, өткіземіз 13-ші моншақтан. Жұмыс жіпті көшіреміз 17-ші моншақты іліп, өткіземіз 12,11,18 және 17-ші моншақтардан.

Үшінші жапыраққа қайтадан жұмыс жіпке 5 моншақтан теріп, өткіземіз 17,15,15,22 және 21 моншақтардан.

Тереміз 5 моншақты тоқимыз төртінші жапырақты, өткіземіз 21, 20,19,25 және 24 моншақтардан.

Бесінші жапырақты тоқу үшін 5 моншақты аламых дөңгелекке бекітеміз 24-ші моншақтан өткізіп жіпті бекітеміз, гүліміз дайын.

«Қуыршақтар»тоқу үшін бізге қажет қызыл, ақ, 2 көгілдір және 1 күлгін түсті моншақтар. Тоқу қуыршақтың бас киімінен басталады.

Тереміз:

2-3-ші қатар:сым темірдің бір ұшына 5 күлгін моншақты теріп береміз, екінші ұшын осы моншақтардың ішімен өткіземіз.

4-ші қатар:сым темірдің бір ұшына 2 күлгін, 4 ақ, 2 күлгін имоншақтар теріп, бекітеміз. Сым темірдің екі ұшын тартамыз, міне бас киіміміз дайын болды.

5-ші қатар: 1 ақ, 1 көгілдір, 1 ақ, 1 көгілдір, 1 ақ моншақтарды тереміз, екінші ұшымен моншақтардың ішімен өткізіп, бекітеміз.

6-шы қатар: 2 ақ, 1 қызыл, 2 ақ моншақтарды теріп, бекітеміз.

7-ші қатар: 4 ақ моншақты теріп бекітеміз, сым темірдің екі ұшынан тартамыз. Қуыршақтың басы дайын.

8-ші қатар: 2 ақ моншақты тереміз, қуыршақтың мойынын бекітеміз.

9-шы қатар: сым темірдің бір ұшына тереміз 3 ақ моншақ бекітеміз. 9-шы қатарда қуыршақтың иық пен қолдары орындалады. Ол үшін сым темірдің бір ұшына 2 қызыл, 9 ақ моншақ тереміз. Енді қайтадан кері моншақты бос қалдырып, 6 ақ моншақтардың ішінен шығарамыз, сым темірдің ұшын тартамыз.

10-шы қатар: 7 қызыл моншақ

11-ші қатар: 6 қызыл моншақ

12-ші қатар: 5 қызыл моншақ

13-ші қатар: 4 қызыл моншақты бекітеміз – бұл қуыршақтың белі.

Әр қарай берілген кесте бойынша қуыршақтың белдемшесін тоқимыз. Көйлектің түсін және белдемшесін тоқимыз. Көйлектің түсін және белдемшенің суретін немесе ою-өрнегін өзгертуге болады.

VI. Сабақты бекіту:

Енді оқушылардың бисер туралы түсініктерін тұжырымдап алу үшін «Ғажайып қоржын» ойыны ойналады. Ойынның шарты: қоржыннан асық алу арқылы сұрақтарға жауап беру.

Бисер дегеніміз не? (Бисер деген сөздің өзі ұсақ моншақтарға берілген жалпы түсінік. Ұсақ, домалақ, сопақ, әр түрлі хрусталь, шыны, металл, керамикалы материалдан жасалған моншақтарды бисер деп атаймыз)

Моншақ дегеніміз не? (Бисерлерден үлкендерін кәдімгі моншақ деп атайды)

Бисердің стеклярустен қандай айырмашылығы бар? (Стеклярустың бисерден айырмашылығы оның ұзындығы 3 мм. түтікше тәріздес келеді)

Бисермен жұмыс істеу барысында қандай техникалық қауіпсіздіктің ережелерін сақтау керек? т.б.

Тақырыбы: Фольга туралы түсінік. Фольгадан жылан бейнесін жасау.

Мақсаты: заттарды көз алдарына елестете отырып, жұқа фольгамен жұмыс

жасай білуді үйрету.

Білімділік: фольга материалының қасиеттерімен таныстыру,бұйым жасау

тәсілдерін меңгерту.

Дамытушылық: химияық жолмен алынған материалдарды пайдалану

дағдыларын арттыру, тұрмыстық бұйымдардың маңызы мен

қасиеті туралы ой пікірін кеңейту, шығармашылық қабілетін арттыру.

Тәрбиелік: тұрмыстық бұйымдарды ұқыппен пайдалану, табиғат

байлықтарын қорғай білу, қоршаған ортаны танып білуге

тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру, сұрақ-жауап, көрнекілік

Сабақтың көрнекілігі: үлгі шаблон
Сабақтың барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі.

а) Бүгінге айтар тілегің.

б) Сабаққа әзірліктерін бақылау.

Өткен сабақта алған білімдерін сұрақ- жауап әдісі арқылы қайталау.
ІІ. Жаңа сабақ.

Фольга – аллюминий мен қорғасын металдарының қоспасынан дайындалған материал. Оны зауытта шығарады. Фольганың жұқа және қалыңдау түрлері бар. Фольга қағаз сияқты жеке беттер түрінде де, орама түрінде де шығарылады. Фольга жұмсақ материал және ол тез умаждалады. Умаждалған фольганы тегістеп алуға болады. Ол суға ерімейді, топырақ астында шірімейді және жылуды жақсы өткізеді.

Фольганы радиоэлектроникада, электр жүйесінде, тамақ, дәрі өндірісінде, қорап түрлерін жасауға, құрылыста жылу жүйесіне кеңінен пайдаланылады.

Қалыңдау фольга қағаз, мата материалы сияқты жыртылмайды, оны қолданғанда керекті бөлігін қайшымен қиып алып пайдалану керек.

Фольга қайшымен жақсы қиылады.

Оған әртүрлі бедерлі өрнектер жеңіл, жақсы түседі. Фольгадан әртүрлі зергерлік бұйымдар жасауға болады.

Ізі бар, адымы жоқ.

(Жылан)

Ұстауға оны бәрі де қорыққан.

(Жылан)

ІІІ. Сарамандық жұмыс.

Жылан бейнесін жасау үшін жұқа фольганы пайдаланамыз.Жұқа фольга тез жыртылады және умаждалады. Фольганың бір бөлігін алып, оны қолыңмен қысып, домалақ пішінге келтіреміз. Алақанға салып айналдыра берсеңдер, ол тығыздала түседі. Домалақтардың көлемі әртүрлі болуы тиіс, өйткені жыланның басы үлкендеу болады да, денесі біртіндеп жіңішкере түседі.

Сабақтағы қауіпсіздік ережелерімен таныстыру

Фольганы аузыңа салма.

Жез сымның ұшын қасыңдағы балаға қаратпа.

Қолданылатын құрал саймандарды ұқыпты ұста.

Бізді пайдаланғанда қолыңа абай бол. Көзіңе жақындатпа.

Жұмыстың орындалу реті:

Жез сымды қалаған ұзындықта қиып алып тегісте.

Фольгадан жасалған домалақтарды алдын ала бізбен тесіп ал.

Жез сымның ұшын түйіндеп, оған алдымен кішкентай домалақтарды, содан соң үлкендеу домалақтарды тіз.

Ермексаздан көз, қатырма қағаздан тіл жасап, жыланның басына бекіт.

Дайын болған жыланды әртүрлі қозғалысқа келтіруге болады.
ІV. Сабақты қорытындылау.

V. Оқушылардың жұмысын бағалау.

Дайын жұмыстардан көрме ұйымдастыру.

Оқушылардың фольганың қасиеттеріне байланысты алған білімдері сұрақ жауап арқылы қорытындылау.

Жұмыс орындарын жинақтау.

VІ. Үйге тапсырма: келесі сабақтағы сарамандық жұмысқа қажетті

материалдарды жинақтап келу.

Тексерілді: Калиниченко Л.С

Пәні: математика

Күні: 09.03.2016

Сыныбы: 1 «Ә» сынып

Мұғалімі: Қайролла М.М

Тақырыбы: «Қызықты математикалық тапсырмалар»

Мақсаты:

1.Логика дегеніміз не? сұрағына қысқаша түсініктеме беру. Логикалық ойындардың бала дамуына ықпалы.

2.Оқушыларды шапшаң дұрыс ойлауға үйрете отырып олардың байқағыштығын, тілін, зейін т.б. танымдық қабілеттерін дамыту жолдары.

3.Топтық жұмыстар, шығармашылық тапсырмаларды орындауда, бір-бірімен татулыққа, достыққа жұмыс істей білуге баулу, шапшаңдыққа тәрбиелеу.

Түрі: жарыс

Көрнекілігі: әр түрлі қима сандар мен суреттер

Әдіс тәсілі: түсіндіру,сұрақ-жауап
Сабақтың барысы

I Ұйымдастыру кезеңі.

1.Миға шабуыл

көзбен ату

ойлау шапкасын кию

жалқау сегіздік

2. Ширату сұрақтары
1.Аюдың қысқы үйі

2.Қарша қыздың атасының аты.

3.Алма ағашында өсетін өсімдік

4.Адам дем алуына өте қажет газ.

II Топпен жұмыс

10-6+6 8-4+3 10+0-5

9-5+4 2+8-10

Сандардың құрамын анықта

Сергіту сәті

Екі өрнекті салыстыр

4+3*10-3 5-1*6+1 3+0*6-3

4+2*3+2 6-0*5+0
Шашылған цифрлардан өрнектер құрастыру

5 9 3 4 + - * 1 0 3 2

Графикалық диктант «Піл»

Өткенге шолу ауызша есептердің мәндеррін табу. Сұрақ-жауап

Теңдеу құрастырып келу

Оқушылардың кемшілік, жетістіктерін ескере отырып бағалау

Сабақтың барысы

І. Ұйымдастыру

Оқушылардың назарын аудару

Оқушыларды бақылау жұмысына даярлау
ІІ. Мақсат қою

Балалар, біз бүгін бақылау жұмысын орындаймыз. Біз бірінші рет емес осымен бесінші рет орындайын деп тұрық. Ережесін сендер білесіңдер, тағы да айта кетем:

• 
  құрал-жабдықтарыңның барлығы дерлік дайын тұруы
  
• 
  жан-жаққа алаңдамауың керек
  
• 
  көршіңе және өзге балаларға кедергі келтірмеу
  
• 
  өз бетімен орындау
  

ІІІ. Бақылау жұмысы