Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

жеке тәжірибеге енген білім, білік, дагды, қабілетгін жинагы немесе 
эмбебап жүйесі. Сондықтан, осы тұргыда жогары кәсіби білім беру ба- 
залык құзыреттіліктерді қалыптастыруга багыттапуы тиіс. Қүзырет бі- 
лім, білік, шығармашылық эрекеттің корытындысына сүйеніп, төмен- 
дегідей негізгі белгілерімен ерекшеленеді:
1) Көпқызметті күңделікті, кэсіби жэне элеуметтік өмірде кез- 
дескен кез келген жағдайдан шыға алады жэне кез келген мақсатты 
жэне міндетті шеше алады;
2) метапәнділік жэне пэнаралық - бүл түрлі жағдайда қолда- 
нылады;
3) зияттық дамуды, яғни дерексіз ойлауды, рефлексия, өзінің 
жеке үстанымын анықтай алуды, өзін-өзі багалауды, сын түрғысынан 
ойлауды талап етеді;
4) көпқырлылығы - түрлі акыл-ой үдерісін, зиятты біліктілікті, 
ақыл-ойды қажет етеді.
Отандық педагогикада «қүзыреттілік» үғымы көбіне кэсіби 
дайындық, кәсіби шеберлік пен мамандықты меңгеру деңгейі ретінде 
қарастырылып келеді.
Негізгі құзыретгіліктер жалпы орта білім беру саласында қалып- 
тасып, қандай да бір мамандықтың іргетасын құрайтын құрауыш- 
тардан тұратын базалық құзыреттіліктердің негізіне дайындайды. Э.Ф. 
Зеердің пайымдауынша, базалық құзыреттіліктерге жататындар:
- жаппығылыми ұғымдар - табиғат, қоғам жэне адамның іс- 
әрекетінің негізгі зандары;
- экономика мен мінез-қүлықты ұйымдастырудың негізін құрай- 
тын әлеуметтік-экономикалық;
- азаматгық-құқықтық;
- ақпараттық-коммуникациялык;
- политехникалық - техника мен технологияның, жаратылыс- 
ғылыми, автоматтандырылған өндірістік қызмет ету ұстанымы, бақы- 
лау жэне басқару жүйелері;
- жалпы кэсіби мамандықгар тобына қатысты.
Еліміздегі элеуметтік-экономикалық жағдайды, білім мазмүнын 
дамытудың бүгінгі жағдайын есепке ала отырып, Қазақстан Республи- 
касындағы 12 жылдық орта білім беру стандартында қабылданып 
отырған негізгі құзыретгіліктерді мэселенің шешімін табу (өзіндік 
менеджмент), ақпараттық жэне коммуникативтік қүзыреттіліктерді ка- 
лыптастырып дамыту көзделіп отыр. Олай болса, аталған құзырет- 
тіліктерді оқушылар бойында қалыптастыруды болашақ маман жоғары 
оқу орны қабырғасында меңгеріп шығады.
Сурактар мен тапсырмалар:
1. Педагогикалық үдеріс ұғымының мэнін ашыңыз.
2. Мұғалімнің іс-әрекет объектісі дегеніміз не?
3. Педагогикалық үдерістің белгілері мен сапа-касиетгеріне тоқгалыңыз.
136

4. Білім беру парадигмасы дегеніміз не?
5. Педагогикалық үдерістің субъект-субъеістілі катынас ұғымының мэнін 
ашыңыз.
2 такы ры п. ТӘРБИЕНІҢ МАҚСАТЫ, ОНЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК 
ТҰРҒЫДАН НЕГІЗДЕЛУІ

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: