Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

Кәсіптік бағдар жұмысының ерекшеліктері

жүктеу 2,48 Mb.

Pdf просмотр

бет	167/282
Дата	21.09.2023
өлшемі	2,48 Mb.
	#43484
түрі	Оқулық

1 ... 163 164 165 166 167 168 169 170 ... 282

Таубаева Ш.Т., Иманбаева С.Т.,Берикханова А.Е.Педагогика Оқулық. 2018 (1) (1) (1) (2)

4.10. Кәсіптік бағдар жұмысының ерекшеліктері.
Қазақстан
Республикасы Конституциясында «Әркімнің еңбек ету бостандығына,
қызмет пен кәсіп түрін еркін таңдауға құқығы бар», - деп атап көрсеткендей,
болашақ маманның кәсіби құзіретті болып шығуы қоғамның негізгі
сұранысы болып табылады.
Мектептегі
кәсіптік бағдар беру дегеніміз
-мектеп директоры,
мектептің оқу және тәрбие жұмысы бойынша директордың орынбасар-лары,
сынып жетекшісі, пән мұғалімдері, әлеуметтік педагог, психо-лог, қосымша
білім беру қызметкерлерімен бірлесе отырып оқушы-лардың бойындағы
темперамент, мінез - құлқындағы, іс - әрекетіндегі, қарым - қатынасындағы
қасиеттер мен қабілеттерін, ішкі жан дүние-сінің сұранысын негізге ала
отырып, болашақ мамандық таңдауға ық-пал ету, көмектесу.
Оқушыларға кәсіптік бағдар беру ХХ ғасырдың 60 жылдарынан
бастау алады. Оқушыларға кәсіптік бағдар беру теориясы мен әдісте-месі
А.Е.Голаншток, Е.А.Климов, П.П.Костенков, А.Д.Сазонов, В.Ф.Сахаров,
С.Н.Чистякова т.б. еңбектерінде жан - жақты зерттелген.
Кәсіптік бағдар беру оқушыларға болашақ мамандығын анық-тауға
көмек көрсететін әлеуметтік-экономикалық, психологиялық-пе-дагогикалық,
медициналық-биологиялық, өндірістік-техникалық жүйелерді түсіндіру
негізгі орын алады. Дұрыс таңдалған маман-дықтың оқушының
қызығушылығы мен қабілетіне сәйкес келуі, бола-шақта оған қуаныш пен
қанағат сезімін сыйлайды. Заман ағымына қа-рай қоғамда түрлі мамандыққа
сұраныс өзгеріп отырады, солай болған жағдайда да, оқушылардың өз
қажеттіліктері мен қабілеттеріне сай мамандық таңдауға дер кезінде
ақпараттық көмек беру керек.
Оқушы жастарға кәсіби бағдар беру жүйесінің құрылымы.
Оқушы
жастарға
кәсіби бағдар беру жүйесі мынадайқұрылымнан
тұрады: кәсіби
ағартушылық, кәсіби диагностика, кәсіби консультация, кәсіби таңдау,
кәсіби бейімділік.
Кәсіби ағартушылық жұмыс
оқушыларға қоғамда қалыптасқан
мамандықтар жүйесімен таныстыра отырып, олардың әлеуметтік-эко-
номикалық ерекшеліктері туралы талаптармен таныстырылуы тиіс. Мектеп
пен ата-аналар бірлесе келе, оқушылардың дұрыс мамандық таңдауына
белсенді түрде түрткі тудырып, мамандық таңдауға жан-жақты көмек
көрсетуі қажет.

213
Кәсіби диагностикалық жұмыс
арнайы мамандардың олардың мінез
құлқын зерделей отырып, жастардың таңдаған кәсібіне жарам-дылығын
белгілі әдістер арқылы тексеруі көзделеді. Жоғары жүйке жүйесінің
ерекшеліктері, денсаулығы, қызығушылығы, мотиві, құн-дылық бағдары,
мамандық таңдаудағы басты ұстанымы ескеріледі.
Кәсіби кеңес
арнайы мамандардың (психолог, педагог, дәрігер, сала
мамандары) кеңес беруі, таңдаған кәсібіне қойылатын талаптар-мен, жеке
басынан талап етілетін ерекшеліктермен таныстыру.
Кәсіби таңдау
жеке тұлғаның еркімен өзіне қажетті маман-дықты
таңдауы. Жоғары оқу орындары мен арнайы оқу орындарының оқуға
түсушілерге қоятын талаптарына сай болуы.
Кәсіби бейімділік
мектеп түлегінің кәсіби қызметке араласуына,
өндіріс жүйесіне, еңбек ұжымына, жұмыс жағдайына, мамандықтың
ерекшеліктеріне бейімділігі. Адамның бейімділік сапасы мамандық-тың
дұрыс таңдалғанын көрсетеді.
Кәсіптік бағдар беру жұмыстарының тәрбиелік сипаты.Кәсіптік бағдар
жұмысында тұлғаға бағдарланған тәрбие технологиясы негізгі орын алады.
Егер мектепте тұлғаның оқушылардың жас ерекшелік-теріне сай, кәсіби
таңдауы дұрыс қалыптасса оның өмір жолын айқын-даудың негізі
қалыптасты деп тұжырымдауға болады. Мектептің әр са-тысына қарай
жүргізілетін кәсіби бағдар беру еліміздің түрлі сала-дағы жетістіктерінен
оқушыларды хабардар етіп, өмірдегі өз жолын табуға көмектеседі.
Бұлретте тәрбиенің ұстанымдары: теория мен практиканың, ғылым
мен білімнің, адам мен табиғаттың бірлігі, еңбекке деген сүйіспеншілік, өзін
-өзі дамыту, жетілдіру негізінде дамиды.
Мектептегі кәсіптік бағдар бойынша сынып жетекшілері мен
педагогтардың

жүктеу 2,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 163 164 165 166 167 168 169 170 ... 282