Тақырып: Түйсінудегі сенсорлық депривация

Экстероцептік түйсіктер ең үлкен түйсіктер тобын құрайды. Бұл түйсіктердің қызметі сыртқы дүние ақпаратын адам сезіміне жеткізу жəне қоршаған ортамен үздіксіз байланысты орнату. Барша экстероцептік түйсіктер тобы шартты түрде аралық (дистантные) жəне түйісу (контактные) түйсіктері деп аталған екі бөлікке жіктеледі.

Түйісу түйсіктері əсерлердің дене бетіне немесе сезу мүшелеріне тікелей жанасуынан іске қосылады. Мұндай түйсіктердің мысалы ретінде тері сезуі мен дəм сезуін келтіруге болады.

Аралық түйсіктері тітіркендіргіштердің сезімтал мүшелерге біршама қашықтықтан əсер етуінен туындайды. Бұл топқа жататындар: иіс сезу, есіту жəне көру түйсіктері.

Қорытынды

Сонымен, бұл әртүрлі және әрқашан қатаң классификацияға бейім емес құбылыстар SD жағдайларда заттардың (құбылыстар, оқиғалар, адамдар, кәсіптер) мәні қалай өзгеретінін көрсетеді. Көптеген авторлар мұндай «маңыздылықтың өзгеруін» СӨК (Сананың өзгертілген күйлері) тән белгісі ретінде таниды. А.Людвигте бұл өзгеріс оқиғалардың, идеялардың, түйсіктердің маңызының артуы құбылыстары арқылы ғана нақтыланады. В.Фазинг сонымен қатар СӨК-нің маңызды сипаттамасы ретінде психикалық өмірдің кез келген мазмұнының мәні немесе маңызының өзгеруін атап көрсетеді. Оның пікірінше, СӨК-де белгілі бір ойлар мен оқиғалардың терең маңызды, үлкен шығармашылық немесе мистикалық мәнге толы екенін сезіну өте жиі кездеседі (қалыпты күйге оралғанда бұл ойлар қызықсыз немесе күлкілі болып көрінеді). Маңыздылық өзгеру құбылыстарының негізінде мотивациялық-семантикалық жүйелердің түрленуі жатыр.