348
мотивациясын кҥшейтедi, оқушылардың тiлге деген қызығушылығын
арттырады, оқуға деген белсендiлiгiн арттырады, оқытудың дәстҥрлi
ҧйымдастыру формасынан шығып, оқытуды даралауды кҥшейтуге кӛп кӛмегiн
тигiзедi.
Электронды оқулықта берiлген мәтiндiк материалдар белгiлi бiр қатынас
жағдаяттарында қолданылатын сӛйлемдердi қҧрайды. Сҧхбаттар кӛлемi
жағынан шағын және жеңiл жатталады. Сҧхбаттық жағдаяттар қазақ тiлiнде
бiр-бiрiне сҧрақтар қойып және жауап қайтара алуға ҥйретедi. Сонымен қатар
берiлген тақырып тӛңiрегiндегi сӛйлемдер мен әңгiмелердi микрофонның
кӛмегiмен компьютерге басып, ӛздерi тыңдап, ӛзiн-ӛзi тексеруге, дҧрыс
сӛйлеуге кӛмектеседi.
Мысалға, электронды оқулықтағы бiр тақырыпқа тоқталатын болсақ,
алғашында сол тақырып бойынша мәтiн берiлген.
1. Осы мәтiндi оқушы тыңдайды, оқиды, сонан соң барып тақырыптық
сӛздiктерге кӛңiл аударады.
2. Жаңа сӛздердiң аудармасын iздеп тауып алғаннан кейiн, сол сӛздермен
басқа жағдаяттарда қолдануға болатын сӛйлемдер қҧрастырады.
3. Осы қҧрастырған сӛйлемдерiн қолдана отырып жағдаяттар
ойластырады.
4. Ӛздерi ойластырған жағдаяттарды қолдана отырып сҧхбат
қҧрастырады.
5. Сҧхбаттарды бiрiншi жақтан қҧрастырғаннан кейiн, оны ҥшiншi жаққа
аударып айтып бередi.
6. Берiлген тақырып кӛлемiнде тҥрлi жаттығулар мен тапсырмалар
орындайды.
7. Сӛйлемдегi сӛздердiң орын тәртiбiн дҧрыс қою арқылы сӛйлем
қҧрастырады.
8. Сӛйлемдегi жетпей тҧрған сӛздi табу арқылы, сӛйлемнiң мағынасын
тҥсiнуiн аңғартады.
9. Компьютермен сҧхбаттасу арқылы қойылған сҧраққа дҧрыс жауап бере
алатындығын кӛрсетедi.
10. Әңгiменi қостай отырып, сол тақырып кӛлемiнде сӛйлесе
алатындығын байқатады.
11. Сӛйлемдегi сӛздердiң жалғауларын дҧрыс қоюы грамматиканы
тҥсiнгендiгiн бiлгiзедi.
12. Сӛйтiп кӛптеген жаттығулармен тапсырманы дҧрыс орындағанда
барып ӛз ӛмiрiнде осы тақырыпты қолдана отырып әңгiме қҧрастыруға дейiн
жетедi.
Электронды оқулықтар оқушылардың
- бiлiм
деңгейiн тереңдетуге;
- ауызекi тiлде сӛйлей бiлу дағдыларын қалыптастыруға;
- ӛз бетiнше iздену қабiлетiн қалыптастыруға;
- ойларын дамытуға;
- студенттердiң сӛздiк
қорының молаюына;
350
алгоритмін айқындауға, қажетті қҧралды таңдауға, дайын немесе ӛзінің
программалық қамтамасыздандырылуын қосуға, яғни электрондық оқулықты
бҥтіндей тиімді ӛңдеу жҧмыстарын жҥргізуге кӛмек береді.
Электрондық
оқулықтарды
қҧру
технологиясы.
Электрондық
оқулықтарды қҧру технологиясы кӛп еңбекті қажет етеді және келесі
этаптардан тҧрады:
Электрондық оқулықтарды жасаудың мақсаттары мен міндеттерін
анықтау;
Электрондық оқулықтар қҧрылымын жасау;
Оқулық тарауы мен тақырыбы бойынша мазмҧнды дайындау;
Электрондық оқулықтардың жекелеген қҧрылымдары сценарийлерін
әзірлеу;
Программалау;
Апробация
Апробация нәтижесі бойынша электрондық қҧралдар мазмҧнын тҥзету;
Қолданушы ҥшін әдістемелік қҧралды дайындау.
Бҥгінгі білім беру жҥйесіндегі оқытудың мазмҧнды аспектісі-
оқушыларды терең, жан-жақты әрі ғылым мен тәжірибе талаптарына сай
келетін біліммен қаруландыру мақсатын кӛздейді.
Электрондық оқулықтармен оқыту жҥйесінің пән сапасын арттырумен
қатар бірқатар пайдалы жақтары бар. Біріншіден, сыныптардағы барлық
оқушыны жҧмыспен қамтамасыз етеді, әрбір оқушының белсенді қатысуын
қадағалайды, белсенділігін оятуға тҥрткі болады. Екіншіден, әр оқушы ӛзіне
тән қарқынмен ӛз білімінің деңгейінде жҧмыс жҥргізеді. Қойылған мақсатқа
жету ҥшін қажетті тӛзімділікті қалыптастырады. Ҥшіншіден, оқушы ӛз
еңбегінің нәтижесін кӛріп, ӛзін-ӛзі бағалайды. Ӛз бетімен жҧмыс істеу біліміне
әсер етпей, мінез-қҧлқына да зор ықпалын тигізеді. Оқушыларды
тиянақтылыққа, бастаған ісін жемісті аяқтауға тәрбиелейді, жауапкершіліктерін
оятады. Бҧл ӛз ретінде оқушының ізденімпаздығын, шығармашылық қабілетін
дамытады.
Электрондық оқулықтардың тиімділігі мынада:
оқушы арнайы бағдарламамен жҧмыс істейді;
оқушы білімі компьютерлік жҥйе
арқылы бағаланады;
иллюстрациялық әдіс кӛп қолданылады;
қисынды ойлау жҥйесінің дамуына тҥрткі болады;
берілген тапсырмаға деген қызығушылығын арттырады.
«Білім мҧнарасы» электрондық оқулықтарда оқушыларға 13 сабақ
математика, әліппе және уақыт, жол жҥру ережесі берілген. Әрбір сабақта 1,5-2
минут дикторлық мәтін, содан соң балаға сабақ материалдарымен ойнауға
мҥмкіндік туады. «Супер-интеллект» электрондық оқулықтардағы болса,
оқушыларға бағдарлама оқыту, жаттығу, ойын және тестілеу етіп бӛлінген.
Оқыту кезінде оқушыға әртҥрлі анықтама, нҧсқау берілген.
Электрондық оқулықтар бойынша оқушы тапсырманы қызыға
орындайды. Сонымен қатар ӛз қатесін ӛзі табады, ӛзін-ӛзі бағалауға ҥйретеді.