«ШОҚан оқулары 19» Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары

329
 
 
МҦҒАЛІМНІҢ ЖҦМЫСЫНДАҒЫ  
ЭЛЕКТРОНДЫ ЖУРНАЛДЫҢ МАҢЫЗЫ 
 
Қҧттықожаева Ш.Н., Бақытжанҧлы Д. 
Кӛкшетау қ., Ш. Уәлиханов атындағы Кӛкшетау мемлекеттік университеті 
 
Электрондық  журналдар  мен  кҥнделіктер  баяу,  бірақ  дҧрыс  жолмен 
мектептердің кҥнделікті ӛмірлеріне кіріп бара жатыр. Білім беру ӛмірдің басқа 
салаларынан  артта  қалмауы  тиіс,  ӛйткені  мектептер  болашақ  қоғамда  ӛмір 
сҥретін  адамдарға  тәрбие  береді.  Келешек  кҥнді  компьютер,  интернет  және 
басқа да жаңа ғасырдың техникалық қҧралдарсыз елестету мҥмкін емес. 
Бағдарламада  интуитивті  тҥсінікті  интерфейс  болады  және  ол  дәстҥлі 
сынып  журналын    кӛрсетеді.  Жҧмыс  істеудің  негізгі  әдістері  ӛте  қарапайым 
болып, 
дербес 
компьютерді 
қолданудағы 
қабілеттері 
әртҥрлі 
пайдаланушыларға  бағдарламаны  оңай  меңгеруге  мҥмкіндік  береді.  Сонымен 
қатар бағдарлама жҧмысы уақытты ҥнемдеп мҧғалімді кҥнделікті әрекеттерден 
босатады.  Бағдарлама  тақырыптық  жоспарлауды  автоматты  тҥрде  жҥргізеді, 
сондай-ақ бҧл мҧғалімге және әкімшілікке оқу ҥдерісін бақылауға және қажетті 
жағдайда ӛзгеріс енгізуге мҥмкіндік береді. 
Бағдарлама мектептің бастапқы дерекқор негізінде жҧмыс жасайды, яғни 
бҧл мектепті бірнеше дерекқорларды қолданудан босатады. 
Барлық  пән  мҧғалімдердің  істерінде  сыныптың  электрондық  журналын 
пайдалану мектептің бірыңғай ақпараттық кеңістігінің қҧрастырылуына әкеледі 
және  осы  кеңістікте  мҧғалімдер,  әкімшілік  және  оқушылардың  ата-аналары 
біріккен  қҧрылымда  болады.  «Электрондық  сынып  журналын»  енгізудің 
мақсаты оқушылардың ҥлгерімін есептеуді қағаз қалпынан электрондық кҥйге 
айналдыру ҥшін жасалынады, яғни есептеу ҥдерістерін автоматтандыру. 
«Электрондық сынып журналының» артықшылықтары: 
1. Оқушылар,  ата-аналар  және  мектеп  әкімшілік  алдында  педогогикалық 
жҧмыстың «айқын» болып кӛрінуі; 
2. Аралық және қорытынды бағалардың әділ қойылуы; 
3. Сыныптың және кейбір оқушылардың оқу ҥлгерімін жалпы болжамдау; 
4. Оқушылардың  сабаққа  қатысуын,  оқу  тақырыбын  болжау  және 
мҧғалімдердің  бағдарламаларының  орындалуын  бақылауды  оңай  жасауға 
болады; 
5. Ақпараттық  қауіпсіздік  тәртіптерін  сақтау  жағдайында  журнал 
деректерінің жоғары қорғалған болып есептеледі. 
Біріншіден,  біз  пән  мҧғаліміне  электрондық  журналмен  жҧмыс  жасауға 
барлық  жағдайларды  әзірлейміз.  Бірыңғай  жергілікті  желі  мектептегі  барлық 
компьютерлерді біріктіреді. 
Менің  ойымша,  пән  мҧғалімі  ӛз  орнында  және  тек  жҧмыс  уақытында 
электрондық жҧмыс істеу керек. Ақпараттық технологиялар мҧғалімнің еңбегін 
іс  жҥзінде  оңтайландыру  керек,  яғни  оның  жҧмысы  кҥрделі  болмауы  қажет. 
Мҧғалім  электрондық  журнал  арқылы  кҥнделікті  оқушылар  ҥлгерімін 

330
 
 
автоматты тҥрде есептеп, осы жҧмыстың нақты артықшылықтарын кӛруі тиіс. 
Электрондық журналмен жҧмыс уақытты ҥнемдеуге міндетті. 
Бірақ  бҧның  барлығын  жҧмыс  істету  ҥшін  мектеп  әкімшілігі  семинар 
ӛткізуі тиіс және оның басты идеясы «электрондық журнал» бағдарламасының 
пән  ҧстаздарының  және  сынып  жетекшілердің  жҧмысын  оңтайландыратын 
нақты мҥмкіндіктерін кӛрсету. Оқу барысында бағдарламамен жҧмыс істеудің 
негізгі  технологиялық  тәсілдері  меңгеріледі.  Мектептің  барлық  мҧғалімдердің 
бағдарламамен жҧмыс істеуді ҥйрену ӛте маңызды болып есептеледі.  
«Электрондық  журналды»  енгізудің  елеулі  кедергісі  бҧл  –  мектепте 
электрондық  қҧжаттың  ресми  мәртебесінің  болмауы,  яғни  дәстҥрлі  журналды 
онымен ауыстыруға болмайды. Сондықтан сынып журналын электрондық және 
дәстҥрлі кҥйде жҥргізу қажеттілігі туындады.  
«Электрондық  журналмен»  жҧмыс  барлық  мҧғалімдерге  міндетті 
болғандықтан,  ақпараттың  уақытында  енгізілуі  және  қорытынды  бағалардың 
әділеттілігі  нәтиженің  кӛрсеткіші  болып  табылады.  Мҧғалімдер  тап  болатын 
қиыншылықтарға  мониторинг  жҥргізіледі  және  жҥйеге  байланысты 
нҧсқамалық семинарлар болады. 
Электрондық  сынып  журналы  бҧл  –  дерекқор,  автоматтандырылған 
ақпараттық-аналитикалық жҥйе кіретін бағдарламалық қҧралдардың кешені. 
Электрондық журнал мен кҥнделікті енгізу мектепті ақпараттандырудың 
жаңа  стандарты  болып  табылады.  Ол  мектептің  заманның  ақпараттық-
коммуникациялық  технлогиялардың  жаңа  сатысына  кӛтеріліп,  оның  барлық 
талаптарына сәйкес болуға мҥмкіндік береді.    
  
 
 
МОДЕЛЬ «КОГНИТИВНЫЙ ДИССОНАНС» 
И КОГНИТИВНЫЕ ХАРАКТЕРИСТИКИ ИНДИВИДА 
 
Маренко В.А., Лучко О.Н. 
Институт математики им. С.Л. Соболева СО РАН, г. Омск 
Омский государственный институт сервиса, г. Омск 
marenko@ofim.oscsbras.ru
, 
o_luchko@rambler.ru
 
 
Введение.  Каждое  социально-экономическое  исследование  учитывает  те 
или  иные  когнитивные  факторы  личности.  Например,  социальная 
напряженность  возникает  в  силу  социальной  дезадаптации  индивидов  как 
элементов  социума  и  проявляется  в  виде  отсутствия  приспособления  к 
социальным  изменениям, 
повышенной 
политизации 
и 
агрессивных 
настроениях. Свойство индивидов, когнитивный диссонанс, представляет собой 
состояние  потенциального  участника  социальных  конфликтов,  поэтому 
исследование рассматриваемого феномена актуально и целесообразно. 
Цель  работы  –  анализ  когнитивного  диссонанса  и  других  когнитивных 
характеристику представителей молодежной среды. 

331
 
 
Задачи исследования следующие: 
–анализ  когнитивных  характеристик  индивида  с  применением  нечетких 
множеств; 
–построение  когнитивной  модели  объекта  исследования  в  виде 
когнитивной карты; 
–проведение  компьютерного  эксперимента  для  проверки  адекватности 
сформированной модели. 
Большой  вклад  в  разработку  моделей  индивидов,  участников 
нестабильных  социальных  процессов,  внесли  следующие  ученые.  Волынчук 
А.Б.  и  Радько  К.С.  построили  словесный  и  семантический  портреты 
представителей  молодежной  среды  с  протестным  настроением  [1,  2].  Беляева 
Н.А.  предложила  способ  измерения  социальной  напряженности  в  виде 
эмпирических индикаторов по дифференциации доходов населения и их связи с 
социальной напряженностью [3] и т.д. 
Изучение когнитивных характеристик личности 
Когнитивный 
показатель 
«самооценка». 
В 
настоящее 
время 
компьютерной  метафоры  мозга  уже  недостаточно  для  изучения  деятельности 
человека. Необходим когнитивный анализ эмоциональной сферы.   
Под  влиянием  оценки  окружающих  членов  социума  у  личности 
складывается  собственное  отношение  к  себе,  к  отдельным  формам  своей 
активности:  общению,  поведению,  деятельности,  переживаниям.  Т.е. 
формируется  самооценка,  которая  бывает  оптимальной  и  неоптимальной, 
завышенной или заниженной. Нами проведены эксперименты по определению 
самооценки среди студентов вуза. Низкой самооценке соответствуют баллы от 
30  до  40.  Значения  50-60  –  средняя  самооценка.  Баллы  от  70  до  90  говорят  о 
высокой самооценке. На рисунке 1 представлены нечеткие множества, которые 
показывают  степень  выраженности  исследуемого  свойства.  Ось  абсцисс  –  
величина  самооценки  в  баллах.  Ось  ординат  –  функция  принадлежности 
значений соответствующим нечетким множествам. 
 
А     
а                                                                       б 
Рис. 1. Нечеткие множества «самооценка»