Ағылшын тілін оқытуда заманауи әдістемелер мен тиімді педагогикалық технологияларды қолдану

Болашақтың бүгінгіден де нұрлы болуына ықпал ететін адамзат қоғамын алға апаратын күш тек білімде ғана. Қай елдің болмасын өсіп өркендеуі өркениетті дүниеде өзіндік орын алуы оның ұлттық білім жүйесі деңгейінің даму бағытына байланысты. Бұл күнде білім берудегі ескі мазмұнының орнына жаңасы келуде.

Әлем елдерінің біразы игерген әдіс- тәсілдер мен технология бұл күнде әрбір мұғалімнің басты құралы болып отыр. Технология дегеніміз – «техно» латын тілінен алғанда, шеберлік, іскерлік әдіс деген мағынаны білдіреді. Яғни, технология бір істі орындағанда қолданылатын тәсілдер жиынтығы жүйесі, ілімі.

Ал, инновация деген сөздің қазақша аудармасы «жаңару,жаңалық» деген мағынаны білдіреді. Қазіргі кезде оқушының оқу танымдық әрекетін қалыптастыруда оқытудың жаңа заманауи әдістемелері мен тиімді педагогикалық технологияны оқу үдерісіне енгізудің маңызы ерекше.

Педагогикалық технология, біріншіден, білім беру үдерісінде оқушының өз әрекетінің құрылымы мен мазмұны; екіншіден, алға қойған мақсатты диагностика арқылы айқындап, мақсатты орындап отыру жолын қадағалап отыру; үшіншіден, оқыту ісінің тұтастығы, оқушының ынта-ықыласынан, қызығушылығынан, қабілетінен, өз бетімен ізденуінен және танымдық қызметін басқарудан тұрады.

Қазіргі кезде оқушының оқу танымдық әрекетін қалыптастыруда оқытудың жаңа заманауи әдістемелері мен тиімді педагогикалық технологияны оқу үдерісіне енгізудің маңызы ерекше.

Жаңа педагогикалық технологияны меңгеру мұғалімнің кәсіптік адамгершілік рухани және тағы басқа көптеген ұстаздық келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді. Әр педагогтың сабақта жаңа технологияны қолдануы дегеніміз – оқытудың әртүрлі әдіс –тәсілдерін сабақта тиімді пайдалану деген сөз. Әдіс –тәсілдер сабақта берген материалдың көлемі мен мазмұнына,қажеттілігі мен сапасына байланысты әр түрлі болып бөлінеді.

П.К. Селевко педагогикалық технологияларды мәнділігіне,қолданылуына, ұйымдастырылуына қарай төмендегі топтарға бөледі.

1. Қолдану деңгейіне қарай (жалпы педагогикалық, пәндік, жеке әдістемелік, модульдік)

2. Философиялық негізіне қарай: материалистік, идеалистік, диалектикалық, ізгілікті, ғылыми т.б)

3. Психикалық дамудың жетекші факторына қарай (биогендік, социогендік, психогендік)

4. Ғылыми тұжырымдамасына қарай (ассоциативті-рефлекторлық, гештальт технология, дамытушылық)

5. Тұлғалық құрылымдарға бағыттылығына қарай (ақпараттық, әрекеттік, эвристикалық, өзін-өзі дамытушы)

6. құрылымдық және мазмұндық сипатына қарай (білімдік және тәрбиелік, жалпы және кәсіби бағытты, технократтық және гумандық) деп бөлген.

Дұрыс таңдалған технология көп жағдайда білім сапасын едәуір арттыруға және білім стандарты бекіткен оқу материалын оқушылардың 100 пайызға меңгеруін қамтамасыз етеді.

Сабақ оқу үрдісінің негізгі формасы. Қызықты сабақтар мұғалімнің ашқан жаңалығы, өзіндік қолтаңбасы. Заманауи әдіс-тәсілдерді тиімді қолданып дұрыс құрылған сабақ жоспары әр шәкірт жүрегінен орын табары сөзсіз.

Қазір әр мемлекеттің алдында ғылым- білім саласында өзінің ұлттық, өзіне тән білімді адамның шығармашылық, тұлғалық моделін сомдап шығару мәселесі тұр. Шығармашылық тұлға –өзін қоршаған ортаны түсіне алатын санасы жоғары, белгілі бір құбылысқа деген өзіне тән ғылыми көзқарасы бар тұлға.

Ағылшын тілін оқыту қиын да қызықты жұмыс. Сондықтан бүгінгі күні дәстүрлі оқыту арқылы балаға толыққанды білім бере аламын деп айту қиын. Себебі қазіргі оқушылардың ой санасы жақсы дамыған. Қазіргі заман ғылым мен технология заманы.

Дәстүрлі оқыту балада білім, білік, дағды алуға қажетті ақыл-сана бар деп есептеп, сол ақылға дайын білімді құю керек деген көзқараста, ал жаңаша оқыту бал бойындағы табиғи қабілеттерді жаңа белестерге көтеруді мақсат тұтатын принциптерге негізделген.

АҚШ дамыған ел дейміз, себебі олар білім саласына баяғыда –ақ ден қойған. «Мерит деп аталатын ұйым құрып, оған жыл сайын ең үздік, дарынды деген 600 бала алынып жеке дайындалған. Бұл балаларға инновациялық технологияландырылған білім берудің жүйесін пайдалана отырып, оларды әр белестен асырып отырған. Жыл сайын осындай дарежеге 600000 оқушыны жеткізіп отырған ел неге дамымасқа?

Бүгінгі таңда П.М. Эрдниевтің «Дидактикалық білімдерді шоғырландыру» (У.Д.Е), Д.Б. Эльконин мен В. Давыдовтың «Дамыта оқыту технологиясы», Ш.А. Амонашвилидің «Ізгілікті – тұлғалық технологиясы», «Қарқынды оқыту технологиясы», В. М. Монаховтың, В.П. Беспальконың және басқа да көптеген ғалымдардың технологиялары кеңінен танымал.

Қазақстанда Ж. А. Қараевтың, Ә. Жүнісбековтың, М. Жанпеиісованың, Қ. Бітібаеваның және басқа ғалымдардың оқыту технологиялары белсенді түрде қолданылуда.

Халқымыздың рухани көсемі А. Байтұрсынов «Мұғалім әдісті көп білуі керек, оларды сүйеніш, қолғабыс нәрсе есебінде қолдану керек» деген сөзін басшылыққа ала отырып, сабақтарда жаңа технологиялық әдістерді қолданып отыруға болады. Атап айтқанда, «Деңгейлеп, саралай оқыту», «Ұжымдық», «Ойын технологиясы», «Модульдік технология», т.б. осы технологиялардың ішінде оқушының ойлау қабілетін дамытуға ықпал ететін жаңаша оқытудың бір түрі – оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы. Мысалы, 6-сыныпта өткізген «What nice weather?» тақырыбындағы сабақты айта кететін болсақ, сабақ ой ашардан басталады. Оқушылар көзін жұмып Чайковскийдің «Жыл мезгілдері» шығармаларынан «Көктемді» тыңдайды. Музыка тоқталып көздерін ашқанда, жыл мезгілдері болып киінген 4 оқушы тұрады. Бұл арине оқушалар үшін «сюрприз». Осындай ерекше әсерден кейін қандай оқушы болса да тағы нендей жаналық болады, не біліп не үйренер екенмін деген қызығушылықпен сабаққа қалай белсене араласып кеткендігін білмей де қалады. Бұл сабақтың нәтижесі әрине өте жоғары болды. Топтағы барлық оқушылар жақсы бағалар алды.

Сын тұрғысынан ойлау әдісі, оқытуда дамыған технологияға жатады. Бұл иллюстративті –түсіндірмелі, өз бетімен іздену, проблемалық, шығармашылық, ойын, пікірсайыс, өзін өзі дамыта оқыту әдістерінің жинағы.