Сенбiлiк сауалнама

№90 (5753) 27 ШIЛДЕ 2019 ЖЫЛ

3

almaty-akshamу.kz

 almaty-aksham@mail.ru

ОЙ. ПIКIР. ЏСЫНЫС

ЌР АУДАН МЕГАПОЛИСТIЃ

АЙНАСЫНА АЙНАЛУЫ ТИIС

«Тџран» университетiнiѓ ректоры Рахман АЛШАНОВ Алматыныѓ ендiгi даму

баѕдары т5ѓiрегiнде жќне «Шетсiз ћала» тџжырымдамасы туралы «Алматы аћшамы»

газетiне пiкiр бiлдiрдi.

– Президент Ћасым-Жомарт Тоћаев-

тыѓ тапсырмасына сќйкес Алматы «Шетсiз

ћала» ћаѕидаты бойынша дамитын болады.

Ћала ќкiмi жаѓа баѕыттарды белгiледi.

Ћаланыѓ жаѓа ќкiмiнiѓ жаѕдайды меѓ-

гергенi кѓiлге ћонады. Оныѓ бџл салада

тќжiрибесi мол, шаруашылыћћа бейiм

екенiн байћау ћиын емес. Ќлбетте,

Баћытжан Ќбдiрџлыныѓ Ћазаћстанныѓ

Премьер-Министрi болып, облыс ќкiмi

болып жџмыс iстегенi белгiлi, мегаполистiѓ

мќселелерiне кќсiби тџрѕыда келуi де содан.

Шањар ќкiмi мегаполистi жаѓа баѕыт, жаѓа

баѕдармен жаѓѕыртпаћшы.

Бiз орталыћты дамытудамыз, ал шалѕай

аудандардыѓ проблемалары ћалыс ћалып,

халыћћа ћызмет крсету саласы тиiстi

деѓгейде емес. Адамдар з тџраѕынан

алысћа џзамай, ќлеуметтiк-мќдени нысан-

дардыѓ жаяу жететiндей жаћын орналасћа-

нын ћалайды. Мќселен, ћала басшысы 4 мыѓ-

ѕа жуыћ тџрѕыны бар ыћшамаудандарды

мысалѕа келтiредi.  Расымен онда ештеѓе

жоћ. Тџрѕындарѕа ќлеуметтiк нысандардыѓ

болуы маѓызды. Айталыћ, тџрѕын љйлердiѓ

бiрiншi ћабаттарында шаѕын дљкен,

дќрiхана, шаштараздыѓ болуы ыѓѕайлы.

Ќлбетте, мџндай жаѕдайда адамдар ол

жаћта мiр сљргiсi келмей, ћалаѕа келудi

ойластырады. Мен Алмалы ауданына

ћарасты «Тастаћ» ыћшамауданы мќслиха-

тыныѓ депутаты ретiнде бџл мќселенi

жаћсы бiлемiн. Былай ћарасаѓыз, бџл жер

ћаланыѓ ортасында тџр. Дегенмен,

тџрѕындармен болатын кездесулерде олар

кинотеатрдыѓ, ћарапайым ћыдыруѕа

арналѕан сквердiѓ жоћтыѕына назданады.

Ал ћалаѕа жаћында ћосылѕан аудандар

туралы не айтуѕа болады? Адамдар

мегаполисте мiр сљре отырып, мџндаѕы

ркениет игiлiгiнiѓ жоћтыѕына наразы.

Ћала билiгi бар назарын ћаланыѓ орталыћ

блiгiне аударып келдi. Мџны бiр есептен

дџрыс љдерiс деп баѕалауѕа болатын шыѕар.

Ендi, мiне, ћаланыѓ шет аймаћтарын

дамытуѕа бiлек сыбана кiрiспекпiз. Яѕни

жаѓа жџмыс орындары ашылады. Ауызсу

мќселесiне келер болсаћ, суы жоћ ауылдар

ћаншама?! Егер шындап кiрiссек,

шешiлмейтiн мќселе жоћ. Су болу љшiн

тозыѕы жеткен ћџбырларды ауыстырып,

жаѓа желiлердi салу ћажет. Осындай мќсе-

лелер электр ћуатында да бар. Кейбiр

кшелерде, тiптi, ћала орталыѕында да

жарыѕы жоћ жерлер бар екен. Осыдан

криминогендiк жаѕдай туындайды. Бљгiнде

орталыћ кшелердегi жарыћ жљйесiн

жаѓѕыртуѕа 2 млрд. теѓге ћаражат блiндi.

Осы аћша есебiнен мљлдем жарыѕы жоћ

кшелердi жарыћтандыруѕа баѕыттау керек.

Сол кезде ћосымша ћаражаттыѓ да керегi

шамалы болады. Жол мќселесi де сын

ктермейдi.  Ќлеуметтiк нысандар аз дедiк,

коммуникация мен инженерлiк, клiк

инфраћџрылымдары жаѓалауды, ћайта

жасаћтауды ћажет етедi. Тџрѕындарѕа

ћарапайым ауызсу, газ, жарыћ керек.

Тџрѕындардыѓ саны артћан сайын ќр

ауданныѓ ћолайлы ќлеуметтiк инфраћџры-

лымы болуы маѓызды. Мектеп мќселесi де

љлкен маѓызѕа ие. Тозыѕы жеткен мекеме-

лердi ћайта жндеуден грi жаѓа мектептер

ћџрылысын жљргiзу дџрыс. Бџл мќселе

бойынша бџѕан дейiн ешћандай есеп-

ћисап жљргiзiлмеген екен. Ескi ѕимаратты

жндеуге кететiн ћаражатћа жаѓа ѕимарат

тџрѕызуѕа болады. Ал мекеменiѓ жанынан

мекеме тџрѕызу бџл мќселенi тљбегейлi

шешпейдi. Яѕни бiз жеке инвесторларды

тартып, олармен жџмысты дџрыс жолѕа

ћоюымыз керек. Таѕы бiр кљрделi мќселе –

ескi љйлер. Алматыда 30-жылдары салын-

ѕан жљзге жуыћ љйлер бар. Осы мќселеге

ћатысты «Ескi љйлердi сљру» баѕдарламасы

ћолѕа алынѕан едi. Бџл ретте ћала ќкiмi

мегаполистегi бiрћатар басћармалардыѓ,

аудандардыѓ  жџмысымен танысып, жос-

парларын тыѓдап, наћты тапсырмалар

берiп љлгердi.

Сонымен ћатар, ћала басшысы «Ал-

маты» ЌКК жџмысына ћатысты мќселенi

ћайта ћарастыруды тапсырды. Айтуынша,

бџл мекеменiѓ бљгiнде немен айналыса-

тыны тљсiнiксiз. Бџрын «Алматы» ЌКК

ћаланы арзан азыћ-тљлiкпен ћамтамасыз

етiп келген едi. Ћазiр жаѕдай згердi. Сон-

дыћтан бџл мекеменiѓ жџмысын мегаполис

шетiнде жџмыс iстейтiн шаѕын бизнеске

микронесие беруге баѕыттау керек деген

џсыныс жасады ќкiм. Несие 2 пайызбен

берiлiп, оны осы ауданныѓ тџрѕындары

алып, з шаѕын бизнестерiн ашса керемет

емес пе?! Ћалай болѕанда да, басымдыћ

жергiлiктi тџрѕындарѕа берiледi. Олар сонда

тџрады, жџмыс iстейдi. Былай ћарасаѓыз,

бџл – кптеген мќселелердi шешетiн

кешендi тќсiл. Ќкiмнiѓ бџл џсынысын

ћуана ћабылдадыћ.

Ендi жер туралы. Ћалада бос жатћан

жер кп. Бiраћ барлыѕы банкте кепiлдiкте

тџр. Бџл ретте бiз банктермен ќлеуметтiк

мќселелердi пысыћтауымыз керек сияћты.

Осы мќселелердiѓ барлыѕын ћалалыћ-

тардыѓ џсыныстары мен тiлектерi ретiнде бiз

Ћоѕамдыћ кеѓесте  ћарастыратын боламыз.

Полцияныѓ жџмысы да сын ктермейдi.

Халыћ ћауiпсiз ћалада тџруды ћалайды. Ал

Алматыда бљгiнде ћылмыс деѓгейi 20

пайызды ћџрайды, яѕни республикаѕа

ћараѕанда екi есе жоѕары.

«Халыћ айтса, ћалт айтпайды», кптiѓ

дегенi болады ѕой. Ћаланыѓ ћарапайым

тџрѕындары з пiкiрлерiн жеткiзедi. Ал

ћоѕамдыћ кеѓес халыћтыѓ тiлегiне ћџлаћ

тљредi. Ћазiр халыћ з ћџћыѕын жаћсы

бiледi, мљддесiн ћорѕай алады.

Жазып алѕан – Мќншљк БЕКБОСЫН.

ЖАС МАМАНЅА

ЋОЛДАУ БОЛАР

БАЅДАРЛАМА

Нџржамал ТЕГIНБАЙЋЫЗЫ

Елiмiздегi 128 оћу орныныѓ 38-i Алматы

ћаласында орналасћан. Оѕан орта арнайы

бiлiм беретiн 84 колледждi ћоссаћ, жџмыс

iздеп жљрген жастардыѓ ћатары  биыл да

мыѓдаѕан жас маманмен толыѕа тљскенi

аныћ.   Мамандыћ алѕанмен, сол маманды-

ѕына сай жџмысћа орналасу бљгiнде

кљрделi мќселелердiѓ бiрi болып тџрѕаны

жасырын емес. Ќсiресе, оћу бiтiрген  тќжi-

рибесiз жас мамандардыѓ жџмыс табуы

ћиындау болып тџрѕан жќйi бар. Дейтџр-

ѕанмен, Алматы ћалалыћ Жџмыспен ћамту

орталыѕы  жас мамандарѕа  «Жастар

тќжiрибесi» мемлекеттiк  баѕдарламасы

арћылы баѕыт-баѕдар берiп, мљмкiндiгiнше

мамандыћтарына сай жџмысћа орналасуѕа

ћолџшын беруде.

Осы ретте орталыћтыѓ жетекшi маманы

Еркеш Жаћыпова  Алматы   Технология-

лыћ университетi тљлектерiнiѓ диплом алу

салтанатына ћатысып, олардыѓ мамандыћ-

тары бойынша жџмысћа орналасуларына,

ћадамдарыныѓ сќттi болуларына тiлеулес-

тiгiн бiлдiре отырып, оларѕа жќрдемшi болар

«Жастар тќжiрибесi» баѕдарламасыныѓ

баѕыт-баѕдарымен таныстырып, Жџмыспен

ћамту орталыѕы арћылы жџмысћа орнала-

судыѓ мљмкiндiктерi туралы айтып бердi.

– «Жастар тќжiрибесi» жас маман-

дардыѓ  жџмысћа орналасуымен ћатар,

мамандыѕы бойынша тќжiрибе жинаћтап,

шыѓдалу  љшiн те ћолайлы баѕдарлама.

Алты ай тќжiрибеден ткен маман  кќсiби

бiлiктiлiгiн танытып, жџмыс берушiнiѓ

таѓдауына iлiгiп жатса, тџраћты жџмысћа

ћалуына мљмкiндiгi мол. Мџныѓ барлыѕы

жас маманныѓ  бiлiктiлiгiмен ћоса, маман-

дыѕына деген сљйiспеншiлiгiне байланыс-

ты. Жастарѕа таѕы бiр айта кететiн

мќселенiѓ бiрi – жџмысты www. enbek.kz.

электрондыћ еѓбек биржасы порталы

арћылы да iздестiруге болатындыѕы. Портал

пайдалануѕа те ыѓѕайлы,  ондаѕы берiлетiн

бос жџмыс орындары кљн сайын жаѓар-

тылып отырады. Еѓ тиiмдi тќсiл –  Жџмыс-

пен ћамту орталыѕына келiп, «Жастар

тќжiрибесi» баѕдарламасына ћатысуѕа

тiнiш бiлдiрiп, орталыћ мамандарынан

тиiстi аћыл-кеѓес алу. Ол љшiн  Назарбаев

даѓѕылы,  50 (Жiбек жолы кшесiнiѓ

ћиылысы)  ѕимаратында орналасћан Жџ-

мыспен ћамту орталыѕына келуге немесе

+7 (727) 224-20-00, +7 (727) 221-66-11

телефондары арћылы хабарласуѕа болады,

– дейдi  Орталыћтыѓ жауапты ћызметкерi

Еркеш Жаћыпова.

Баѕыт-баѕдар берiп ћана ћоймай,

жџмысћа орналасып, еѓбектiѓ алѕашћы

дќмiн татуѕа мљмкiндiк берер баѕдарла-

мадан тыс ћалмай iзден, џмтыл, жас маман

дегiмiз келедi бiз де.

ЖЏМЫСПЕН ЋАМТУ

КЕРЕК ДЕРЕК

АЛМАТЫДА КPПБАЛАЛЫ ОТБАСЫДАН ШЫЋЋАН 15 МЫЃ ОЋУШЫНЫЃ

МЕКТЕП ФОРМАСЫНА БЮДЖЕТТЕН ЋАРЖЫ БPЛIНЕДI

• Алматыдаѕы арыћтардыѓ жалпы џзындыѕы

1,2 мыѓнан астам шаћырымды ћџрайды.

• Алматы медициналыћ саћтандыру ћорына

39,8 млрд. теѓге тљстi.

• Алматы облысында 15 ќйелдi алдаѕан алаяћ

џсталды.

• Гљлнџр Оразымбетова «Ћазаћстанныѓ Ћџр-

меттi азаматы» атанды. Бџл атаћ боксшы Ќ.Ния-

зымбетовке де бџйырды.

• Д.Елеусiновтiѓ келесi жекпе-жегi тпейтiн

болды.

• Малайзияныѓ экс-королiнiѓ орыс ќйелiмен

ажырасћаны ресми расталды.

• Тљркияда Беларусь дипломатын атып кеттi.

• Атамбаев Мќскеуде Путинмен кездестi.

• 92 жастаѕы Тунис президентi ауруханаѕа

жатћызылды.

• Еуропадаѕы аптап ыстыћ атом стансасына

ћауiп тндiрдi.

• Анар бљйректегi тљрлi токсиннен ћорѕайды.

• Сарымсаћ артериалды ћысымды тљсiредi.

Бауырды ћорѕап, лi жасушаларды ћайта тiрiлтедi.

• Президенттiѓ виртуальды ћабылдауына

1500-ден аса хат келiп тљстi.

• Ћ.Тоћаев Елорда сотына жаѓа судьялар

таѕайындады.

• Жыл басынан берi зейнетаћы жинаћтарыныѓ

жалпы сомасы 7 пайызѕа артты.

• Клiк айдау љшiн 083 аныћтамасы талап

етiлмеуi мљмкiн.

• Мессидi алты айѕа џлттыћ ћџрамадан шектеуi

мљмкiн.

• Арыста 3 мыѓ тоннаѕа жуыћ оћ-дќрi ћауiпсiз

жерлерге шыѕарылды.

• Алдаѕы екi жыл iшiнде дќрiгер таѕайындаѕан

дќрiлердiѓ бќрi тегiн болады.

• Алматыда кпбалалы отбасыдан шыћћан 15

мыѓ оћушыныѓ мектеп формасына бюджеттен

ћаржы блiнедi.

• Арыс ћаласында 2072 љй ћалпына келтiрiлдi.

• Алматыдаѕы Жiбек жолы базары сљрiлмейтiн

болды.

• Мемлекеттiк ћызметшiлерге ќлеуметтiк

тџрѕыдан ћолдау кљшейтiледi.

• Џлттыћ киноны ћолдау орталыѕына жаѓа

басшы таѕайындалды.

• Жапониядаѕы елшi Абайдыѓ леѓдерiн

ћазаћша жќне жапонша оћыды.

• Кк шай холестерин деѓгейiн тмендетедi.

• Израиль елшiсi «Тель-Авив–Нџр-Сџлтан» ќуе

рейсiн ашуды џсынды.

• Тегiн дќрiнi сату бойынша 27 ћылмыстыћ iс

ћозѕалѕан.

• Алматы облысында жаѓа жел электр

стансасы салынады.

• Токио Олимпиадасына тура бiр жыл ћалды.

• Уфада банк тонаѕан екiншi кассир (6,5 млн.

рубль) џсталды.

• Ресей ќуежайларында темекi тартатын орын

ашу Думада ћызу талћыланып жатыр.

К5к шай

холестерин

деѓгейiн

т5мендетедi

Суреттi тљсiрген — Самат