Сабақтың тақырыбы: Ана тілінің қызметі Сабақтың мақсаты: Білімділік

1. 
   Екпін дегеніміз не?
   
2. 
   Сөз екпіні деген не?
   
3. 
   Ой екпіні деген не?
   
4. 
   Қазақ тіліндегі екпіннің ерекшелігі туралы айт
   

• 
  Оқулықпен жұмыс
  

• 
  Үлгі – сызбада көрсетілген бір тіркес екпініне бағынатын сөздердің тұсына соған тұлғалас бірнеше сөз жазыңдар.
  

• 
  Ауызша орындалады.
  

• 
  Қарамен жазылған сөздерді буынға бөліп жазыңдар.
  

1..Деңгейлік тапсырмалар:

1. 
   Дыбыс екпіні туралы айт және оған мысал келтір.
   

1. 
   Төмендегі өлең шумағынан сөз екпінін тап.
   

1. 
   Сабақ тақырыбын тақтаға жазу
   
2. 
   Сабақ мақсатын түсіндіру
   

1Ой екпіні, тіркес екпін туралы түсінік.

2. 349 -жаттығу

IIІ.Өткен материалдар бойынша білімін тексеру

І деңгей

1.Фонетика нені зерттейді?

2. Шаңырақ сөзіне фонетикалық талдау жаса.

ІІ деңгей

1. 
   Буын дегеніміз не? Мысалмен дәлелде.
   
2. 
   Бақытты фонетикалық сөзіне сатылай кешенді
   

1.Тасымал дегеніміз не?

2. Екпін дегеніміз не? Оның неше түрі бар?

3. Өз өмірбаяныңды жазып шық.

1. 
   350 – жаттығу
   

* Мәтіндегі қарамен жазылған сөздердің

мағынасын түсіндір.

351 – жаттығу

* Сөйлеудегі интонацияға, кідіріске екпінге

көңіл бөліңдер.

352 - жаттығу

* Екпін ерекше түсетін сөздерді анықтаңдар.

1. 
   Бағалау
   
2. 
   Үй тапсырмасы: «Көктем» тақырыбында мәтін құрау.
   

1. 
   Сабақ тақырыбын тақтаға жазу
   
2. 
   Сабақ мақсатын түсіндіру
   

І топ

1. 
   Мына сөздердің қайсысы түбір, қайсысы жаңа мағынаға ие болған туынды сөз екенін айтыңдар.
   

156 - жаттығу

1. 
   Мәтінді көшіріп жазып, әр түрлі тәсілмен жасалған туынды сөздердің астын сызыңдар.
   

157 - жаттығу

1. 
   Мәтіндегі туынды сөздерді табыңдар. Олардың қалай жасалғанын айтыңдар.
   

Терме диктант жазу.

Екі жақ та қолға түскендердің қолдарын байлап, өз жағына қарай айдап әкетіп барады, әсіресе, иесіз қалған аттарды қуып жүргендер

көп – ақ. Енесей қашуға жөнелген бір топ аттарды қуа жөнеліп еді,

мойнынан оқ тиіп,Енесейдің аты омақаса құлап, Енесей жерді сүзе құлады. Қосалқы атты жетелеп жүрген Бекентай ауыздығымен алысып қызып алған тың атты тоса берді.
VIІІ. Сабақты қорыту

1. 
   Бағалау
   

1. Сөзжасам туралы түсінік

2. 360,361 - жаттығу

Тексерілді:

Сабақ жоспары

1.Пән аты: Қазақ тілі

2.Сыныбы: 5
Сабақтың тақырыбы: Лексикалық жолмен жасалған

туынды сөздер

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: оқушылардың лексикалық жолмен жасалған туынды сөздер туралы түсініктерін кеңейту, өз бетінше жұмыс істеу қабілетін дамыту , жаттығу жұмыстары мен қосымша тапсырмалар арқылы бекіту.

2. Тәрбиелік: оқушыларды ұқыптылыққа, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: оқушылардың лексикалық жолмен жасалған туынды сөздерді ажырата алу дағдыларын арттыру, сөз байлығын дамыту , талдау дағдыларын арттыру.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер.

Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, тарих

Сабақтың барысы:

I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу

2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру

3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

1. Сөзжасам туралы түсінік

2. 360,361 - жаттығу

ІІІ. Білім тексеру

Өздік жұмыс

Өз ойларыңнан «Тамаша, көктем» тақырыбында мәтін құраңдар. Ирек сызық түбір сөз, түру сызық – туынды сөз.

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1. 
   Сабақ тақырыбын тақтаға жазу
   
2. 
   Сабақ мақсатын түсіндіру
   

Сұрақ жауап

1. 
   Сөзжасам деген не?
   
2. 
   Түбір сөз деген не?
   
3. 
   Туынды сөз деген не?
   

362 – жаттығу

1. 
   Мына сөздердің қанша мағынада жұмсалатынын табыңдар.
   

1. Қарамен жазылған сөздерді жақша ішіндегі сөздермен тіркестіріп айтқанда, мағыналарында қандай өзгерістерболатынын түсіндіріңдер.

364 – жаттығу

1. 
   Берілген сөздердің әрқайсысы бірнеше мағына беретіндей етіп сөйлем құраңдар.
   

1. 
   Бағалау
   

1. Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік.

Өздік жұмыс

1. 
   Төмендегі түбірлерден түберлес сөздер жаса
   

2. 
   Сабақ тақырыбын тақтаға жазу
   
3. 
   Сабақ мақсатын түсіндіру
   

1. 
   Жаңа сөздер қандай жолдармен жасалады?
   
2. 
   Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздерге мысал жаз.
   
3. 
   Бірігу жолмен жасалған туынды сөздерге мысл жаз.
   
4. 
   Бірігу тәсілімен жасалған қандай құс, аң, өсімдік, жер атауларын білесіңдер?
   

374. 
     – жаттығу
     

375– жаттығу

* Мына біріккен сөздерді қатыстырып, бірнеше сөйлем құраңдар.

377– жаттығу

* Мәтіннен біріккен сөздерді тауып жазыңдар.

VIІІ. Сабақты қорыту

1. 
   Бағалау
   

1. Бірігу жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік.

1. Бірігу жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік.

Өздік жұмыс

• 
  Төмендегі біріккен сөздердің қандай түбірлердің бірігуінен жасалғанын айтыңдар
  

1. 
   Сабақ тақырыбын тақтаға жазу
   
2. 
   Сабақ мақсатын түсіндіру
   

1. 
   Екі сыңары да мағыналы сөздерге мысалдар жазу
   
2. 
   Бір сыңары мағыналы, бір сыңары мағынасыз қос сөздерге мысалдар жаз.
   
3. 
   Екі сыңары да мағынасыз қос сөздерге мысалдар жаз.
   
4. 
   Күшейткіш буын арқылы жасалған қос сөздерге мысалдар жаз.
   

382– жаттығу

* Төмендегі қос сөздердің қайсысында жаңа лексикалық мағына бар екенін, қайсысынгда ондай мағына жоқ екенін анықтаңдар.

381– жаттығу

* Мына сөздерден қос сөз жасап жазыңдар

383– жаттығу

* Қосарлану арқылы жасалып тұрған сөздердің мағынасын ашып түсіндіріңдер.

VIІІ. Сабақты қорыту

1. Бағалау

2.Үй тапсырмасы:

1. Қосарлану жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік.

1. Қосарлану жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік.

1. 
   Деменқұдықтан Қызылауызға жету үшін, елу шақырым шөл даланы басып өту керек. 2. Сарытауқұмынан оқпақ деп аталатын құс табылыпты. 3. Есалаң көкқұтан семіз денесін жасырып, жартасқа тығылады.4. Асқар Кенжетайдан бөлінген соң, Бурабай көлін жағалап, Оқжетпеске қарай тартты.
   

Өздік жұмыс

1. 
   Екі зат есімнен біріккен 2 қала атын тауып жазыңдар.
   
2. 
   Сын есіммен зат есімнен біріккен 3 қала атын жазыңдар.
   
3. 
   Екі зат есімнен біріккен 5 адам атын жазыңдар.
   

385 – жаттығу

* Төмендегі күрделі сөздер нелердің атауы болып тұрғанын түсіндіріңдер

386 – жаттығу

* Берілген сөздерден күрделі сөз құрап жазыңдар

387– жаттығу

* Мәтіннен біріккен сөздерді табыңдар.

VIІІ. Сабақты қорыту

1. Бағалау

2.Үй тапсырмасы:

1. Тіркесу жолмен жасалған туынды сөздертуралы түсінік.

Біріккен сөздерге мысал жаз

Антоним және синоним қос сөздерді жаз

Күрделі сөзден тұрақты тіркестердің айырмашылығын айт және мысал келтір.

Үлгі: Ала қарға көк бауыр. (Күрделі сөз)

Көзі ашылды, жүрек жұтқан (Тұрақты тіркес)

1. 
   Орыс тілінде приставкалар бар. Ал қазақ тілінде сөздің алдынан қосымшалар жалғана ма?
   
2. 
   Екі буыны да мағыналы болатын атауларды табыңдар.
   
3. 
   Екі сөзден бірігіп жасалған аң-құс атауларын жазыңдар.
   
4. 
   Түбір сөздегі буын дыбыс ерекшеліктерін талғамай жалғанатын қосымшаларды атаңдар және оларды қатыстырып сөйлем құраңдар.
   
5. 
   «Ой» сөзінен туындайтын сөздерді жазыңдар.
   
6. 
   Сөздердің бірігуі арқалы жасалған неологизм сөздерді тауып атаңдар.
   
7. 
   Біл, кел, бас,үй сөздерінен түбірлес сөздер жэасап, олардың мағыналық бірлігі мен айырмашылығын айтыңдар.
   
8. 
   Жұрнақ жалғану арқылы жаңа мәнге ие болған сөздерге бірнеше мысал тауып атаңдар.
   

І топ

• 
  Мәтіндегі туынды сөздерді теріп жазып, олардың қалай жасалып тұрғанын айтыңдар
  

389 – жаттығу

* Мәтіндегі қарамен жазылған сөздер тіркесу жолымен жасалған сөздерге жататын, жатпайтынын табыңдар.

390 - жаттығу

ІІІ топ

* Мәтінен тұрақты тіркестерді тауып, олардың білдіретін мағынасын анықтаңдар

1. 
   Бағалау
   
2. 
   Үй тапсырмасы:
   

391 - жаттығу

І топ

• 
  Мәтіндегі тілге қойылатын талаптардың астын сызыңдар.
  

393 - жаттығу

• 
  Суреттер топтамасындағы 19- суретке қарап, таңертеңгі қарбалас іс туралы мәтін құра.
  

395 – жаттығу

• 
  Мақал – мәтелдердің ауыекі сөйлеу тіліне жататындарын бір бөлек, жазба тілге қатыстыларын бір бөлек топтап жаз.
  

Өздік жұмыс

«Менің анам» деген тақырыпта ойтолғау жаз.

VIІІ. Сабақты қорыту

1. 
   Бағалау
   

1. Тіл мәдениеті туралы түсінік