С. Т. Алмагамбетова

Алматы технологиялық университетінің хабаршысы. 2019. №3

жүктеу 418,35 Kb. Pdf просмотр бет 4/7 Дата 25.12.2022 өлшемі 418,35 Kb. #40784

Алматы технологиялық университетінің хабаршысы. 2019. №3.      105  Сурет 1 - Мұнай ұстағыштың типтік сызбасы  1-сарқынды су; 2-қабылдау камерасы;3-тұндыру аймағы; 4-тазаланған су; 5-тік жартылай батырылған  қалқалар; 6-мұнай жинағыш құбырлар;7-жүзіп шыққан мұнай өнімдерінің пленкасы  Механикалық әдістер - ерімеген қалдық- тары бар суларды әртүрлі торлардан, сүзгілер- ден, электрден өткізіп, бір жерге жинап, тұн- дыру арқылы тазалайды. Бұл әдіс суды ірі дис- персті заттардан тазартудың оңай жолы және та- зарту үлгісінің бірінші сатысы болып табылады.  Механикалық әдіс, лас судың құрамын- дағы күрделі минералды заттарды, ерітілмей- тін қоспаларды ұстау үшін қолданылады.  Жалпы механикалық әдіс сирек қолданылады.  Өндірістік лас суды тазартуда жеке қолданы- луы мүмкін, ал көбінесе басқа әдістердің ал- дында қолданылады.  Механикалық әдістерге төмендегідей  қондырғылар мен ғимараттар жатады: қабыл- дау камерасы, кереге, құмұстағыштар, тұн- дырғыштар (сурет 1).  Су тұндырудың жұмыс істеу қабілетін  көтеру үшін төмендегідей әдістер және қон- дырғылар қолданылады. Олар лас суды жай  аэрациялау, биокоагуляторлар, табиғи аэрация- лау бар мөлдіреткіштер, мөлдіреткіш-шіріткіш- тер, тұндырғыштар, флотаторлар, мұнай ұста- ғыштар, май ұстағыштар. Тұндырғыштардың  тұндыру эффектісі 60%, органикалық заттарды  ұстау эффектісі 10-15%-тен аспайды [3].  Ағынды судың улылығын азайтуға ке- ңінен тұндырғыштар немесе тұндырғыш шұң- қырлар (алап немесе құйғын) пайдаланылады.  Вертикалдық және диагоналдық тұндырғыш- тар тәулікте өнімділігі 10-15 мың текше метр- ге дейінгі, ал горизонталдық 10-15 мың текше  метр, радиалдық тұндырғыштар тәуліктік  өнімділігі 20 мың текше метрден астам та- зарту станцияларында қолданылады. Биологиялық әдісте әсіресе тұрмыстық  қалдық суларды тазалауға пайдаланады.  Қалдық суларға химиялық реагенттер- ден (басқа затпен қосылып химиялық реакция  жасайтын заттар) қосып еріген және ерімеген  заттарды бөліп алу кейбір заттарды зиянсыз  ету арқылы тазалайды. Бұл әдіспен тазала- ғанда ерімеген қалдықтың 95%, еріген қал- дықтардың 25% бөліп алуға болады.  Химиялық әдісті әртүрлі зиянды заттары  бар қалдық суларды тазартуға қолданбайды.  Физика-химиялық әдістер ағынды суды  майды дисперсті, коллоидтық және еріген  заттардан тазарту үшін қолданылады. Бұл  әдістер қатарымен жүретін физикалық және  химиялық процестерге негізделген [4].  Физика-химиялық әдістерге радиация- лық, ион алмасу, тотығу-тотықсыздану және  т.б. әдістер жатады.  Су температурасы жоғары болса, мұнай  өнімдерінің созылғыштығы төмен болады жә- не бөлшектердің бөліну жағдайы жақсарады.  30°С-ден төмен температурада мазут  мұнай ұстағышта тұнады, 30-40°С-де ілінген  жағдайда болады, ал 40°С-ден жоғары болса,  бөлшектердің жүзіп шығу эффектісі байқа- лады (сурет 2).  Сурет 2 - Қырғыштық механизмі бар мұнай ұстағышы  1-қабылдау камерасы; 2-қалқа; 3-тұну аймағы; 4-қалқа; 5-шығару камерасы; 6-қайта құю жаймасы; 7- қырғыш; 8-бұрылысты жікті мұржалар; 9-приямок; 10-соратын құбыр жүктеу 418,35 Kb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз