Республиканский учебно-методический центр дополнительного образования

40 
 
• 
білім  алушылардың  жетістіктері  қоғамдағы  өмірге  қажетті 
әлеуметтік  тәжірибе  және  ондағы  қоғам  қабылдайтын  құндылықтар 
жүйесін қалыптастыру; 
• 
ұйымдасқан бос уақытты қамтитын бала санының өсуі; 
• 
қосымша білім берумен қамтылған  бала санының өсуі; 
 
 
Сабақтан тыс қызметті ұйымдастыру тәжірибесі білім беру 
ұйымындағы тәрбие жүйесінің компоненті 
 
Алматы қ. № 83 көп салалы мектеп-гимназияның 
сабақтан тыс жұмысын ұйымдастыру 
 
Тәрбие 
жүйесі 
– 
үнемі 
дамитын  феномен.  Дамудың  заңды 
үдерісі  көп  нұсқаға  ие  болуы 
мүмкін,  соның  бірі  біз  көрсетіп 
отырған тәжірибе.  
Қоғамның 
жылдам 
даму 
қарқыны 
мектепке 
қойылатын 
талаптың  өзгеруіне  әкелді.  Олар 
оқушыларға  пән  бойынша  білім 
беріп қана қоймай, әр баланың өз қабілетін көрсетуге, шығармашылық 
әлеуетін  жүзеге  асыруға,  жылдам  өзгеріп  жатқан  өмір  талабына  тез 
бейімделуге  мүмкіндік  беруі  керек.  Осының  бәрі  тұлғаның  дамуына, 
мектеп түлектерінің мобилділігін арттыру және бәсекеге қабілеттілігін 
қалыптастыруға  мүмкіндік  беретін  оқыту  мен  тәрбие  құралдарын, 
үдерісті ұйымдастырудың түрлерін шарттайды. 
Оқу және білім беру қызметтерін ықпалдастыру бойынша мектеп 
жұмысын  жетілдіру  бағыттарының  ішінде    №  83  гимназиясы 
педагогикалық ұжымының көрсетіп отырған тәжірибесі мектептен тыс 
танымдық қызметінің нәтижесі болып табылады.     
Көп салалы мектеп 1999 жылы № 83 орта білім беру мектебі мен 
№  4  балалар  музыка  мектебінің  қосылуы  арқылы  дүниеге  келген. 
Сараптамадан  сәтті  өткеннен  кейін,  Алматы  қаласы  Әкімінің 
шешімімен  «№  83  көп  салалы  өнер  мектеп-гимназиясы»  мәртебесін 
алды.  Қазіргі  кезде  62  сыныпта  1748  білім  алушы  оқып,  196  педагог 
жұмыс істейді. 
Гимназияны  Қазақстан  Республикасы  Білім  беру  ісінің  үздігі, 
«Ерен  еңбегі  үшін»  медалімен  және  Ы.  Алтынсарин  атындағы 
төсбелгісімен  марапатталған  ұстаз  Солодникова  Любовь  Витальевна 
басқарады.  

41 
 
2013  жылы  гимназия  Алматы 
қаласының  Әкімі  ұйымдастырған 
«Ең  үздік  білім  беру  ұйымы»  атты 
байқауын бас жүлдесін жеңіп алды.  
Мектеп 
әкімшілігі 
және 
педагогикалық  ұжымы  негізгі  және 
қосымша 
білім 
беруді 
ықпалдастыруды  қамтамасыз  етеді. 
Мектеп 
кестесі 
оқытатын, 
дамытатын, 
тәрбиелейтін 
және 
сауықтыратын үдерістерді бір қызмет кешеніне біріктіретін білім беру 
кеңістігін қалыптастыруға жағдай жасайды,  
Гимназияның  сабақтан  тыс  қызметі  балалардың  дамуына 
бағытталған кең спектрлі сабақты ұсынатын жолы білім алушылардың 
жеке қажеттіліктерін іске асыруға бағытталған. 
Жалпы  білім  беру  бағдарламаларымен  өнер  пәндерін  тереңдетіп 
оқытатын:  музыка,  бейнелеу  өнері,  хореография,  театр  бөлімдері 
бойынша қосымша білім бағдарламалары жүзеге асырылады.  
Пәндерді тереңдетіп оқыту үшін сағаттар бөлінген:   
білім алушылардың таңдауы бойынша факультатив пен қосымша 
курстарды ұйымдастыруға  әр сыныпқа 4 сағат есебінен; 
үйірмелер,  студиялар,  ғылыми  қоғамдарды  ұйымдастыру  үшін 
және мұғалімнің 0,25 жүктемесі әр сыныпқа; 
жоғарғы  санатты  мамандардың  келісім-шарт  негізінде  жеке 
дәрістері  мен  курстарының  мектеп  басына  шаққандағы  жылына  1500 
сағаттық жұмысын төлеуге
. 
 
Оқушылар  компоненті  тұлға  бағдарын  қамтамасыз  ететін  оқу-
тәрбие үдерісін ұйымдастыру түрлерін іске асыруға бағытталған. Оған 
жеке,  топтық  кеңестер,  өнер  пәндері  бойынша  жеке  сабақтар, 
сауықтыру сипатындағы сабақтар жатады. 
Оқушы компоненті есебінен білім беру саласының негізгі бейінді 
курстары  бойынша    «Өнер»  (музыкалық-хорлық,  бейнелеу  өнері, 
хореографиялық, театрлық) сабақтары  өткізіледі. 
Оқушы компонентінің сағаттары келесі тәртіпте бөлінген: 
сабақтан  тыс  қызметтің  жеке 
формалары  (музыкалық  аспаптарда 
ойнау  және т.б.); 
сабақтан  тыс  қызметтің  топтық 
формалары (мүсін және т.б.) ; 
білім  алушылармен  өздік  оқыту 
бағдарламаларын орындау; 
Гимназиялық  компонент  білім 
алушылардың 
арнаулы 
(бейінді) 

42 
 
білімдерін 
тереңдетуге, 
жалпы 
және 
көркем-эстетикалық 
эрудицияларын  кеңейтуге,  олардың  орындаушылық,  коммуникативтік, 
әртістік қабілеттерін дамытуға бағытталған.  
Гимназиялық  компонент  бейнелеу  өнерінің  тарихы,  ұжымдық 
музыкада  ойнау  (хор,  ансамбль,  оркестр),  қазақ  музыка  әдебиеті, 
классикалық  би,  халықтық-сахналық  би,  бал  биі,  замани  би  курстары 
көрсетілген. 
1 және 2-сыныптарда гимназиялық компонент сағаттары есебінен 
келесі  курстар  өткізіледі:  «Логикалық  және  дамытушы    ойындар», 
««Біздің үй» атты экологиялық-экономикалық ықпалдасқан курс».  
1-2-сыныптарда  гимназиялық  компонент  сағаттары  есебінен 
қазақ тілінде мынадай курстар өткізіледі: «Сауат ашу  курсы», «Көркем 
жазу курсы». 
Гимназиялық  компонент  өнер  пәндерін  тереңдетіп  оқытуды 
қарастырады. 
9-сыныптарда  гимназиялық  компонент  есебінен  арнайы  курстар 
өткізіледі. 
№  83  мектеп-гимназиясында  үздіксіз  білім  беру  принциптері 
жүзеге асырылады. Бейінді оқыту кафедрасының моделі: 
 
 
Бейінді оқыту кафедрасы 
Идеясы: 
кәсіпқой оқуда және күнделікті еңбекте қалыптасады 
Тұлғаның даму траекториясы: 
Оқушы 
(өзім оқимын) 
 
 
Көмекші шебер  
(басқалармен жұмыс істеуді үйренемін) 
 
 
шебер 
(жасауға үйренемін)  
 
 
маэстро 
(өз жұлдызымды жағып үйренемін) 
Талаптар 
«А» талабының 
деңгейі 
 
«В» талабының 
деңгейі 
 
«С» талабының 
деңгейі