Лабораториялық жұмыс №2. "Құрама кесте" тақырыбы

Лабораториялық жұмыс №2. "Құрама кесте" тақырыбы

Мұнда әрбір жеке жол бір жүкті түсіру (келісім, партия) туралы толық ақпараттан тұрады.:

• 
  Менеджерлердің қайсысы келісім жасасты
  
• 
  Тапсырушылардың қайсысымен
  
• 
  Қандай тауар және қандай соммаға сатылды
  
• 
  Қоймалардың қайсысынан түсіру жүргізілді
  
• 
  қашан (айы мен ай күні)
  

Бірақ бұдан да ауыры осы деректер бойынша есеп құру қажет болады. Әрбір айда қанша сатылды? Менеджерлердің қайсысы неше тапсырыс жүргізді? және т.с.с.

Осы сұрақтардың барлығына жауапты оңай алуға болады. Мысалы, үш минуттың ішінде. Ең танымал құралдардың бірі Microsof Excel – құрама кесте көмегімен.

Ставим активную ячейку в таблицу с данными (в любое место списка) и жмем в меню Данные - Сводная таблица (Data - PivotTable and PivotChartReport). Үшқадамды Мастер сводных таблиц жүктеледі.

1 қадам. Деректер қайдан алынды және шығару кезінде не қажет?

Бұл қадамда құрама кесте үшін деректер қайдан алынатынын таңдап алу керек. Біздің жағдайымызда - "в списке или базе данных Microsoft Excel". Бірақ деректерді сыртқы қайнар көздерден де жүктеуге болады (мысалы, SQL немесе Oracle-де корпоративті деректер базасы). Сонымен қатар Excel барлық деректер базасын «түсінеді», сондықтан сәйкессіздікпен ешқандай проблемалар болмайды. "В нескольких диапазонах консолидации" нұсқасы құрама кесте құрылатын тізім бірнеше подтаблицаларға бөлініп, оларды ең бірінші бір бүтінге біріктіру (консолидациялау) керек болған жағдайда қолданылады. Төртінші "в другой сводной таблице..." нұсқасы бір тізім бойынша бірнеше әртүрлі есептер құру және әрқашан жедел жадыға тізімді жүктемес үшін қажет.

2 қадам. Бастапқы деректерді ерекшелеңіз, егер

Екінші қадамда деректері бар диапазонды ерекшелеу қажет, бірақ бұл қарапайым операцияны да орындап керек емес, өйткені Excel оны өзі істеп қояды.

3 қадам. Құрама кестені қайда орналастыру керек?

Үшінші соңғы қадамда болашақ құрама кесте үшін орналасатын орынын ғана таңдау керек. Ол үшін жеке бет таңдаған дұрыс, өйткені құрама кесте бастапқы тізіммен араласып кету тәуекелі жоқ және біз көптеген циклдік сілтемелерді аламыз. Готово батырмасын басамыз және ең қызықтысы – біздің есепті конструкциялауға көшеміз.

Макетпен жұмыс

Онымен жұмыс істеген қиын емес – тышқанмен баған (өріс) атауларына Список полей сводной таблицы терезесінен макеттің жол, баған, бет және деректер облысына апару керек.

Тасымалдау процесінде құрама кесте сіздің көзіңізше Сізге қажет деректерді кескіндей отыра түрін өзгертеді. Тізімнен бізге қажет бес өрісті апарып, Сіз дайын есепті алуыңыз керек. Оны тек қана дұрыс форматтау ғана қалады:

Алдыңғы 10 жылға қандайда бір көрсеткіштер деңгейі туралы берілген статистикалық деректер бойынша оның 2006 жылға болжам мәнін анықтау керек, сызықты, экспоненциальды, логарифмдік, дәрежелік, полиномиальды формада трендтер тұрғызу керек.

1996 ж. АҚШ ірі компанияларының қызметі туралы деректер берілген.

б) Икемділіктің орташа (жалпы) коэффициенттері көмегімен факторлардың нәтижелерімен бірге байланыс күшінің салыстырмалы бағасын беріңіз;

в) t-критерий көмегімен регрессиялық модель параметрлерінің статистикалық мәнділігін; теңдеу мәнділігі туралы нольдік гипотезаны бағалаңыз және F-критерий көмегімен байланыс тығыздығының көрсеткішін тексеріңіз;

г) Аппросимацияның орташа қателігі арқылы теңдеу сапасын бағалаңыз;

д) корреляцияның жұп және жеке коэффициенттер матрицасын есептеңіз және олардың негізінде t-критерий бойынша регрессия коэффициенті үшін модельге ақпараттық факторларды таңдап алыңыз;

е) егер факторлардың болжам мәні олардың максималды мәнінен 80% құраса, нәтиженің болжам мәнін есептеңіз;

ж) 5% немесе 10% (α=0,05; α=0,10) мәнділік деңгейі үшін қателікті және болжамның сенімділік интервалын есептеңіз;

з) Алынған бағаларды бағалаңыз.

4.1.Өздік жұмысты ұйымдастыру бойынша әдістемелік нұсқаулар: студенттің өздік жұмысы (СӨЖ) реферат түрінде орындалады және студенттердің өздік жұмысын қойлатын талаптарға сәйкес тапсырылады.

Өздік жұмысты бақылау келесі формада өтуі мүмкін:

– жасалған жұмысты көрсету;

– өздік меңгерген тақырып бойынша баяндама;

– аудиториялық сабақтарды немесе ОБСӨЖ-де ауызша сұрау;

– жазбаша орындалған тапсырмаларды қорғау.

Өздік жұмысының нәтижелерін тапсырмаған студент қорытынды аттестацияға жіберілмейді.

Өз бетімен меңгерген материал оқытушумен бірге меңгерілген материалмен қоса қорытынды бақылауға шығарылады.

4.2.Өздік жұмыс тақырыптары:

1. Математикалық модельдеудің экономикалық ғылымдағы орны. Экономикадағы статистикалық көрсеткіштер мінездемесі.

2. Тұтынушылардың тауар жиынтығын таңдауы. Слуцкий теңдеуі. Алмастыру және табыс әсері.

3. Фирманың ресурстар баға өзгерісіне реакциясы және монополия мен бәсекелік нарықтағы өнім бағасы.

4. Вальрас моделіндегі бәсекелік теңдестік. Вальрас заңы.

5. Леонтьев моделінің өнімділігі және табыстылығы. Нейман моделіндегі біртекті дамудың максималды қарқыны.

6. Ақша және тауар нарығы модельдері. Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныс функциялары. Экономиканың стационарлық жағдайы.

7. Тиімді экономикалық даму мәселелерін зерттеу.

8. Тарату заңы жайлы гипотезаны тексеру. Робасттық статистикалық бағалау.

9. Корреляциялық талдау. Кендалл, Спирмен коэффициенттері. Дисперсондық талдау.

10. Факторлық талдау. Негізгі факторлар әдісі. Көпдеңгейлі шкалдау.