Пјнніҫ мақсаты: Стилистика жоәары оқу орындарыныҫ қазақ филологиясында кҙп жылдардан бері пјн ретінде ҙткізіліп келеді

жүктеу 0,63 Mb. Pdf просмотр бет 13/50 Дата 17.10.2022 өлшемі 0,63 Mb. #39679

3)   Стилистикалық қателер: а) Қазақ тілінің стилистикалық ресурсын толық меңгермеудің садарынан  болатын қателер:  -Сӛздік  қорының  жетіспеуі:  «Осы  жерден  басталып  екеуіміздің  таныстығымыз басталды», «Біз бұл ӛмірде баққыты болу үшін туылдық, сол  себептен біз ӛзімізді бақытты қылуымыз керек;  - плеоназм (мағынасы жақын сӛздердің тіркесін білдіретін стилистикалық  термин.  Мысалы,  қара-күйе,  құр-бекер)  мен  тавтологиялық  сӛз  қолданыстарының (қайталақтау мыс. Мұнар да мұнар, мұнар тау) салдарынан  сӛйлеу тілінің кӛріксіз, кедей болуы. « Мысалы , оған біреудің мүлкіне қол сұқса,  ұрласа, тонаса, біреудің ӛміріне нұқсан келтіру жатады немесе қылмысқа  әрекетсіздік жатады.  Мысалы,  дәрігер науқас адамға жәрдем етіп  кӛмектеспесе,  соның нәтижесінде науқас қаза болса»;  -қыстырма сӛздерді орынсыз қолдану: «Ауыр қылмыс  негізінен үлкен жауапты  құқықбұзушылық болғанда,  яғни  ауыр қылмысқа жаза пайдаланылады.  Негізінде  жеңіл қылмыс немесе құқық бұзушылық үшін де  негізінде  елімізде адамның белгілі бір құқығынан айырады»;  - тілдің кӛріктеу құралдарын керекті жреінде пайдаланбау: «Әрине, әр елдің біртуар, қайта келмес даналары болады. Бұл  адамзаттар елі үшін күрескен ,  сонымен қатар  бізге туындыларын қалдырып кеткен данышпандар болмақ».  ә) тілдің стилистикалық талғамының тӛмендігінен болатын қателер:  -  бояма сӛздерге құмар болу: «Осы ӛлеңді оқысымен  жүрегім дүр сілкінді »,  «Мақал-мәтелді оқығанымда сӛздің құдіретін  терең меңгеріп қана қоймай,  санамызда мәңгілікке жатталады »;  - сындық мәні бар сӛздерді дұрыс таңдай алмау: «Осы жолмен жүріп келе  жатқан әрбір елдің достығы  биік шыңда », «Ол болашақта ӛз мүдделері және  күллі азамат мүдделері үшін тиімді еңбек етеріне  шынайы  үміттенміз».  - әдемілік үшін ойланбай қолданылған сәтсіз метафоралар мен теңеулердің,  бейнелі сӛздердің болуы: « Кеудесін керіп, тӛсін тӛңкере жайылған кең жазық  бетінде де кӛз тірер бір нүкте болсашы»;  - түрлі стильдердің лексикасын пайдалану: «Бас хатшының баяндамасы  проблеманың барынша тереңдігін және байыптылығын алғаш кӛрген БҰҰ-ға  мүше мемлекеттер ӛкілдерінің  ерен әсерін туғызғанын атап ӛткен  ләзім ».  жүктеу 0,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз