Сабақтың тақырыбы: Күй атасы-Құрманғазы. Сабақтын мақсаты: күй өнерінің Құдіретін қастерлеуге баулу

Күй шежіресі Құрманғазы Сағырбайұлы туралы толық түсінік беру;

Түрлі мазмұндағы, сипаттағы музыканы тани білуге, тыңдауға ынтасын ояту.

Сабақтың міндеті:

1)музыкалық қабілеттерін халық әндері мен күйлерін орындап, тыңдау барысында одан әрі дамыту:

2)шығармашылық белсенділігін, ізденпаздығын арттыру;

3)күй шығарушы композитор, күйді шебер орындаушы адам-күйші.

Сабақтын түрі: жаңа сабақ.

Сабақтың әдісі:Музыка тындау,ән айту,музыкалық сауаттылық, шығармашылық тапсырмалар,т.б.

Сабақтың барысы:

Жаңа сабақ бойынша істелетін жұмыс.

Кіріспе әңгіме.

Окушыларға Құрманғазы туралы жан-жақты мәлімет беру.Балалардың ол туралы не білетіндіктерін анықтау.Әңгімелесу барысында балалар оның қандай күйлерін тыңдағандары туралы айтады.Құрманғазы туралы түсірілген кинодан эпизодтар көрсетуге немесе айтуға болады.

Күй жайында:

Кейде күй талмаураған, талықсыған,

Кейде өжет, кейде долы албыртсынған

Кейде паң, кейде дарқан, кейде сергек,

Шаршы өрге кейде шапшып шауып тынған,-деп жырлаған арқылы ақын І.Жансүгіров. Күйді тындағаннан кейін балалардан өлеңде айтылған сипаттарды қай жерінде байқағандары сұралады «Балбырауын» күйінің шығу тарихына тоқтала кету керек.Браун деген неміс бал ұйымдастырып, соған түрмеде жатқан Құрманғазы осы күйді сол жерде бірден шығарып,орындаған екен.

Құрманғазының күй ойнау шеберлігі туралы орыстың музыка зеріттеушісі: «Мен оның тартқан күйін бозторғайдың немесе бұлбұлдың ерке әні дер едім... бір сөзбен айтқанда,Құрманғазы-музыкаға қабілеттілігі жағынан сирек кездесетін адам. Еуропаша білім алса,ол музыка әлеміндегіең жарық жұлдыздың өзі болар еді» деп баға берген еді.

Оқулықпен жұмыс: Күйші-композитор туралы мәтін оқылады.Қазақ халқының аспаптық музыкасы-күй деп аталады. Кйді халық музыка аспаптарында орындаушыны-күйші деп атайды.

Күйші сөзі екі мағынада қолданылады.


Күйші


Күйді шығарушы композитор күйді шебер орндаушы адам

Өмірдің қыры мен сырын күй тілімен сөйлеткен Құрманғазы,Тәттімбет, Қазанғап, Дина сияқты күйші-композиторлар есімдері халық арасында ұмтылмай сақталып келуінің өзі-халқымыздың күй мұрасын қастерлейтініни көрсетеді.

Домбыра күмбірлеп,

Күй шерте аламын.

Бұрала би билеп

Суретте саламын

Ұқсатып кілемге

Кестеде тігемін,

Актерше рөлде

Ойнай да білемін.

Жалықпай талай күн

Жасаймыз мүсінде

Өнер көп бойымда.

Мақтану маған жат!
Сабақты қортындылау. Сұрақ жауап арқылы жаңа сабақты қортындылау.

1.Құрманғазы Сағырбайұлы кім?

2. Құрманғазы Сағырбайұлы қандай күйлерін білесін?

3. Құрманғазы Сағырбайұлы күйлері арқылы нені суреттейді?