теумен қатар, тарих беттерінен сыр шер-
ткен асыл мұраларымыз жетерлік.
Түсін, шеше!
Мен емес жаман бала,
Ренжіме маған да, заманға да!
Қорығынан Отанның құтылмайтын,
Отан деген – маған да, саған да Ана!
Қимай Отаныма, алаңдама, - деген ақын
өлеңінде өз анасынан бұрын Отанға деген
парызын биік қою, Отанға деген құрметтің
асқақтығын көруге болады. Жəке анасына
«сенің ғана емес, елдің баласымын» дей келе:
Сеніменен Отаным егіз деймін,
Сенен Отан, ал Отаннан сені іздеймін
Отаныма бер мені басы бүтін
Нашар əйел тапқан ұл дегізбеймін, - деп
Отан мен өз анасы арасындағы байланыс жібінің
қаншалықты үзілмес, жалғауы нəзік бір тылсым
күш екенін сезінеді. Біз туғанда анамыз бар
мейірімін төгіп жылуын аямай құшағына алып
өле-өлгенше сол сезімнен танбай, мəпелесе,
ақындардың «Отан Ана», «Жер Ана» деп
Отанды анаға теңеуі бекер емес. Өйткені,
қаншама ұлттар мен ұлыстарды бір шаңырақ
астына ұйыстырып, барша адамзатты кең
қ ұ ш а ғ ы н а а л ғ а н О т а н қ а м қ о р л ы ғ ы а н а
мейірімінен кем емес.
Балалар əрқашан патриоттық күш қайрат
беретін, өздерін жігерлендіре түсетін шығарма-
лардың кейіпкерлеріне үнемі еліктеп отырады.
Мазмұны қызықты жəне оқушысын патриоттық
идеяға баулитын шығармалар жастың үлкен,
кішілігіне қарамай бəріне бірдей қызмет етеді.
Демек, қазақ əдебиетінің қай өткілін алсақ та,
қай шығарманы алсақ та ондағы мақсат-мүдде
бір: ол – келешек ұрпақты адамгершілікке
тəрбиелеу, ал адамгершіліктің бастау бұлағы –
Отанын, елін, жерін сүю, ұлтына қызмет ету,
халқына жанашыр болу.
Қорыта келе, тəжірибелі ұстаз ұлтын сүйген
азамат ретінде мен өз шəкірттерімнің бойынан
Махамбет, Бауыржан, Райымбек, Сартайларға
тəн ерлікті Сəкен, Мағжан, Бейімбеттердің
бойындағы өр рухты, Мұқағали, Төлегендердің
жүрегіндегі Отанға деген шексіз сүйіспеншілікті,
жалпы қазақ ақындарының тұла бойынан асыл
мұра боп төгілген рухы биік, өресі асқақ пат-
риоттық сезімді көргім келеді жəне осы мақсатта
оларға тəлім-тəрбие беруді жалғастыра бер-
мекпін. Мектеп ішінде болсын, аймақ арасында
жас ұрпаққа патриоттық тəрбие беруде көп-
теген игі іс-шараларды атқарып, оң нəтижесіне
қол жеткізіп жүргенімді мəртебе санаймын. Əр
оқушы өз қарым-қабілеті, деңгейі бойынша түрлі
əдістерді қолдана отырып, ақын шығармаларын
да түрлі сипатта ұсынамын.
«Өткенін білмеу – болашаққа қиянат».
Өткенін білмеген, бірінін бағамдамаған ұрпақ
болашақтың парқын біле ме? Əлбетте жоқ.
Елбасымыз жолдаған «Мəңгілік Ел», «Ұлттық
жаңғыру», «Туған жерге тағзым» бағдарламала-
рының негізінде осы– патриоттық тəрбиеде емес
пе? Ендеше, тарих пен əдебиетті сабақтастыра
отырып, болашақ Отан қорғаушыларды Отан
сүйгіштікке тəрбиелеу – болашаққа құрылған
даңғыл жол болмақ. Шəкірттерімнің рухы биік,
еңсесі тік, патриот болып өсуі үшін қызмет ету –
менің басты міндетім.
Пайдаланылған əдебиеттер:
1.Төлеубекова Р.К «Адамшерлішік тəрби-
есінің негіздері» - Алматы,1998 -25б
2.Тарихи тұлғалар. Танымдық-көпшілік
басылым. Құрастырған: Тоғысбаев Б.Сужиков А.
– Алматы, 2009.
52
www.aktobe-orleu.kz
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
АҚПАРАТТЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЖУРНАЛЫ
äàìó
äàìó
53
Тəрбие тағылымы/ Вопросы воспитания
2(6) 2018
Advising Applicants
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Pellentesque ac enim et tortor sodales auctor ac et
augue. Nunc id urna ultricies mauris tincidunt congue. Nulla facilisi. Sed aliquam aliquam ante, sit amet laoreet
nulla vestibulum eget. Quisque mollis turpis vel mi iaculis interdum.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Pellentesque ac enim et tortor sodales auctor ac et
augue. Nunc id urna ultricies mauris tincidunt congue. Nulla facilisi. Sed aliquam aliquam ante, sit amet laoreet
nulla vestibulum eget. Quisque mollis turpis vel mi iaculis interdum.
LORUM
IPSUM
DOLOR
VECTOR ILLUSTRATION
КУЛЬНИЯЗОВА Айжан Сисенқызы,
«Өрлеу» БАҰО» АҚ филиалы Атырау облысы
б о й ы н ш а б і л і к т і л і г і н а р т т ы р у и н с т и т у т ы
«Деңгейлік бағдарламалар орталығы «Өзін-өзі
тану» пəні бойынша тренер
Жүрек-рухтың ұясы, рухани санамыздың
орталығы, ол біздің болмысымыздың қозғаушы
күші, рухани қабілетіміздің қайнар көзі.
«Біз тұрғызатын қоғам арды бағалайтын,
белсенді жоғары моральді, əдепті жəне рухани
байлығы мол адамдардан тұру керек»-деді
Қазақстан Республикасының Президенті
Нұрсұлтан Əбішұлы Назарбаев Қазақстан
халқына Жолдауында «Жаңа құндылықтар
жүйесіне тезірек бейімделіп кеткен болашаққа
жаңаша көзқарасы бар жас ұрпақты дер кезінде
ең қымбат адами көзқарастар негізінде рухани-
адамгершілік, имандылық ізгі қасиеттерге баулу
қажет» деп еліміздің болашағы өскелең ұрпақ
қолында екенін, жақсы тəрбие беру барысында
жас ұрпаққа адамзаттық құндылықтар, рухани-
мəдени мұралар сабақтастығын сақтай отырып
тəрбиелеу керек екендігі туралы айтқан бола-
тын. Тарихтың сан қилы нəубетті кезеңдерін
бастан кешірген қазақ халқы бүгінде əлемдік
қауымдастық мойындаған еңсесі биік елге
айналды. Егемендігімізді жариялап, тəуел-
сіздікке қол жеткізген сəттен бастап мемлекет
басшылығы алдында терең саналы білімділік пен
қажырлы еңбекті талап ететін, ел тағдырын
айқындаушы ұлы міндеттер тұрды.Елбасының
қазіргі кезде басты назар аударған бір мəселесі–
бүгінгі мақтанышымыз,ертеңгі келер ұрпағымыз-
дың тəрбиесі. Өйткені,бала–өмірдің сəні,
бақыттың нысаны, ертеңгі күнді жалғастырушы
ұрпақ. Ұрпақ тəрбиесі — келешек қоғам тəрбиесі.
Сол келешек қоғам иелерін жан-жақты жетілген,
ақыл-парасаты мол, мəдени — ғылыми өрісі озық
етіп тəрбиелеу — біздің міндетіміз. Ал, қазіргі
кезде ата-бабамыздың салт-дəстүрі мен əдет-
ғұрпынан ажырап қалған, шетелдік компью-
терлік ойындар мен қатыгездікке құрылған
фильмдердің еркінде кеткен жастарымызды
қайтсек дұрыс жолға саламыз? Бүгінгі таңда бұл
сұрақ ұлтымыздың болашағын ойлайтын, санасы
сергек барша қауымды толғандыруда. Себебі
ұлы бабамыз əл-Фараби: «Тəрбиесіз қолға білім
с а л м а » , - д е г е н е к е н . А л ғ ұ л а м а ғ а л ы м
А.Байтұрсынов: «Біз əрқашанда білімге ұмтыла-
мыз. Негізінде, ең бірінші тəлімге ұмтылуымыз
керек, тəрбиелі білім, тəлімді рух, қажет. Тəрби-
елі білім, міне - адам! Міне – тұлға!», - деп
білімнен бұрын тəрбиеге көңіл аудару
керектігін, тəрбиесіз адамға берілген білімнен
ешқандай пайда жоқтығын баса көрсеткен. Біз
осы бір қағидаларды əрқашан жадымызда
ұстауымыз, алдымен таза жанды, иманды, арлы,
намысты, ұлты мен ұлттық құндылықты сүйетін
тұлға тəрбиелеуге ұмтылуымыз керек. Атақты
педагог Сухомлинский; «Бала кезде үш жастан
он екі жасқа дейінгі аралықта əр адам өзінің
рухани дамуына қажетті нəрсенің бəрін де
ертегіден алады. «Балалар Жаратқанның жер
бетіне жіберілген ең ғажайып құбылысы. Сол
үшін біз, үлкендер, балаларға ерекше құрметпен
қарап, айрықша қамқорлық жасауымыз керек»,-
дейді Сара Алпысқызы
Мұғалім мамандығы жасандылыққа, уақыт
талабынан қалыс қалуға төзбейді. Болашақ-
тың адамын тəрбиелейтін, болашақ жас ұрпаққа
білім мен тəрбие беретін бала жанының бағбаны-
мұғалімдер, сондықтан олардың ары таза, адал,
əдепті, инабатты, сыпайы, парасатты, байсалды,
ӨЗІН-ӨЗІ ТАНУ ПƏНІ АРҚЫЛЫ
РУХАНИ-АДАМГЕРШІЛІК
БІЛІМ БЕРУДІҢ МƏНІ
«Æүðåã³ңí³ң àø êөç³í, æàííûң ñûðûí àðàëà...»
Øәêәð³ì Құäàéáåðä³ұëû
