«Абайдан соң» К. Оразалин



жүктеу 0,51 Mb.
Pdf просмотр
бет12/16
Дата23.06.2023
өлшемі0,51 Mb.
#43062
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
алмааат ағаааа

Айтбай Хангелдин
1970 жылы «Қараторғай» атты 
повесть жазды.Сырдың жетпісінші жылдары баспа бетін көрген туындыда 
өнері елден озған таланттың өмірі суреттеледі. Қаламгер осы 
шығармасында «Қараторғай» әнінің авторы Шолпан Жанболатқызы 
екендігін, оның ел аузында халық әні деп айтылып жүрген басқа да тамаша 
туындылар иесі екендігін жазады. Бір айта кетерлігі, Айтбай Хангелдин 
Шолпан туған топырақта дүниеге келген, бала күнінде әйгілі әншіні көрген. 
Өзгеше тағдырлы Шолпанның ғұмыры таң алдында ілкі сәтке көрініп, 
көзден ғайып болатын өзі аттас жұлдыздай қысқа болды
«
Соңғы Абыз» 

Шортан Қанайұлының өмірбаянын зерттеп бізге жеткізген-


Кемел 
Жүнісов
..Жазушының «Соңғы Абыз» романы әдебиетімздегі зар-заман деп 
аталған әйгілі кезеңнің ірі өкілдерінің бірі ақын, діни қайраткер – 
Шортанбай ақын өмірі мен сол тұстағы қазақ елінің жай-күйін,қандай 
ауыртпашылықтар болғанын көрсетуге арналған.Зар-заман ақынының 
қандай 
болғанын,осы 
еңбектен 
анық 
байқауға 
болады.Оның 
шығармалары,жырлары барлығын қамтып жазған десек артық етпейді.. 
К.Жүністегінің ұсынысы,ынтасы арқылы осы Зар заман ақынын жайлы 


жазып қана қоймай “Шортанбай жырау” атты бейнетаспалары жазылып
деректі телефильмдер дүниеге келді. 
“Ақан сері — Ақтоты” — опера 

“Ақан сері — Ақтоты” — операсының авторы белілі қоғам 


қайраткері,жазушы - 
Ғабит Мүсірепов.
Беташар қойылымы 23.10.1982 
жылы Алматыдағы Абай атындағы Қазақ академиялық Опера және балет 
театрында өтті. Алғашқы қойылымында басты партияларды Қазақстанның 
еңбек сіңірген артистері Х.Қалиламбекова мен К.Мыржықбаев орындады. 
Жанр: опера “Ақан сері —Ақтоқты” — лирика-психологиялық туынды. 
Оған 19 ғасырда өмір сүрген әнші-композитор Ақан Сері Қорамсаұлының 
өмірі мен шығармашылық жолы арқау болған. Операны айшықтай түсетін 
нақты белгілер — шығарманың өн бойына ұласып жатқан сұлу саз, ұлттық 
құнарлы тіл және сюжеттегі лирикалық арқаудың шымырлығы. Драмалық 
екі желі қатар өрбіп отырады. Олар —Ақан мен Ақтоқтының сүйіспеншілік 
сезімі, Ақанның Науан қазіретпен айқасы. Шығармада ХІХ ғасырдың 
екінші жартысы мен ХХ ғасырдың басында өмір сүрген қазақ халқының 
әйгілі әнші-композиторы, әрі ақыны, сал-серісі Ақан Қорамсаұлының 
өмірін суреттейтін және замана шындығын танытатын тарихи шындық 
сипатталады. Бұл пьеса 4 перделі, 5 суретті драма. Драматург осы 
шығармасының 2 түрлі нұсқасын жазған. 
Пьеса романтизм үлгісінде жазылған. Пьесада Ақанның кішкентайынан 
бастап өнер жолына шығуы,тыныс-тіршілігі түгелімен көрініс табады. Ақан 
жас кезінде көбінесе махаббатты, сұлулықты жырласа, есейе келе 
сүйіспеншілік тақырыбына ел мәселесі де қосылады. Ол бай-болыстардың 
қараңғы халыққа көрсеткен озбырлығын, қастандығын ашық түрде айтады. 
Қазақ елінің Ресей қосылу тарихының маңызын тереңнен түсіне алмады 
және осы жайлар кейбір қайшылықтарға да әкеліп соқтырды.Өмірде Ақан 
серінің өз басының қайғы-қасіреті де көп болған адам. Оның сүйіп қосылған 
жарының өмірі қысқа болып, жалғыз ұлы мылқау болады. Ақтоқтыдай сұлу 
қызға ғашық болып, үйленбек мұратына жете алмайды. 



жүктеу 0,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау