Педагогикалык технология окыту және тэрбие технологиясы тұ-
рінде карастырылады. В.В.Пикан педагогикалык технологияның ма-
ңызды белгілеріи бөліп көрсетеді.
- технология накты педагогикалық ойды іске асыру үшін ав-
тордың әдіснамалық, философиялық ұстанымын айкындайды. Осыдан
барып, білім беру үрдісінің технологиясы немесе жеке тұлғаны дамыту
технологиясы екені анықталады;
- педагогикалық эрекеттердің технологиялық тізбегі, операция-
лары, коммуникациялары койылгаи мақсатқа сай жүйеленіп, апынатын
нәтиже формасын белгілейді;
- технология мұгалім меи окушының өзара байланысты әреке-
тіи келісім шарт
негізінде саралау жэне даралау, адамдык жэне тех-
никалык мүмкіндіктерді ескеріп, диалогтық қатынастарды оңтайлы
шешу принциптеріне негізделеді;
- педагогикалык технология элементі біріншіден, кез келген мұ-
галім кайталай алатындай болуы тиіс, ал екіншіден жоспарланған нэ-
тижеге (мемлекеттік стандарт) барлық оқушыны жеткізуі тиіс;
- педагогикалық технология мен диагностикалык процедуралар
(өлшемдер,
көрсеткіштер, эрекет нәтижесін өлшейтін ииструмента-
рилер) органикалык байланыста болуы тиіс.
Педагогикалык техиология педагогикалық шеберлікпен өзара
байланыста болуы керек. Педагогикалык технологияны жетік меңгеру
дегеніміз шеберлікті білдіреді. Педагогикалык шеберлік, бір жағынан
апғаида жоғары деңгейде педагогикалык технологияны меңгеру, ол
тек операциялык компонентті меңгерумен шектелмейді. Педагогтар
арасында орын алған пікірдің бірі - педагогикалық
шеберлік тек жеке
адамға гана тэн, оны бір қолдан екінші қолға беру мүмкін емес деп
санайды. Дегенмен де педагогикалық технология мен шеберліктің ара
катынасын ескерсек, педагогикалық технологияны меңгеру, педагог-
тың жеке сапалык қасиетіне байланысты. Кез келген технологияны
меңгерген педагогтардың біліктілігі мен шеберлігі әр түрлі болады.
Педагогикалык мақсатты шешуіне қарай педагогикапық техно-
логия
жалпы жэне жеке технологиялар
болып бөлінеді. Жалпы тех-
нологияға оқыту технологиясын құрастырып, оны іске асыру жатады.
Жеке технологияға оқу немесе тэрбие мақсатының мынадай түрлерін
шешу жатады: окушылар әрекетіне түрткі тудыру, алынған нәтижені
бақылау жэне бағалау, нақты мақсатты, мысалы, тэрбие ситуациясын
талдап, оны шешу жолдарын анықтау.
Сонымен, біртұтас педагогикалық процесті жобапап, оны жүзе-
ге асыруда оның барлық компоненттерінің бірлігін сақтау қажет, егер
оның біреуі өзгеріске ұшыраса, онда баска компонентгер де өзгеруге
мэжбүр болады. Педагогикалык технологияның «эдістен» айырмашы-
лыгы тәрбиеленушілер эрекетінің мазмұнын
және оны ұйымдастыру
тәсілдерін жобалауында. Педагогикалық технология қойылган мақ-
199
саттың диагностикасын жэне жеке түлганы тұтастай дамытатын педа-
гогикалық процесті обьективті бақылауын қажет етеді.
5.6.
Тярбие жұмысын жүзеге асырудың теориялық, эдіс-
темелік жэне технологиялық деңгейлері.
XVII ғасырда ең алгаш
технологияиың концептуалдық негізін Я.А.Коменский қалыптастыр-
ды. Оның басты принциптері: ғылымилық, бірізділік, жүйелілік, берік-
тілік, белсенділік аркылы сапаға жету,
көрнекілік, теорияның тэжі-
рибемен байланысы, окушылардың жас ерекшеліктері мен дара ерек-
шеліктерін ескеру.
Оқыту технологиясы
сыныптық - сабақ жұмысын ұйымдас-
тыру арқылы іске асады. Оқыту технологиясыиың басты белгілері:
бір жас мөлшеріндегі оқушылардың тұрақты құрамы мен олардын
дайындық деңгейлері ескеріледі; жылдық
жоспар мен оқу бағдар-
ламасы негізінде оқыту жүргізіледі; эр оқу пәнініц сабақгары тақы-
рыптарға бөлінеді; тұракгы сабақ кестесі жасалып, мұғалім оқуды
ұйымдастырады. Оқыту технологиясы тэрбие технологиясымен өзара
сабақтастықта іске асады.
Сыныптык сабак технологиясы оқыту-тәрбиелеу үдерісін ұйым-
дастырудың басқа формаларымен толыктырылады.
Тэрбие технологиясы сабақ үдерісі мен тэрбие үдерісінде катар
іске асырылады. Білім беру жүйесінде соцгы жылдары оқытудын
бұрыннан қалыптасқан дәстүрлі түрлерімен
оқытулармен бірге инно-
вациялық оқытулар жедел карқынмен тәжірибеге ене бастады. Жаңа
технологияларды пайдалану, сыни тұрғыда оқыту т.б. бүгінгі мектеп
үрдісінде маңызды орын алады. Инновация дегеніміз - дэстүрлі жэне
көпшілік тәжірибеден өзгеше, білім беру ісіне жаца тұрпатты көзкарас
пен катынас. Инновациялық окыту - окушылардын жаца жағдайларда
бірлесе әрекет жасау қабілетін дамытатын, білімді игерудін нақгы нэ-
тижеге бағытталған оқыту түрі болып табылады. Бұл, біріншіден, ғы-
лыми жэне мәдениеттану білімдерінің негізінде мақсатты бағытта
жобаланган оқу үрдісі
болып саналса, екіншіден жеке тұлғаны дамы-
тудын болашағын жобалайтын жэне соны жүзеге асыруға дайындық
мақсатындағы бағытта ұйымдастыратын білім беру болып саналады.
Тәрбиелік жұмыстарды жүзеге асыруда
Достарыңызбен бөлісу: