Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

аудиториясына қарастылығы; субъективтік мэдениеттің түрлеріне 
карастылыгы;
микрофакторлар - отбасы, үй-іші, қүрбы-қүрдастар, топтар, 
тәрбиелеу мекемелері; түрлі қоғамдық, мемлекеттік, діни жэне жеке 
мекемелер, микросоциум.
Еліміздегі бейбітшілік пен үлтаралық бірлік, ішкі жэне сыртқы 
саясат мэселелері, соның ішінде үлтарапык мэдениетті қалыптастыру 
мен патриоттық тэрбие беру мәселесі негізгі орын алады. ЮНЕСКО- 
ның генерапдық директоры Федерико Майор 1998 жылы «ЮНЕСКО- 
ның әлемдегі білім жағдайы жөніндегі ІҮ есебінде» элемнің болашаққа 
деген үміті бүгінгі күннің жастары келе жатқан ғасырды қаншапықты 
дайындықпен қарсы алуына байланысты екеніне тоқгала отырып, ке- 
лер XXI ғасыр алдындағы жастар білімі ресурстар мен біздің колдауы- 
мызды әлі ешқашанда мұншалықты кажет етпегені, жалпыға бірдей 
келешек апдында тәрбиешілеріміздің маңызы элі күнге дейін тап қазір- 
гідей артпап еді деп тәрбиеленуші мен тэрбиешілердің өзара бірлескен 
үрдісіне аса мэн береді.
Сондықтан да, біздің алдымызда түрған негізгі міндет - ұлттык 
мәдениет пен әлемдік өркениетті өзара сабақгастыра отырып бүгінгі 
XXI ғасыр ағымына лайыкты түлға калыптастыру. XXI ғасыр ағымына 
лайықты түлға - өз ана тілін білетін, басқа тілді қүрметтейтін, тарихи 
зердесі жогары, үлттык салт-дэстүрден нэр алған, әлемдік ғылыми- 
техникапык прогресс көшіне ілесе алатын адам Бүгінгі даму үрдісінде 
түлғаны әлеуметтендіру негізгі орын алады, әлеуметтендіру үғымы 
бүл индивидтің қоғамдық өмірге қатысуына тартатын, мәдениетті түсі- 
нуге және әлеуметтік ортада, үжымда өзін - өзі үстау дағдысына үйре- 
тетін, өзін баянды ете түсетін жэне әр түрлі әлеуметтік рөлдерді орын- 
даттыратын жалпы ортаның ықпалы. Әлеуметтену үғымы дэстүрлі 
«білім» және «тәрбие» үғымдарымен салыстырғанда кең аукымды, 
терең магыналы ұгым.
И.П.Подпасый әлеуметтік кеңістікте тэрбиені жүзеге асыру -
бір элеумегтік топтан екінші элеуметтік топқа көшіп жүретін бапаның 
бүкіп өмір салаларын мойындап, қазіргі мэдениеттің жоғары жалпы 
адамзаттық қүндылыктарға багыт беретін ортақ тэрбиелік пікірге жол 
көрсету.
4.10. 
Кәсіптік багдар жүмысының ерекшеліктері.
Қазакстан 
Республикасы Конституциясында «Әркімнің еңбек ету бостандығына, 
кызмет пен кәсіп түрін еркін таңдауға қүқығы бар», - деп атап көр- 
сеткендей болашақ маманның кэсіби қүзіретті болып шығуы қоғамның 
негізгі сүранысы болып табылады.
Мектептегі 
кәсіптік багдар беру дегеніміз
- мектеп директоры, 
мектептің оку жэне тэрбие жүмысы бойынша директордың орынбасар- 
лары, сынып жетекшісі, пэн мүғалімдері, элеуметтік педагог, псйхо- 
лог, қосымша білім беру қызметкерлерімен бірлесе отырып окушы-
184

лардың бойындағы темперамент, мінез - кұлқындағы, іс - әрекетіндегі, 
қарым - қатынасындағы касиеттер мен кабілеттерін, ішкі жан дүние- 
сінің сүранысын негізге ала отырып болашак мамандық таңдауға ық- 
пал ету, көмектесу.
Оқушыларға кәсіптік багдар беру XX ғасырдың 60 жылдарынан 
бастау алады. Окушыларға кәсіптік бағдар беру теориясы мен әдісте- 
месі А.Е.Голаншток, Е.А.Климов, П.П.Костенков, А.Д.Сазонов,
В.Ф.Сахаров, С.Н.Чистякова т.б. еңбектерінде жан - жакты зерттелген.
Кәсіптік багдар беру окушыларға болашак мамандыгын анық- 
тауға көмек көрсететін әлеуметтік-экономикалық, психологиялық-пе- 
дагогнкалық, медициналык-биологиялық, өндірістік-техннкалык жүйе- 
лерді негіздеп түсіндіру негізгі орын алады. Дұрыс тандапған маман- 
дыктың, окушынын кызығушылыгы мен қабілетіне сәйкес келуі, бола- 
шакта оган куаныш пен канағат сезімін сыйлайды. Заман ағымына ка- 
рай когамда түрлі мамандыққа сүраныс өзгеріп отырады, солай болған 
жағдайда да, оқушылардың өз кажеттіліктері мен кабілеттеріне сай, 
мамандык таңдауга дер кезінде ақпараттық көмек беру керек.

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: