Абылайдыѓ ћазаћ жерлерiн бiрiктiру

52
жерге байланысты едќуiр шиеленiстi дау  туды. Ћытай шекара
мќселелерiн реттеп ћайту љшiн Ћазаћстанѕа, Абылай сџлтанѕа хат
жазып, арнайы елшiлiк жiбердi. Алайда Абылай Ћытайдыѓ Жоѓ-
ѕарияны басып алѕанын мойындаѕысы келмедi. Онымен де ћой-
май, жоѓѕар ћалмаћтарыныѓ циньдерге ћарсы ктерiлiсiн баста-
ѕан Ќмiрсанаѕа белсендi тљрде кмек крсете бастады. Ћазаћ бас-
шылары Жоѓѕария жерiнiѓ бiр блiгiн оныѓ байырѕы ћожайы-
ны болып табылатын ћазаћтарѕа ћайтарып берiлуiн заѓды деп
санады. Бiраћ Ћытай жоѓѕарлардыѓ кзiн жойѕан негiзгi жеѓiм-
паздыѓ ћџћыѕы зiнде екенiн пайдаланып, ол жерлердi ћайтарып
беруден љзiлдi-кесiлдi бас тартты.
1756 
жылдыѓ кктемiнде ћазаћ жасаћтары Ћытай ќскерлерiне
ћарсы Жоѓѕарияныѓ iшкi блiгiне жорыћ жасап, тереѓ енiп кеттi.
Бџѕан жауап ретiнде Ћытай императоры ендi Ћазаћстанѕа шабуыл
жасауѕа бџйрыћ бердi. Олар Орта жљздiѓ кшiп-ћонып жљрген же-
рiне екi жаћтан  – оѓтљстiк жќне шыѕыс бљйiрiнен басып кiрмек
болды. Оныѓ љстiне, Ћытай ќскерлерi бџл кезде Абылай сџлтанныѓ
ћарамаѕында жасырынып жљрген Ќмiрсананы тџтћынѕа тљсiрудi де
кздедi. Ћытайдыѓ Шыѕыстан келе жатћан ќскерiне 
Ќмiрсана
 мен
Ћожаберген батыр
 бастаѕан бiрiккен ћазаћ-жоѓѕар жасаћтары ћарсы
шыћты. Ал оѓтљстiк жаћтан келе жатћан ќскерге
 Абылай
 мен 
Бген-
бай батыр
 бастаѕан жасаћтар ћарсы аттанды. Ћазаћтар Цинь ќс-
керлерiмен бiрнеше рет шайћасты, олардыѓ даланыѓ iшкi жаѕына
тереѓ бойлап туiне жол бермей, бгеп тџрып алды. Бџл шара ћазаћ
ауылдарыныѓ соѕыс ћимылдары аймаѕынан џзаћћа кшiп кетуiне
жаѕдай туѕызды. Ћазаћ жасаћтары Ћытайдыѓ екi ќскерiнiѓ бiр-бiрiне
ћосылуына мџрша бермедi, оларѕа кљтпеген жерден љстi-љстiне ша-
буылдар жасады. Сондыћтан да Ћытай ќскерлерi келген iзiмен керi
ћайтуѕа мќжбљр болды.
Жеѓiс ћазаћтар жаѕында болса да, алып империямен џзаћ соѕысу
те тиiмсiз едi. Екi ел арасында келiссздер басталып кеттi. Ћытайлар
Iле зенiнiѓ аѓѕары мен Тарбаѕатай аймаѕында ќскери бекiнiстер
сала бастады. Ондаѕы маћсаты – босап ћалѕан Жоѓѕар жерiне ћазаћ-
тардыѓ ћайта оралуына жол бермеу едi. 

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: