№
Мәселе
Шешу жолдары және
күтілетін нәтиже
Қорытынды және шешім негіздері
21
Өзімен қаруы бар қылмы-
стық-атқару қызметін сотқа,
прокуратураға, ІІД-не кіргіз-
бейді. Қылмыстық-атқару қы-
зметі сотқа тұрмыстық зорла-
ушыны алып келу үшін аудан-
дық ішкі істер бөліміне келіп,
табельдік қаруын өткізіп кету
керек.
ҚР 2014 жылғы 23 сәуірдегі «Ішкі
істер органдары туралы» заңы
мен ҚР Үкіметінің 1996 жылғы
24 желтоқсандағы «Iшкi iстер
органдарының учаскелік поли-
ция инспекторларының қоғам-
дық тәртiптi сақтаудағы және
қоғамдық қауiпсiздiктi қамта-
масыз етудегi рөлін арттыру ту-
ралы» № 1598 қаулысына тиісті
өзгерістер мен толықтырулар
енгізу. Қылмыстық-атқару қыз-
метіне осы мекемелерге қару-
мен қиындықсыз кіруге рұқсат
беру немесе жергілікті полиция
қызметкерлері зорлаушыларды
тек қана ішкі істер бөліміне алып
келіп, ал мүдделі органдар қыз-
меттік үй-жайға дейінгі жеткізуін
өздері қамтамасыз ететінін ор-
нату.
Ауылдық қылмыстық-атқару қызметі-
не қаруды үнемі ұстауға рұқсат етіл-
ген, бірақ ІІД-не жиналысқа келгенде
немесе құқық бұзған адамды сотқа
алып келсе табельдік қаруды қызмет-
тік көлікте қалдырады. Бұл қарудың
жоғалып кетуіне алып келуі мүмкін.
22
УПИ мақсаты бойынша пайда-
ланбайды:
1) айыппұлдарды өндіріп алу;
2) әскер қатарына шақы-
рылушыларды іздеу және
олардың әкелу;
3) ҚРӘҚБтК 505 б. «Қалалар мен
елді мекендердің аумақтарын
абаттандыру ережелерін бұзу,
сондай-ақ қалалар мен елді
мекендердің инфрақұрылым
объектілерін бұзу, жасыл кө-
шеттерді жою және зақымдау»
бойынша жұмыс көп уақыт
алады.
1) мұндай қызметті сот орын-
даушылары жүзеге асыруы тиіс,
сондықтан ҚРӘҚБтК тиісті өз-
герістер енгізу қажет;
2) әскер қатарына шақы-
рылушыларды әскери комисса-
риат қызметкерлері іздеуі және
жеткізуі тиіс, сондықтан ҚРӘҚБ-
тК тиісті толықтырулар енгізу
қажет;
3) табиғатты қорғау полиция
бөлімшесіне ҚРӘҚБтК 505-б.
бойынша іс қозғау өкілдіктерін
бере отырып, ҚРӘҚБтК өзгері-
стер мен толықтырулар енгізу.
Қоғамдық мониторинг барысында
сауалнама алынғандардың 92%-дан
астамы УПИ және олардың көмек-
шілерін мақсаты бойынша пайда-
ланылмауы соңғыларында құқық
бұзушылықтың, оның ішінде тұрмы-
стық зорлық-зомбылықтың алдын
алу және одан сақтандыру бойын-
ша функцияларын жүзеге асыруға аз
уақыт қалатынын көрсетті.
23
Азаматтардың
қылмыстық
емес дене жарақаттарымен ау-
рухананың травматологиялық
пунктіне баруына және өлім
жағдайларына әрекет ету көп
уақыт алады.
ҚР ІІМ және ҚР ДСМ бірлескен
бұйрық қабылдасын, оған сәй-
кес дәрігерлер ІІО-ға құқық
бұзушылыққа шағым бар дене
жарақаттары немесе қылмы-
стық сипаттағы және өлімге
әкелген
дене
жарақаттары
жағдайлары туралы ғана хабар-
лауы керек.
Азаматтар созылмалы және жа-
зылмайтын аурудан қайтыс болған
жағдайлар көп. Мұндай жағдайларға
бару (әсіресе, ауылдық жерлерде) өте
көп қызметтік уақытты алады.
24
Отбасылық-тұрмыстық
қа-
тынастан саласындағы құқық
бұзушылар
куәландырудан
өтуден бас тартады. ҚРӘҚБ-
тК куәландырудан өтуден бас
тартқан көлік жүргізушілерінің
ғана жауапкершілігі қарасты-
рылған.
ҚРӘҚБтК барлық азаматтар
үшін медициналық куәланды-
рудан өтуден бас тартқаны үшін
жауапкершілік енгізу немесе
мәжбүрлі куәландырудан өткізу-
ді заңнамада бекіту керек.
Бұрын масаңдық және маскүнемдік
жағдайларында азаматтарды мәжбүр-
лі куәландырудың құқықтық негізде-
мелері болды (ҚР ІІМ-нің күші жой-
ылған 37-1993 жылғы бұйрығын қар.).
Қазіргі уақытта ҚРӘҚБтК 667-б. бой-
ынша әкімшілік жауапкершілікке
тартуға және мәжбүрлі куәландру
жүргізуге іс жүзінде мүмкіндік жоқ,
бұл ЖПҚ қызметкерлерінің әкімшілік
құқық бұзушылық бойынша іс жүр-
гізуге едәуір қиындық туғызады.
25
Соттылық туралы анықтама
алудың жедел еместігі пробле-
масы қалып отыр.
Мұндай анықтаманы ХҚКО
арқылы азаматты тіркеу туралы
анықтама сияқты алу тетігін рет-
теу керек.
Сұхбат алынған ЖПҚ қызметкер-
лерінің шамамен 70%-ы осындай пікір
айтты. Бірақ, мысалы, Қарағанды об-
лысында мұндай проблема жоқ.
Қазақстан Республикасында тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу және профилактикасы саласындағы заңнамаға
және жергілікті полиция қызметінің құқық қолдану практикасына қоғамдық мониторинг туралы есеп
53
Жалғасы
Достарыңызбен бөлісу: |