18
-
ақпараттық үдерістер, басқа, анағұрлым күрделі ӛндірістік және
қоғамдық үдерістердің маңызды бӛлшектері болып табылады. Соған орай,
ақпараттық технологиялар, сәйкес ӛндірістік және қоғамдық үдерістердің
құрамдас бӛлігі ретінде қарастырылады.
-
телекоммуникациялық технологиялар ақпараттық технологиялардың
бӛлігі бола тұра, бұқаралық ақпарат құралдарын дайындау мен тарату
жүйелерінде, адамдар мен ұйымдар арасында ақпараттық ӛзара әрекеттестікті
қамтамасыз етуде маңызды рӛл атқарады.
-
ақпараттық технологиялар қоғамның зияткерленуі, оның білім беру
жүйесі мен мәдениетінің дамуында орталық орынды иеленеді. Сонымен бірге,
оқытушы ақпараттық құралдарды пайдалану, ӛзін-ӛзі оқыту жүйесі,
мамандардың біліктілігін арттыру және қайта дайындау жүйелері үшін
айтарлықтай тиімді әдіс болады.
Ақпараттық үдерістер қоғамның барлық саласына тән болғандықтан, адам
ақпаратты ӛндіріу, тұтыну және тарату секілді ақпараттық іс-әрекеттердің
барлық түрлеріне қатысады.
Әлемнің дамыған елдерінде келешегі зор жоғары білім беру жүйесін
қалыптастырудың бір жолы ақпараттық қоғамның қалыптасуы болып
табылады: білім беру арқылы жеке тұлғаның шығармашылық қабілетін ашуға
бағытталған дамытушы және инновациялық әдістерді кең кӛлемде енгізу; жаңа
ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялар негізінде қашықтықтан
оқыту жүйесін дамыту жолы мен халықтың кең кӛлемді сапалы білім беруге
қол жетімділігін арттыру болып саналады. Қоғамның дамуы үшін ақпараттық
технологиялардың маңыздылығы 3-суретте келтірілген.
Сурет 3 - Қоғамның дамуы үшін ақпараттық технологиялардың
маңыздылығы
Ақпараттық-коммуникациялық
технологиялар
және
ақпараттық
инфрақұрылым жалпы экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттыра отыра
Қоғам дамуындағы
ақпараттық
технологиялардың
ерекше қасиеттері
- ақпараттық технологиялар - дамудың стратегиялық
факторы болып табылатын, қоғамның ақпараттық
қорын белсендендіру және тиімді пайдалануға
мүмкіндік береді.
- ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялар
адамзат қоғамындағы іс-әрекетте күрделі орын алып
жатқан ақпараттық үдерістерді ӛзектендіру мен
автоматтандыруға мүмкіндік береді.
- апараттық технологиялар жаңа білім алу және жинақтау
үдерістерінде де маңызды рӛл атқаруда.
- ақпараттық қорларды (ғылыми білім, жаңалықтар,
тапқырлықтар, технологиялар, жетекші тәжірибе)
белсендендіру, тарату және тиімді пайдалану, қордың
басқа түрлерін (шикізат, қуат, пайдалы қазбалар,
материалдар
мен
құрал-жабдықтар)
үнемдеуге
мүмкіндік береді.
19
мемлекеттің дамуын қайта құрудың ғылыми-технологиялық кілті болып
табылады. Қазіргі таңда интернет, бұлыңғыр есептеулер, мобильді және
мультимедиалық технологиялар, роботтар, виртуалды шындық және тағыда
басқа ақпараттық құралдар экономикасы дамыған және дамушы елдердің
міндетті атрибутына айналып отыр.
Қазақстан Республикасының ірі бәсекеге қабілетті мемлекеттердің
қатарына кіруге қатысты мақсаттарына жетуі ақпараттық-коммуникациялық
технологияларды дамыту және енгізу арқылы мүмкін болатындығы сӛзсіз.
Еліміздің соңғы жылдарда ақпараттық-коммуникациялық технологиялар
алаңында маңызды жетістіктерге жеткені белгілі. Солардың ішінде 2012 жылы
жарияланған БҰҰ Е-Government Survey-2012 «Электрондық үкімет адамдар
үшін» рейтингінде 2010 жылғы кӛрсеткіштен 8 сатыға жоғары кӛтеріліп 38-
орынға табан тіреді. 2012-2013 жылдарға арналған дүниежүзілік экономикалық
форумда
ғаламдық
бәсекелестік
қабілеті
бойынша
Қазақстанның
бәсекелестікке қабілеттік рейтінгі 21 сатыға кӛтеріліп, 51-орынға шықты.
Халықаралық электробайланыс одағының рейтингінде Қазақстан соңғы жылы
АКТ-ны дамыту индексі бойынша 72-орыннан 68-орынға кӛтерілді.
Пошта байланысы саласында ұлттық оператор болып табылатын «Қазпошта»
акционерлік қоғамы қызметтер нарығының негізгі жеткізушісі болып қалады.
Қызмет кӛрсету еліміздің барлық аумағын қамтып, 3000-нан астам ӛндірістік
нысандармен жүзеге асырылады. Сонымен қатар, пошталық, күрьерлік
қызметтерді «DHL International Kazakhstan» ЖШС, «ЯНЦЕН-ЭКСПРЕСС»
ЖШС және т.б. кӛрсетеді[55].
Қазіргі таңда елімізде қоғамды ақпараттандыру үдерісінің басым
бағыттарының бірі – білімді ақпараттандыру болып табылады.
Сурет 4 - Білімді ақпараттандыру салдарынан іске асатын әрекеттер
білім беру жүйесін
коммуникациялық
желілерді пайдалану
негізінде жетілдіру;
қоғамды ақпараттандыру шартында
білім алушыларды дамыту
міндеттеріне сәйкес оқыту, оқытудың
ұйымдастырылған формаларын,
әдістерін сұрыптау, стратегиялары
мен әдістемесін жетілдіру;
бағалау мен бақылауды
айқындаушы
компьютерлік тестілік
бағдарлама жасау
әдістемесін құру;
Білім алушылардың
ақпараттарды ӛңдеу
бойынша ӛзіндік
жұмыстарына бағдарланғ
ан оқытудың әдістемелік
жүйелерін жасау;
Білім алушылардың
ақпараттарды ӛңдеу
бойынша ӛзіндік
жұмыстарына бағдарланғ
ан оқытудың әдістемелік
жүйелерін жасау;
Білімді
ақпараттандыру
салдарынан іске
асатын
әрекеттер
Достарыңызбен бөлісу: |
