«Өрлеу» біліктілік арттыру ұлттық орталығы ақ Қазақстан республикасы білім беру жүйесінің басшы жәНЕ

 
 
300 
 
- активизация внутришкольной  кооперации за счет обмена опытом между коллегами; 
- развитие соответствующего "духа школы"; 
- и как правило, меньшие расходы и лучшие возможности контроля. 
Таким  образом,  в    методических  принципах    корпоративного  (внутришкольного) 
обучения  педагогов    учитываются,  прежде  всего,  условия  деятельности  образовательного 
учреждения,  реальное  состояние  динамики  изменений,  связанных  с  процессом 
модернизации, имеющиеся в школе административные, исследовательские и другие ресурсы.  
Прежде всего я, как руководитель и администрация  школы начинаем  свою работу с 
выявления общих позиций коллектива. 
-совместно выявляются общие цели и условия проведения семинаров, педсоветов; 
-обсуждаются 
вопросы, 
важные 
для 
развития 
образовательной 
среды 
образовательного учреждения; 
 - согласовываются основания и направленность встреч: степень представленности  в 
них  содержания  с  изменений,  происходящих  в  казахстанском  образовании  в  целом,  в 
школьном образовании, в отдельных его аспектах и т. д.; 
-выявляется степень заинтересованности учителей в групповой работе; 
-  определяется заинтересованность учителей в решении общешкольных проблем; 
-  осуществляется  обмен опытом отдельных  учителей и выявление возможности  его 
использования для расширения образовательной среды образовательного учреждения; 
 -    обсуждаются возможные проекты, которые станут результатом работы ; 
Учителя включаются в создание дифференцированной и многовариантной системы, в 
основе которого лежит неформальное общение. 
Таким  образом,  в  условиях  корпоративного  обучения  происходит  включение  таких 
«механизмов»,  которые  обычно  ускользают  от  внимания  :  особая  значимость  для  каждого 
участника того результата, который они получили  в процессе коллективной деятельности. 
А  отработка  теоретических  вопросов,  апробация  моделей,  форм  и  методов  обучения 
данного  инновационного  процесса,  осуществляетсячерез  педагогические  советы,  открытые 
уроки,  творческие  отчёты,  проведение  школьных  конкурсов  педагогического  мастерства, 
предметных декад, мастер-классов, конференций,  конкурсов профессионального мастерства 
ит.д 
Опыт  коллектива  учителей  школы  –  это  не  только  осмысленный  результат,  но  и 
эмоциональное  переживание  смысла  общей  деятельности,  своего  рода  включенности 
каждого в контекст жизнедеятельности коллектива. 
Таким  образом,  можно  сказать,  что  в  результате  корпоративного  обучения,  помимо 
профессионального  роста 
учителей, 
появляется 
возможность 
создать 
команду 
единомышленников, выращивать специалистов в своей школе. 
Важным  «побочным»  эффектом  внутришкольного  образования  можно  считать 
улучшение  отношений  в  коллективе,  повышение  информированности  членов  коллектива  о 
работе своих коллег, улучшения отношений в коллективе. 
Успешность реализации корпоративной системы повышения квалификации на уровне 
нашей  школы  подтверждается  тем,  что  в  результате  совместной  деятельности  удавалось 
создать такие «продукты» по информированию, по оказанию методической помощи, как: 
-альманах методических рекомендаций  
Только в этом году мы провели на уровне области 12 областных семинаров,--4 мастер 
класса, для учителей и  руководителей школ по обновлению содержания образования.  
Наша    работа  в  пилотном  проекте  позволило  продолжить  сегодня  участвовать  в 
международном    научно-исследовательском  проекте  по  "Совершенствованию  содержания 
среднего  образования  Казахстана  в  контексте  современных  реформ",  который  проводит 
Высшая  школа  образования  Назарбаев  Университет,  центр  образовательной  политики 
Назарбаев  интеллектуальная  школа  г.  Астаны  в  сотрудничестве  с  Кембриджеским 

 
 
301 
 
Университетом, где совместно с ними в коллективе  школы были проведёны 6 практических 
семинаров по теме  «Процесс исследования практики в действии». 
Всем  участникам  (40  учителей)  семинара  были  вручены  сертификаты 
международного  уровня  «Білім  беру  реформасы  және  интернационалдандыру; 
Қазақстандағы  мектеп»  38  -  Учителей  получили  сертификаты  I  модуля  Республиканского 
проекта  «  Методология  и  методика  внедрения  корпоративного  обучения  в  организациях 
образования  »  
Вся  эта    комплексно-целевая,  системная  работа  школы  по  повышению  качества 
учебно-воспитательного  процесса  позволила  добиться  в  течении  ряда  лет  высоких 
результатов  средний показатель свыше 95 баллов по итогам ЕНТ,   а в  2016 году средний 
балл -102,7. 
И  в  заключении  хочу  сказать  ,  что    качество  учебно-воспитательного  процесса 
напрямую  зависят  от  того,  насколько  системно  построен  учебный  процесс  в  школе, 
насколько тесно взаимодействуют педагоги , родители и дети, умение  приводить в действие 
все рычаги находящиеся у нас  руках, найти оптимальное соотношение взаимных действий 
всех частей школьного коллектива направленных на решение поставленных задач. 
 
Список используемой литературы:  
1. 
Сборник  статей  Республиканского  педагогического  чтения  работников  образования 
«Профессиональный рост педагога как условие обеспечения нового качества образования»,  Алматы 2013г. 
2. 
Научно-педагогический  журнал  министерства  образования  и  науки  РК.  «Қазахстан  мектебі», 
2015г. 
3. 
Справочник руководителя образовательного учреждения, 2015г., 2016г. 
4. 
Управление современной школой «Завуч», 2015г. 2016г. 
5. 
Справочник заместителя директора школы, 2015г. 2016г. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тәрбие мен білім - егіз 
 
Наурузбаева А. Е. 
Павлодар облысы, Ақсу қаласы 
№2 жалпы орта білім беру мектебі 
бастауыш сынып мұғалімі 
 
Қоғам үшін әр   кезеңде, әр   отбасында өсіп келе жатқан өрімде ұл  -  қыздардың  дені  
сау,   рухани   бай,   еңбекке,   білімге  құштар   болып   өсуі  -   ең  жоғарғы   тілек,    ең   биік    
мақсат.   Оның  қуат   алатын   қайнар   бастауы   отбасы.   Отбасының   аса   құнды   ықпалы   
мен   әсерін   өмірдегі   еш нәрсенің    күшімен   салыстыруға   болмайды.   Балаға   ата -  ана   
тәрбиесінің   орнын    ешнәрсе    алмастыра    алмайды.   Отбасы  -   өмірге    сәби   әкеліп,   
оны    тәрбиелеп,    қалыптастыруда   және   ұрпақ   жалғастыруда   теңдесі   жоқ   орын. 
Отбасының  балаға  тәрбие  берушілік  қызметінің  мақсаты    -    баланың  жасын,      жеке 
ерекшелігін,      психологиялық  процестерін  ескере  отырып,      жарасымды  жетілген  ұрпақты 
тәрбиелеу.          Көздеген  мақсатқа  жету  үшін  отбасындағы    тәрбие    төмендегі  міндеттерді 
шешеді. 
-  Отбасында  баланың  өсуіне,      денсаулығына  қамқорлық  жасау,      тазалықты 
қалыптастыру. 

 
 
302 
 
-еңбек  сүйгіштікке      баулу,      тұрмыстағы,  үй  шаруасындағы  еңбекке  құлшынысын 
арттыру,  өзіне  - өзі қызмет етуге үйрету. 
- Отбасы мүшелерімен тіл табысып,   дұрысқарым  -  қатынас жасауға,   үлкенге құрмет,   
кішіге ізеткөрсетуге үйрету . 
- Әдебиетке,   мәдениетке,   өнергетәрбиелеу.   Бұл міндеттер жүзеге   асу  үшін   бала   
дүниеге келген күннен бастап отбасында,   қоғамдық орындарда,   мектепте тәлім  -  тәрбие 
беріледі. 
« Баланы  жастан»,  «Ұяда  не   көрсең,   ұшқанда соны ілесің»   деген даналық сөздердің 
мағынасы  өте  терең.      Себебі,  есейіп  кеткен  соң  баланың теріс  мінезін,     қалыптасқан  қате 
көзқарасын өзгерт уөте қиын.   Осы кезде  
 «Балаңыздың  тәрбиесін  бастамас  бұрын,      өзіңіздің  мінез    -    құлқыңызды,    өмірге 
көзқарасыңызды   ой елегінен өткізіп,  бақыладыңыз ба?»   деген сауал туады. 
Ұлы   педагог   А. С. Макаренко : «Балалардың алдында беделді болуды қаламайтын ата 
– ана жоқ.   Бірақ қалай,  қай бағытта өнеге беріп,  өсіріп келе жатқанын ойламастан,   бала   
санасын  рухани  өктемдік  жасап  тәрбиелейтін  ата  –  ана  баршылық.      Бұл    беделді  болудың 
қандай  жолы?      Мұндай  жолмен  келген  адал  баланың  санасы  жетілгенде  өздігінен 
жойылады»  деген. 
Отбасы    -      барлығының      басы,      жан  жақты  даумуының  негізі  болатын  тәрбие   
институты.      Отбасындағы  ата  -    ана    мен      баланың  қарым    -    қатынас  нәтижесінде,   
адамгершілік,   эстетикалық,  дене тәрбиесінің алғашқы үлгілері қалыптасады.   Ал әке  мен  
шеше  -   баланың алғашқы тәрбиешілері. 
Ата -  аналар   бала   бақытының шынайы бағбаны болуы тиіс. 
Бала  бақыты  -  білімде.   «Білім бір құрал.  Білімі көп адам құралы сай ұстасы қылды,  
не  жасаса да   келістіріп жасайды », -  дейді  А.Байтұрсынов. 
Бүгінгі  таңда  болып  жатқан  өміріміздегі  өзгерістерге  байланысты  ұстаздар  мен  ата  – 
аналардың  бала  тәрбиелеудегі  жауапкершілігі  арта  түсуде.      Балаларды  оқыту  мен 
тәрбиелеуде отбасының басым ролін мойындай отырып бірлесе жұмыс жасау керек.   Әрбір 
ұстаз  ата  -    аналармен  қарым    -    қатынас  жасауда  түрлі  тәсілдерді,  қазіргі  жаңа 
технологияларды  пайдалана  отырып,      ата  –  ананың  қызығушылығын  арттыру  мақсатында 
жұмыс жасаса,   ата -  ананың мектепке,   ұстазға деген көзқарасы өзгеререді. 
Ата -  аналармен жұмысты ұйымдастырудың негізгі мақсаты: 
-  Ата-ананың өмірге деген көзқарасын өзгерту; 
-  Баланың бүгінгі жасаған қадамы ертеңгі тұлға қалыптасуына үлкен әсер ететінін атап өту; 
-  Ата  -аналармен жұмыс жасаған кезде бірізділік қағидасын басшылыққа алу; 
-  Бала өміріне қолдау жасау.   
Қоғам  тарапынан  көрсетілген  қолдау,    ата  -    ананың  өміріндегі  тұрақтылықпен  болашаққа 
деген сенімін нығайтады. 
Қазіргі  уақытта  жұртшылықтың  балаларды  тәрбиелеуге  қатысы  кеңейе  түсіп,    тәрбие 
жұмысы  еңбек  ұжымының  күнделікті  ісіне  айналуда  тәрбиешілердің  практикасында  ата  -  
аналармен  және  көпшілікпен  бірігіп  жұмыс  істеудің  әртүрлі  формалары  қалыптасып,   
жемісті  түрде  қолданылуда.      Олар  ата  -    аналармен  жекелеп  және  ұжымдық  жұмыстар 
жүргізді. 
Отбасы  тәрбиесіндегі  кездесетін  сәтсіздіктер  ата  -    аналардың  пеадгогикалық 
сауатсыздығынан және оларда тәрбие жұмысын жүргізуге қажетті тәржірибенің жоқтығынан 
болады.      Балаларды  тәрбиелеудің  дұрыс  жолын      табу    үшін  ата  -    аналарға  көмектесу 
ұстаздардың міндеті . 
Ата -   аналармен жүргізілетін жұмыс түрлерін қалай ұйымдастыруға болады? Ол үшін 
біз  ата  -    аналармен  жақынырақ  танысып,      отбасының  әлеуметтік  жағдайын,      отбасы 
мүшелерінің   бала   тәрбиелеудегі ролін анықтау үшін,   ата- аналардың ұсыныс -пікірлерін,   
ойын бөлісу мақсатында сауалнамалар,   анкеталық сұрақтар алуымызға болады.   Сонымен 
бірге  жыл  бойғы  жүргізілетін  жұмыс  түрлерін  ата      -      аналармен  бірлесе  отырып  жасаған 

 
 
303 
 
тиімді.      Себебі,    ата  –аналар  заман  талабына  сай  өзекті  мәселелерді,      отбасы  тәрбиесіне 
байланысты тақырыптарды өздері ұсына алады.   Сонымен қатар ата -  аналардың ұсыныс  -  
пікірлермен  санаса  отырып  ата  -  аналарға  арналған  әңгімелер    мен  лекциялар,    
консультациялар,      сұрақ  -жауап  кештері,      тәрбие  жұмысын  алмасу  жөніндегі 
конференциялар,   ата-аналарды педагогикалық әдебиеттермен таныстыру  әдіс   -  тәсілдері 
қарастырылады.  М. Әуезов  «Қай істің болсын өнуіне үш түрлі шарт  бар.   Ең алдымен әуелі 
ниет  керек,   одан соң күш керек,   одан соң  тәртіп керек»,  тәжірибе ұлы жазушымыздың 
сөзінің құдіреттілігін байқатады. 
Отбасы    мен      мектеп  арасындағы  байланысты  күшейтіп,      бағытты  жұмыс  жүргізу,   
ұйымдастырылатын мерекелік іс - шараларға,  ата -  аналар және   топ    жиналыстарына ата- 
аналарды тартудың қажеттілігі: 
* Балаларда іс - әрекетті таңдаудың үлкен мүмкіндігі болады; 
* Балалар маңызды жетістіктерге  жете  алады;  
Балалар еліктеудің жаңа үлгісін алады; 
* Ересектер мұғалім жұмысымен жақын танысып, оны   бағалай біледі; 
*  Ата-аналар  және  басқа  да  ересектер  мектепке  оқыту  философиясымен  және  оқу 
жоспарларымен танысады; 
*  Ата-  аналар  және  отбасы  мүшелері  өздерінің      бала     тәрбиелеуге,      оқытуға  қатысы  
бар   екендігін сезінеді, 
Мектеп  ұстаздары    ата  -    аналарға      ақыл    -    кеңес    беріп,      ұсынылатын      тыңдау   
барысында   төмендегідей  қарым   -   қатынас   ережелерін   есте   сақтауы   керек; 
Бір -біріне  көңіл  бөлу, тыңдау, сыйлау, көзбе- көз  қарау, тиімді   орынды  таңдау, әзілді  
сезіну, ұрыс-керістен  сақтану.  
Сонымен      қатар      ата  -    аналарға          ұстаз    сөзі      әсерлі,      отбасы    қажеттіліктеріне   
байланысты  екендігін   түсіндіріп   толық  тыңдату  үшін; 
Сиқырлы  сөздер   айту; 
Баласының   жетістігін   айту 
Сенімді   болу 
Көңіл  -  күйіне   қарау 
Намысына   тимеу 
Материал   арқылы сөйлесу  ( анкета,  тест,  т.б) 
Қарапайымдылық 
Пікірін сыйлау 
Ата -  аналармен жұмыс жүргізудің негізгі алғы шарттары 
* Әрбір отбасының мықты жақтары болады,   әр адам жақсы ата  -  ана болғысы келеді; 
*  Барлық  отбасы  көмекті  қажет  етеді,    көмек  түрі  отбасының  нақты  қажеттіліктеріне 
байланысты болады; 
* Ата – анамен жұмысты ұйымдастыру барысында ата -  ананы,   яғни отбасын тәуелді 
ету емес,   оның қиыншылықтарды жеңу мүмкіндігін нығайтуды көздеу; 
*  Баланың  дамуы  туралы  ақпарат  ата  -аналарға      бала    тәрбиелеуде  өз  ролін  жүзеге 
асыруға ықпал етеді; 
*  Әрбір  отбасы  көрсетілген  көмектің  тиімділігін  ек  өзі  жеткенде  ғана,      қоғамдық 
жұмыстарға белсене араласады; 
Ұстазбен баланың оқуға деген қызығушылығын арттыру жолдарын түсіндіреді; 
* Ата – анамен баланың орта ққарым – қатынастары жөнінде кеңес   беру; 
 «Таным»  ата-аналар мектебінің жұмысымен танысу 
«Таным»  ата-аналар мектебі 
Ата -аналар  клубы 
«  Мектептегі  немесе  сыныптағы,    отбасындағы  кездесетін  қайшылықты  жағдайларды 
шешуге арналады» 

 
 
304 
 
Тақырыптық кеңес «ата-     аналарды психологиялық педагогикалық білім және тәжірибе 
жаңалықтарымен таныстыру,  кеңес беру,  ой  қозғау, ой  қорыту» 
Педагогикалық      семинар  отбасылық  тәрбиенің  әдіс-тәсілдеріне  арналады.  Семинарға 
сынып жетекшілер де,  ата-аналар да  жан-жақты дайындықпен қатысуы қажет. 
Шығармашылық кештер 
Мектепішілік  және  сыныптық  болып,      озық  қабілетті,      танымал  ата  -    аналарды  үлгі 
тұту,  насихаттау мақсатында ұйымдастырылады. 
Топқа ата-аналарды тартудың қажеттілігі 
*  Балаларда іс  – әрекетті таңдаудың үлкен мүмкіндігі болады. 
* балалар маңызды жетістіктерге  жете  алады. 
* балаларға отбасы мен   мектеп байланысын сезіну ұнайды. 
*  сынып  жетекшіге  балаларға  жетекшілік  жасау  жеңілірек  болады,  жекелеп  оқыту 
мүмкіндігі туады 
*  ата  -    аналар  және  отбасы  мүшелері  өздерінің  балаларының  оқытуға  қатысы    бар   
екендігін сезінеді 
* ата-аналар мектептегі оқыту  -   тәрбие жоспарларымен танысады. 
Бала  ата-ана    мен      мұғалімнен  қандай  өнеге    ала  алады?      Әке    мен      шеше  өзін 
тәрбиешімін дей отырып,   өздері  де   тәрбиеге енуі қажет. 
Қазіргі таңда баланы тәрбиелеуде ата -  ананыңда,   тәрбиеші  -   ұстаздың да   атқаратын 
ролі зор.   Жас күнінде   бала   қандай тәрбие алса сол ізбен алға қарай өседі.   Тәрбие кезінде 
отбасының,    мектептің алатын орны бар. 
Ата-ана баласына өз отбасын қадір тұтудан бастап,   туған -туыс,  Отан,  Қазақстан деген 
ұғымдарды терең түсінгені,   құрметтеп қарауға тәрбиелеу керек екенін ұғындыру. 
Ата  -ана  жауапкершілігі  бәрінен  биік  болмақ.      Сондықтан  ата-ана  басты  талапты 
өздеріне  қойғандары  жөн.  Баланың  тәрбие  алуына  қоғамнан  өз  орнын  табуына  жағдай 
жасауына әрбір ата-ана педагогикалық әдіс -  тәсілдерге сүйенгені дұрыс.